Баяндама. Та?ырыбы: «П?німді берудегі м?селелер ж?не оны шешуді? жолдары»
Баяндама. Та?ырыбы: «П?німді берудегі м?селелер ж?не оны шешуді? жолдары»
П?німді берудегі м?селелер
ж?не оны шешуді? жолдары»
Ма?саты:
Сапалы білім беруде жа?а технологияны? ?діс-т?сілдерін тиімді пайдалана отырып,о?ушыларды? ізденімпазды?, зерттеушілік, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту.
«?лтты? б?секелестік білімділік де?гейімен ай?ындалады. ?азіргі заманда жастар?а а?паратты? технологиямен байланысты ?лемдік стандарт?а сай м?дделі жа?а білім беру ?те ?ажет». Н.?. Назарбаев.
Мен б?гінгі та?да білім беру саласында 2 жыл е?бек етіп келемін. Б?л аз ба, к?п пе, біра? мен ?шін ?мытылмас, ?ызы?ты жылдарым. ?р бала бір ?лем ?ой. Ал?а ?мітпен талпын?ан оларды? алдында мені? де ?стаз ретінде ?лкен жауапкершілігім бар екенін сезінемін. Сонды?тан да мені? ?зіме ?ояр талабым, алдыма ?ой?ан ма?сатым да ?те жо?ары. Б?гінгі ?о?амны? да, ?азіргі заман мектебіні? де с?ранысы д?л осындай. М??алімдерді? негізгі ма?саты мен міндеттері - саба? сапасын к?теру, оны? т?рлерін жетілдіруді? жолдарын іздеу, іздене отырып о?ушыны? п?нге ?ызы?ушылы?ын ж?не танымды? ізденімпазды?ын арттыру. Осы?ан орай мектеп ?міріндегі ?зекті м?селелерді? бірі: сапалы білім беруде жа?а технологияны? ?діс-т?сілдерін тиімді пайдалана отырып,о?ушыларды? ізденімпазды?, зерттеушілік, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту.
?аза?стан Республикасы «Білім туралы» За?ында: «білім беру ж?йесі міндеттеріні? бірі: ?лтты? ж?не жалпы азаматты? ??ндылы?тар, ?ылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды ?алыптастыру?а, дамыту?а ж?не к?сіптік шы?дау?а ба?ыттал?ан сапалы білім алу ?шін ?ажетті жа?дайлар жасау ж?не белсенді азаматты? ?станымы бар жеке адамды т?рбиелеу, республиканы? ?о?амды? – саяси, экономикалы? ж?не м?дени ?міріне ?атысу ?ажеттілігін, жеке адамны? ?з ???ы?тары мен міндеттеріне саналы к?з?арасын ?алыптастыру» - деп к?рсетіледі. Ал б?л міндеттерді ж?зеге асыруды? шарттары ретінде: о?ытуды? жа?а технологияларын енгізу, білім беруді а?параттандыру, халы?аралы? ?аламды? коммуникациялы? желілерге шы?у сия?ты ау?ымды м?селелер алын?ан.
Білім беру ісіндегі жоспарлауды? ма?ыздылы?ын айта келіп, ?аза?стан Республикасыны? президенті Н.?.Назарбаев былай дейді: «?лтты? б?секеге ?абілеттілігі оны? біліміні? к?рсеткішімен белгіленеді». Білімдену ж?йесіні? табысты болуы к?біне ?олданылатын о?у ?дістеріне т?уелді. О?у ?дісі – білім игеру ма?саттарына ?ол жеткізуге ба?ыттал?ан о?ытушы мен о?ушыны? бірліктегі іс-?рекеті ?имыл-т?сілдері. О?у ма?саты жолында?ы ?стазды? о?ыту ж?мысы мен ш?кіртті? о?ып-?йрену ?рекеттеріні? ?зара байланыстылы?ы осы о?у ?дісінен к?рінеді. О?ушы?а белгілі бір д?режеде білім берумен ?атар о?у?а, ?йренуге деген ы?ыласын арттыру ?р ?стазды? басты міндеті. Саба? барысында ш?кіртті? білімге ??штарлы?ын арттыру, ?здігінен ойлау ?абілетін жандандыру, е?бек етуге баулу, жалпы о?ушы бойына жауапкершілік сезімін ?алыптастыру, еш?ашан к?н т?ртібінен т?спейтін м??алімдерге ?ойылатын басты талап.
