Адамны? т??ым ?уалаушылы?ын зерттеу ?дістері

Сыныбы: 10б

К?ні 08.04.2014

П?ні: Биология

М??алімі: ?ожбаеваД.З.

Саба?ты? та?ырыбы:

Адамны? т??ым ?уалаушылы?ын зерттеу ?дістері, адамны? генетикалы? ?рт?рлілігі, адамны? ж?не адам н?сілдеріні? шы?у тегі туралы генетикалы? м?ліметтер, адам белгілеріні? т??ым ?уалау сипаты.

Ма?саты:

-О?ушыларды адамны? т??ым ?уалаушылы?ын зерттеуді? ?дістерімен таныстыру, оларды? ма?ызын, ерекшеліктерін к?рсету;

-Адамны? генетикалы? ?рт?рлілігін ??ындыру;

-Адам н?сілдерін талдауда?ы генетикалы? м?ліметтер туралы т?сінік беру;

К?тілетін н?тижелер:

-Адам генетикасын зерттеудегі ?иынды?тарды ме?гереді;

-Зерттеу ?дістерімен танысады;

-Зерттеу ?дістерін бір-бірінен ажырата алады;

-Н?сілдерді? ерекшеліктерін, оларды? ?орша?ан ортасына бейімділіктерін аны?тайды;

-ынтыма?тасып ж?мыс жасау?а, бірін-бірі ба?алау?а ?йренеді

Саба?ты? типі, ?дісі:

Жа?а білімді ме?геру. Топты? ж?мыс, жо?ары, т?мен д?режелі с?ра?тар,постермен ж?мыс

?ажетті жабды?тар:

Флипчарт, маркерлер, ба?даршам т?стері ж?лдызшалар

Саба?ты? кезе?дері:

М??алім ?рекеті

О?ушы ?рекеті

Кіріспе 3мин

Психологиялы? дайынды?

Тренинг:Шатты? ше?бері

Топ?а б?лу

Сыныпта ынтыма?тасты? атмосферасын ?алыптастыру

Ше?берде т?рып бір-біріне тілек айтады

?ш топ?а б?лінеді: Ітоп Доминанттылар

ІІтоп Рецессивттілер

ІІІтоп Гетерозиготалар

?й тапсырмасы 5мин

БжС технологиясы бойынша с?ра?тар. ?йтапсырмасы бойынша м??алім о?ушылар?а рет-ретімен с?ра? ?ояды, жауаптар матрица кестесіне ?р о?ушыны? ?з ?яшы?ына ?ойылады. Матрица кестесіне о?ушылар т?мендегідей орналасады:

І топ

ІІ топ

ІІІ топ

?яшы?тар?а белгі ?ойылады

?р о?ушы ?зіне берілген с?ра??а жауап беруі тиіс, ?р д?рыс жауап?а 1+ ?ойылады.Д?рыс жауап берілсе ?ол шапала?тап ?ошамет к?рсетеді.

Т?саукесер

2мин

Адамны? таби?атта?ы орнына то?талып, таксонын еске т?сіру.

Адам таксонын айтып шы?ады.

Адам генетикасын зерттеудегі проблемалар бойынша с?ра?тар ?ойылады

О?ушылар жауап береді, т?сінген-т?сінбегенін ба?даршам т?стері ар?ылы к?рсетіп отырады.

Жа?а саба?

25мин

Адамды зерттеу ?дістері бойынша ?ш топ?а тапсырмалар беріледі:Ітоп-Генеологиялы? ж?не цитогенетикалы? ?діс

ІІтоп-Егіздік ж?не онтогенетикалы? ?діс

ІІІтоп –Популяциялы? ж?не биохимиялы? ?діс

?р топ ?здеріне берілген тапсырмалар бойынша постер ??рап, оны біреуі ?ор?айды. ?ор?ау ?шін ?р топ?а 5мин.?р топ бірін-бірі критерий бойынша формативті ба?алайды