Білім саласында?ы міндеттерді ж?зеге асыру ?шін, мектеп ?жымында ?р м??алім к?нделікті ізденіс ар?ылы барлы? жа?алы?тар мен ?згерістерді саба?тарында енгізіп отырады. ?азіргі білім беру саласында?ы о?ытуды? озы? технологияларын ме?гермейінше жан-жа?ты сауатты маман болу м?мкін емес. Жа?а технологияны ме?геру м??алімні? интеллектуалды?, к?сіптік, адамгершілік ж?не к?птеген адами ?абілетті? ?алыптасуына игі ?серін тигізеді. ?зін-?зі дамытып, о?у-т?рбие ?рдісін тиімді ?йымдастыруына к?мектеседі. О?ыту мен т?рбиелеуге ты? ?діс-т?сілдер енгізілді. Н?тижесінде т?тас педагогикалы? ?рдістер ?згертіліп, білім беруді? тиімді деп таныл?ан жа?а технологиялары д?ниеге келеді. Кез-келген о?ыту технологиясы м??алімнен тере? теориялы?, психологиялы?, педагогикалы?, ?дістемелік білімді, ?лкен педагогикалы? шеберлікті, ш?кірттерді? жан д?ниесіне тере? ??іліп, оны ??ына білуді талап етеді. Сонды?тан о?ушыны? рухани ?суіне жа?дай ту?ыза алатын, жа?алы?тарды ?абылдау?а даяр, ?з ?рекетіне ?згеріс енгізе алатын педагогтар ?ана б?гінгі ?о?амны? м?ддесі мен ?р баланы? ?рдісінен шы?а алады. Ойы ж?йрік, а?ылы жетік, б?секеге ?абілетті, ?згерістерге бейім, жеке т?л?аны тек ?ана педагог ?алыптастыра алады.
Осы ?а?ида?а с?йене отырып, биология п?нін о?ыту ?рдісінде мына ба?ыттарды ?станамын:
1.Білім беруді? балама жолдарын ?алыптастыру
2.О?ытуды? тиімді ?діс-т?сілдерін ?арастыра отырып, саба? барысында ке? к?лемді, тияна?ты, на?ты, білім беруде уа?ытты ?тымды пайдалану
3.О?улы?тан тыс ?осымша о?у материалдарын ж?йелеп, о?у ?рдісінде ?олдану
4.О?ушыларды? білімін ба?алауда ба?аны? р?лін жете ойластыру 5. Биологиялы? білім де?гейлерін тере?дету, ?з бетінше білім алу да?дыларына негіз салу
6. О?ушылар?а берілетін ?й тапсырмасын ?тымды ойластырып, о?ушыларды? ?з бетімен ізденуіне ?алыптастыру.
?рине, б?л талаптарды орындауда м??алім ?дайы ізденісте болуы керек.
Б?гінгі та?да саба? ?ткізуді? т?рлері к?беюде. Биология саба?ында о?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?тарын арттыратын, шы?армашылы??а баулитын саба? т?рлерін ?олданып ж?рмін. Мысалы, сайыс саба?ы, сот саба?ы, кіріктірілген саба?, саяхат саба?ы, лекция саба?ы, конференция саба?ы, семинар саба?, пікір-талас саба?ы, тест саба?ы ж?не т.б.
О?ушылар?а д?ст?рлі т?рде саба? ?ткізгеннен а?паратты?-коммуникациялы? технологияларды ?олданып ?ткізген саба?тар ?те ?ызы?ты. Сондай-а? осы технологияларды? н?тижесінде о?ушыларды? білім сапасы да, жетістіктері к?теріліп келеді. О?ушылар ?здері де ?азіргі та?да шы?армашылы? ж?мысты а?паратты технологиялар Power Point презентациясын ?олданып орындайды. О?ушыларды? да а?паратты технологияларды ?олданып орында?ан шы?армашылы? ж?мыстары да артып отыр. Б?л технология о?ушы ?шін де, о?ытушы ?шінде ?те тиімді.