№

Критерийлер

Дискрептор

Ітоп

ІІтоп

ІІІтоп

Топ м?шелеріні? белсенділігі

?р топ м?шесіні? санына бір балл

Мазм?ныны? ашылуы

Толы? ?амтылса- 3?пай

Жартылай ?амтылса- 2?пай

Тек бастама ?ана болса- 1?пай

С?йлеу шеберлігі

Ойын шебер жеткізіп,жа?сы т?сіндірсе- 3?пай

Ойын жеткізіп, біра? с?зі шашыра??ы болса-2?пай

Ойын жеткізе алмай, ?рі с?здері бытыра??ы болса-1?пай

Т?йінді ой айтуы

?ыс?а, н?с?а,на?ты-2?пай

Ой ш?бала??ы,шашыра??ы болса-1?пай

Безендірілуі

Бояуы ?аны?, к?рнекі болса-2?пай

К?рнексіз, тартымсыз болса-1?пай

Уа?ытты тиімді пайдалануы

Берілген уа?ытында ая?таса-3?пай

?зге топтар ?ор?ау кезінде ая?таса-2?пай

Ж?мыс ая?талмай ?алса-1?пай

Жиынты? ?пайы

Ба?асы

«5»−13-17 ?пай «4»?10-12 ?пай «3»?6-9?пай

Саба?ты бекіту

5мин

Генетикалы? ?дістер бойынша с?йкестендіру тестісін ?сынады.О?ушылар орындап бол?ан со? та?та?а д?рыс жауабы ілінеді.

Жауаптарды с?йкестендіреді. Ж?пты? ж?мыс, ж?бы тексереді.

«5»?5-6д?рыс жауап, «4»?3-4д?рыс жауап, «3»?1-2д?рыс жауап

Рефлексия

?р топтан бір адам?а с?з береді

«Екі ж?лдыз, бір ?сыныс» айтады.

?р о?ушы?а стикер береді.

Саба?тан ал?ан ?серін жазады.

С?йкестік тестісі.

1.Генеологиялы? ?діс

?) Б?л ?діс ар?ылы егіз туыл?ан балаларды бір-бірімен салыстыру ар?ылы кез келген жа?ымды белгіні? немесе ауруды?,кемістікті? пайда болу себебі аны?талады

2.Цитогенетикалы? ?діс

а) Б?л ?діс ар?ылы дене жасушасында?ы хромосомаларды? саны мен ??рылысы зерттеледі

3.Егіздерді салыстыру ?дісі

б) Б?л ?дісті? к?мегімен гендік мутациялар н?тижесінде пайда бол?ан гендік ауруларды,я?ни зат алмасу б?зылуыны? ауруларын аны?тайды

4.Биохимиялы? ?діс

в) Б?л ?дісті? ерекшелігі –адамны? ататегіне шежірелік сызбан?с?а ??рылып,о?ан талдау жасалады

5.Популяциялы? ?діс

Г)Б?л ?діспен адамны? жеке даму барысында т??ым ?уалайтын ?згерістерді? бар-жо?ы аны?талады

6.Онгенетикалы? ?діс

Д)Б?л ?діспен т?рлі т??ым ?уалайтын ?згерістерді? адам популяциясында жиілігі зерттеледі

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Адамны? т??ым ?уалаушылы?ын зерттеу ?дістері »