Жа?а технология ?дістеріні? тиімділігі:
А?паратпен ж?мыс істей алу білімін ?алыптастырады ж?не ?атынас жасау ?абілетін ту?ызады;
А?паратты? – коммуникациялы? технологияны? келешек ?рпа?ты? жан-жа?ты білім алуына, іскер ?рі талантты, шы?армашылы?ы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалы?, психологиялы? жа?дай жасау ?шін де тигізер пайдасы мол.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Баяндама. Та?ырыбы: «П?німді берудегі м?селелер ж?не оны шешуді? жолдары» »
№ 4 Мәртөк орта мектебі
Баяндама
Тақырыбы: «Пәнімді берудегі мәселелер
және оны шешудің жолдары»
Орындаған: биология пәні мұғалімі Кужекова О.Р
2014-2015 оқу жылы
Пәнімді берудегі мәселелер
және оны шешудің жолдары»
Мақсаты:
Сапалы білім беруде жаңа технологияның әдіс-тәсілдерін тиімді пайдалана отырып,оқушылардың ізденімпаздық, зерттеушілік, шығармашылық қабілеттерін дамыту.
«Ұлттық бәсекелестік білімділік деңгейімен айқындалады. Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет». Н.Ә. Назарбаев.
Мен бүгінгі таңда білім беру саласында 2 жыл еңбек етіп келемін. Бұл аз ба, көп пе, бірақ мен үшін ұмытылмас, қызықты жылдарым. Әр бала бір әлем ғой. Алға үмітпен талпынған олардың алдында менің де ұстаз ретінде үлкен жауапкершілігім бар екенін сезінемін. Сондықтан да менің өзіме қояр талабым, алдыма қойған мақсатым да өте жоғары. Бүгінгі қоғамның да, қазіргі заман мектебінің де сұранысы дәл осындай. Мұғалімдердің негізгі мақсаты мен міндеттері - сабақ сапасын көтеру, оның түрлерін жетілдірудің жолдарын іздеу, іздене отырып оқушының пәнге қызығушылығын және танымдық ізденімпаздығын арттыру. Осыған орай мектеп өміріндегі өзекті мәселелердің бірі: сапалы білім беруде жаңа технологияның әдіс-тәсілдерін тиімді пайдалана отырып,оқушылардың ізденімпаздық, зерттеушілік, шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңында: «білім беру жүйесі міндеттерінің бірі: ұлттық және жалпы азаматтық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және кәсіптік шыңдауға бағытталған сапалы білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау және белсенді азаматтық ұстанымы бар жеке адамды тәрбиелеу, республиканың қоғамдық – саяси, экономикалық және мәдени өміріне қатысу қажеттілігін, жеке адамның өз құқықтары мен міндеттеріне саналы көзқарасын қалыптастыру» - деп көрсетіледі. Ал бұл міндеттерді жүзеге асырудың шарттары ретінде: оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу сияқты ауқымды мәселелер алынған.
Білім беру ісіндегі жоспарлаудың маңыздылығын айта келіп, Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә.Назарбаев былай дейді: «Ұлттың бәсекеге қабілеттілігі оның білімінің көрсеткішімен белгіленеді». Білімдену жүйесінің табысты болуы көбіне қолданылатын оқу әдістеріне тәуелді. Оқу әдісі – білім игеру мақсаттарына қол жеткізуге бағытталған оқытушы мен оқушының бірліктегі іс-әрекеті қимыл-тәсілдері. Оқу мақсаты жолындағы ұстаздың оқыту жұмысы мен шәкірттің оқып-үйрену әрекеттерінің өзара байланыстылығы осы оқу әдісінен көрінеді. Оқушыға белгілі бір дәрежеде білім берумен қатар оқуға, үйренуге деген ықыласын арттыру әр ұстаздың басты міндеті. Сабақ барысында шәкірттің білімге құштарлығын арттыру, өздігінен ойлау қабілетін жандандыру, еңбек етуге баулу, жалпы оқушы бойына жауапкершілік сезімін қалыптастыру, ешқашан күн тәртібінен түспейтін мұғалімдерге қойылатын басты талап.
Білім саласындағы міндеттерді жүзеге асыру үшін, мектеп ұжымында әр мұғалім күнделікті ізденіс арқылы барлық жаңалықтар мен өзгерістерді сабақтарында енгізіп отырады. Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше жан-жақты сауатты маман болу мүмкін емес. Жаңа технологияны меңгеру мұғалімнің интеллектуалдық, кәсіптік, адамгершілік және көптеген адами қабілеттің қалыптасуына игі әсерін тигізеді. Өзін-өзі дамытып, оқу-тәрбие үрдісін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі. Оқыту мен тәрбиелеуге тың әдіс-тәсілдер енгізілді. Нәтижесінде тұтас педагогикалық үрдістер өзгертіліп, білім берудің тиімді деп танылған жаңа технологиялары дүниеге келеді. Кез-келген оқыту технологиясы мұғалімнен терең теориялық, психологиялық, педагогикалық, әдістемелік білімді, үлкен педагогикалық шеберлікті, шәкірттердің жан дүниесіне терең үңіліп, оны ұғына білуді талап етеді. Сондықтан оқушының рухани өсуіне жағдай туғыза алатын, жаңалықтарды қабылдауға даяр, өз әрекетіне өзгеріс енгізе алатын педагогтар ғана бүгінгі қоғамның мүддесі мен әр баланың үрдісінен шыға алады. Ойы жүйрік, ақылы жетік, бәсекеге қабілетті, өзгерістерге бейім, жеке тұлғаны тек қана педагог қалыптастыра алады.
Осы қағидаға сүйене отырып, биология пәнін оқыту үрдісінде мына бағыттарды ұстанамын: 1.Білім берудің балама жолдарын қалыптастыру 2.Оқытудың тиімді әдіс-тәсілдерін қарастыра отырып, сабақ барысында кең көлемді, тиянақты, нақты, білім беруде уақытты ұтымды пайдалану 3.Оқулықтан тыс қосымша оқу материалдарын жүйелеп, оқу үрдісінде қолдану 4.Оқушылардың білімін бағалауда бағаның рөлін жете ойластыру 5. Биологиялық білім деңгейлерін тереңдету, өз бетінше білім алу дағдыларына негіз салу 6. Оқушыларға берілетін үй тапсырмасын ұтымды ойластырып, оқушылардың өз бетімен ізденуіне қалыптастыру.
Әрине, бұл талаптарды орындауда мұғалім ұдайы ізденісте болуы керек. Бүгінгі таңда сабақ өткізудің түрлері көбеюде. Биология сабағында оқушылардың пәнге деген қызығушылықтарын арттыратын, шығармашылыққа баулитын сабақ түрлерін қолданып жүрмін. Мысалы, сайыс сабағы, сот сабағы, кіріктірілген сабақ, саяхат сабағы, лекция сабағы, конференция сабағы, семинар сабақ, пікір-талас сабағы, тест сабағы және т.б.
Оқушыларға дәстүрлі түрде сабақ өткізгеннен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданып өткізген сабақтар өте қызықты. Сондай-ақ осы технологиялардың нәтижесінде оқушылардың білім сапасы да, жетістіктері көтеріліп келеді. Оқушылар өздері де қазіргі таңда шығармашылық жұмысты ақпаратты технологиялар Power Point презентациясын қолданып орындайды. Оқушылардың да ақпаратты технологияларды қолданып орындаған шығармашылық жұмыстары да артып отыр. Бұл технология оқушы үшін де, оқытушы үшінде өте тиімді.