Биология пәні бойынша орта мерзімді жұмыс жоспары

№	Оқытудың негізгі мақсаттары	Белсенді оқытуда қолданылатын әдіс-тәсілдер	Оқу нәтижелері	Бағалау соның ішінде оқыту үшін бағалау	Барлық оқушыларды сабаққа тарту	Негізгі дерек көздері
1.	Адамның тұқым қуалаушылығын зерттеу әдістері, адамның генетикалық әртүрлілігі, адамның және адам нәсілдерінің шығу тегі туралы генетикалық мәліметтер, адам белгілерінің тұқым қуалау сипаты.
	-Оқушыларды адамның тұқым қуалаушылығын зерттеудің әдістерімен таныстыру, олаодың маңызын, ерекшеліктерін көрсету; -Адамның генетикалық әртүрлілігін ұғындыру; -Адам нәсілдерін талдаудағы генетикалық мәліметтер туралы түсінік беру;	Жаңа әдіс-тәсілдер: -Диалогтық оқыту, тренинг,топтық, жұптық, жеке жұмыстар СТО әдістері:Венн диаграммасы, жуан-жіңішке сұрақтар АКТ: компьютер слайдтар көрсету Дарынды оқушымен жұмыс ОЖеО Көшбасшылық Тапсырмаларын қорғау	-Адам генетикасын зерттеудегі қиындықтарды меңгереді; -Зерттеу әдістерімен танысады; -Зерттеу әдіс терінбір-бірінен ажырата алады; -Нәсілдердің ерекшелктерін, олардың қоршаған ортасына бейімділіктерін анықтайды; -ынтымақтасып жұмыс жасауға, бірін-бірі бағалауға үйренеді	Формативті бағалау Критериалды бағалау	Топтық, жұптық, жеке жұмыстар	Оқулық, оқу әдістемесі,нұсқаулықтаринтернеттен алынған мәліметтер
2.	Тақырыбы: Денсаулықтың генетикалық негіздері, адамның генетикалық денсаулығына ортаның әсері, генетикалық аурулар,генотип және адамның денсаулығы, популяция генофонды
	- Генотип,қоршаған ортаның адам денсаулығына әсері және адамның тұқым қуалайтын аурулары туралы түсінік беру --Оқушылардың ойлау ,сөйлеу қабілеттерін және білімдерін жүйелей алу дағдыларын дамыту -Оқушыларды зиянды заттарға жоламауға тәрбиелеу	Жаңа әдіс-тәсілдер: -Диалогтық оқыту, тренинг,топтық, жұптық, жеке жұмыстар СТО әдістері:Венн диаграммасы, семантикалық карта АКТ: компьютер слайдтар көрсету Дарынды оқушымен жұмыс ОЖеО Көшбасшылық Тапсырмаларын қорғау	-Генетикалық аурулармен, оларға тән сипаттамалармен танысады; -Қоршаған ортаның адам денсаулығына әсерінен мағлұмат алып,зиянды жағдайлардан қорғануды үйренеді; -Өз болашақтарына қажетті медициналық-генетикалық кеңестер алады; -топта ынтымақтастық атмосферасы қалыптасады	ФБ: смайликтер арқылы ЖБ: критериал ды бағалау	Топтық, жұптық жұмыс.	Оқулық, оқу әдістемесі,нұсқаулықтар, «Биолог анықтамалығы»журналы
3.	Тақырыбы:Биологиялық және әлеуметтік тұқым қуалаудың арақатынасы,генетиканың әлеуметтік проблемалары,гендік инженерияның этикалық проблемалары.
	-	ЖӘТ: ыстық орындық,топтық жұмыс АКТ:ғаламтор мәліметтері,слайдтар Бағалау:ОүБ, ОқБ ДТоқушылармен жұмыс		Критерий арқылы бағалау	Топтық, жеке жұмыстар. Рефераттар қорғау	Оқулық, оқу әдістемесі,нұсқаулықтар, «Биолог анықтамалығы»журналы Ғаламтор мәліметтері
4.	Тақырыбы: Генетикалық болжау және медициналық-генетикалық кеңес беру, оның практикалық маңызы, міндеттері және болашағы.
	-Оқушылардың осыған дейін алған білімдерін пайдалана отырып, генетикалық ауруларға шолу жасау; -Түрлі аурулардан сақтандыружолдарын үйретіп кеңестер беру; -Ұлттық салт-дәстүрлерді саналарына сіңіру;	ЖӘТ:топтық,жеке жұмыстар АКТ:слайдтар Бағалаудың түрлері Дарынды баламен жұмыс Көшбасшылық	-Қоғамда орын алған зиянды аурулар туралы түсініктері кеңейеді; -Медициналық білімдері молаяды; -Оқығанын өмірде пайдалануды үйренеді; -Қазақтың салт дәстүрлерінен хабардар болады;	Формативті бағалаудың түрлері, өзін-өзі бағалау	Топтық , дарынды баламен жұмыс.	Оқулық, оқу әдістемесі,нұсқаулықтар, Интернет материалдары

Бекітемін:

Қысқа мерзімді жоспар

Сыныбы: 10^б

Күні 08.04.2014

Пәні: Биология

Мұғалімі: ҚожбаеваД.З.

Сабақтың тақырыбы:

Адамның тұқым қуалаушылығын зерттеу әдістері, адамның генетикалық әртүрлілігі, адамның және адам нәсілдерінің шығу тегі туралы генетикалық мәліметтер, адам белгілерінің тұқым қуалау сипаты.

Мақсаты:

-Оқушыларды адамның тұқым қуалаушылығын зерттеудің әдістерімен таныстыру, олардың маңызын, ерекшеліктерін көрсету;

-Адамның генетикалық әртүрлілігін ұғындыру;

-Адам нәсілдерін талдаудағы генетикалық мәліметтер туралы түсінік беру;

Күтілетін нәтижелер:

-Адам генетикасын зерттеудегі қиындықтарды меңгереді;

-Зерттеу әдістерімен танысады;

-Зерттеу әдістерін бір-бірінен ажырата алады;

-Нәсілдердің ерекшеліктерін, олардың қоршаған ортасына бейімділіктерін анықтайды;

-ынтымақтасып жұмыс жасауға, бірін-бірі бағалауға үйренеді

Сабақтың типі, әдісі:

Жаңа білімді меңгеру. Топтық жұмыс, жоғары, төмен дәрежелі сұрақтар,постермен жұмыс

Қажетті жабдықтар:

Флипчарт, маркерлер, бағдаршам түстері жұлдызшалар

Сабақтың кезеңдері:

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе 3мин

Психологиялық дайындық

Тренинг:Шаттық шеңбері

Топқа бөлу

Сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру

Шеңберде тұрып бір-біріне тілек айтады

Үш топқа бөлінеді: Ітоп Доминанттылар

ІІтоп Рецессивттілер

ІІІтоп Гетерозиготалар

Үй тапсырмасы 5мин

БжС технологиясы бойынша сұрақтар. Үйтапсырмасы бойынша мұғалім оқушыларға рет-ретімен сұрақ қояды, жауаптар матрица кестесіне әр оқушының өз ұяшығына қойылады. Матрица кестесіне оқушылар төмендегідей орналасады:

	А	В	С	Д
І топ
ІІ топ
ІІІ топ

Ұяшықтарға белгі қойылады

Әр оқушы өзіне берілген сұраққа жауап беруі тиіс, әр дұрыс жауапқа 1+ қойылады.Дұрыс жауап берілсе қол шапалақтап қошамет көрсетеді.

Тұсаукесер

2мин

Адамның табиғаттағы орнына тоқталып, таксонын еске түсіру.

Адам таксонын айтып шығады.

Адам генетикасын зерттеудегі проблемалар бойынша сұрақтар қойылады

Оқушылар жауап береді, түсінген-түсінбегенін бағдаршам түстері арқылы көрсетіп отырады.

Жаңа сабақ

25мин

Адамды зерттеу әдістері бойынша үш топқа тапсырмалар беріледі:Ітоп-Генеологиялық және цитогенетикалық әдіс

ІІтоп-Егіздік және онтогенетикалық әдіс

ІІІтоп –Популяциялық және биохимиялық әдіс

Әр топ өздеріне берілген тапсырмалар бойынша постер құрап, оны біреуі қорғайды. Қорғау үшін әр топқа 5мин.Әр топ бірін-бірі критерий бойынша формативті бағалайды

№	Критерийлер	Дискрептор	Ітоп	ІІтоп	ІІІтоп
1.	Топ мүшелерінің белсенділігі	Әр топ мүшесінің санына бір балл
2.	Мазмұнының ашылуы	Толық қамтылса- 3ұпай
		Жартылай қамтылса- 2ұпай
		Тек бастама ғана болса- 1ұпай
3	Сөйлеу шеберлігі	Ойын шебер жеткізіп,жақсы түсіндірсе- 3ұпай
		Ойын жеткізіп, бірақ сөзі шашыраңқы болса-2ұпай
		Ойын жеткізе алмай, әрі сөздері бытыраңқы болса-1ұпай
4.	Түйінді ой айтуы	Қысқа, нұсқа,нақты-2ұпай
4.	Түйінді ой айтуы	Ой шұбалаңқы,шашыраңқы болса-1ұпай
5.	Безендірілуі	Бояуы қанық, көрнекі болса-2ұпай
5.	Безендірілуі	Көрнексіз, тартымсыз болса-1ұпай
6.	Уақытты тиімді пайдалануы	Берілген уақытында аяқтаса-3ұпай
		Өзге топтар қорғау кезінде аяқтаса-2ұпай
		Жұмыс аяқталмай қалса-1ұпай
7.	Жиынтық ұпайы
8.	Бағасы

«5»−13-17 ұпай «4»─10-12 ұпай «3»⌐6-9ұпай

Сабақты бекіту

5мин

Генетикалық әдістер бойынша сәйкестендіру тестісін ұсынады.Оқушылар орындап болған соң тақтаға дұрыс жауабы ілінеді.

Жауаптарды сәйкестендіреді. Жұптық жұмыс, жұбы тексереді.

«5»─5-6дұрыс жауап, «4»⌐3-4дұрыс жауап, «3»─1-2дұрыс жауап

Рефлексия

Әр топтан бір адамға сөз береді

«Екі жұлдыз, бір ұсыныс» айтады.

Әр оқушыға стикер береді.

Сабақтан алған әсерін жазады.

Сәйкестік тестісі.

1.Генеологиялық әдіс	ә) Бұл әдіс арқылы егіз туылған балаларды бір-бірімен салыстыру арқылы кез келген жағымды белгінің немесе аурудың ,кемістіктің пайда болу себебі анықталады
2.Цитогенетикалық әдіс	а) Бұл әдіс арқылы дене жасушасындағы хромосомалардың саны мен құрылысы зерттеледі
3.Егіздерді салыстыру әдісі	б) Бұл әдістің көмегімен гендік мутациялар нәтижесінде пайда болған гендік ауруларды,яғни зат алмасу бұзылуының ауруларын анықтайды
4.Биохимиялық әдіс	в) Бұл әдістің ерекшелігі –адамның ататегіне шежірелік сызбанұсқа құрылып ,оған талдау жасалады
5.Популяциялық әдіс	Г)Бұл әдіспен адамның жеке даму барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғы анықталады
6.Онгенетикалық әдіс	Д)Бұл әдіспен түрлі тұқым қуалайтын өзгерістердің адам популяциясында жиілігі зерттеледі