Жаңа технология әдістерінің тиімділігі:
Ақпаратпен жұмыс істей алу білімін қалыптастырады және қатынас жасау қабілетін туғызады;
Жаңа таным құралдарын пайдалануға және ұйымдастыруға жағдай жасайды;
Білім беруді ақпараттық тұрғыдан қамтамасыз етеді;
Оқушылар өзіне қажетті ақпаратты жедел түрде алады;
Білім сапасын арттыруға септігін тигізеді;
Оқушылардың танымдық қызығушылығын арттырады;
Оқытудың ой - өрісін , дүниетанымын кеңейтеді;
Алған білім негізін дамыта отырып оқушының шығармашылық деңгейін шыңдап, жетістіктерге жетуіне көмектеседі;
Жаңа ақпаратты жинақтап салыстырып, жүйелеп, нақты қорытынды жасап, дәлелдейді;
Алған білімін талдап,жинақтап, жүйелілік қалыптастырады.
Жаңа ақпараттық технология әдістеріарқылы өтетін сабақта «Венн диаграммасы», «Ой қозғау», «Инсерт», «Аукцион», т.б. сияқты стратегиялық технологиялар қолданылады.
Оқушыларға сабақ түсіндіру барысында бірнеше стратегияларды қолдану арқылы танымын кеңейтіп, жан – жақты іздене білуін қалыптастыру, ізденімпаздық, шығармашылық қабілеттерін дамыту мақсаттары орындалады. Өзімнің іс-тәжірибемнен мысалдар:
1. «Инсерт » стратегиясы.
Оқушылар дәптерлеріне қайталанған мәселелер бойынша тұжырымдап, таблицаны толтырады.
Білемін
Білгім келді
Үйрендім
Белгіленген аз уақыт ішінде оқушы бұрын білетін мағлұматтарын қайталай еске алып, түйіндеп таблицаға түсіреді.
2. Тірек сызба арқылы түсіндіру оқушының көзбен көру арқылы есте сақтау қабілетін дамытады
3. Менің оқушыларыма үлкен қызмет ететін, әрі қызықтыратын-«Бес жол өлең» кезеңі. Мұнда пәнаралық байланыс және де әр оқушы білімін көрсетуге қаншалықты игергенін дәлелдеуге тырысады.
4. Оқушыларды түрлі жағдаяттарды түсініп, одан жол тауып шыға білу қабілетіне үйретуде рольдік ойынның әсері мол.
Технологиялық оқытуда:
Оқушы іс-әрекеті:
Мұғалім іс-әрекеті
-оқушы - оқыту субьектісі
-мақсатқа дербес, өз іс-әрекетімен жетуші, белсенді тұлға.
-өз-өзін, бір-бірін оқытушы.
-өнерпаз, жасампаз еңбек иесі
-өз ізденісімен табысқа жетуші шығармашылық тұлға (сапалы өнім шығарушы)
конструктор
өзін-өзі оқытушы
Ол технолог
оқыту үшін оқушы
өнертапқыш
-жеке тұлғаға бағытталған тапсырма ұсынушы, нақты мақсат қоюшы.
-бағыт-бағдар беруші, кеңесші, ақылшы.
-оқушының жетістігін құптаушы, ынталандырушы.
-мақсатқа жетелеуші, оның тиімді жолын ұсынушы.
-қабылдап алушы, сарапшы, ақыл-кеңесші.
-әділ би.
Ақпараттық – коммуникациялық технологияның келешек ұрпақтың жан-жақты білім алуына, іскер әрі талантты, шығармашылығы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалық, психологиялық жағдай жасау үшін де тигізер пайдасы мол.
Қоғамның ақпарттандырылуы білім беруге қойылатын талаптарды да өзгертеді. Білім беру саласының қызметкерлерінің міндеті ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, баланың рухани мүмкіндігін дамыту, білім беру, тәрбиелеу, олардың өзіндік жұмыс жасау қабілетінің дамуына мүмкіншілік жасау. Сонымен бірге ақпараттық-коммуникациялық технологиялар білім беру саласының қызметкерлерінің шығармашылық ізденіс қабілетін дамытуға, жаңа педагогикалық технологияларды жете меңгеруге, мамандық шеберлігін қалыптастыруға ықпалын тигізеді.
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар – мұғалімнің мүмкіндігін жоғарылататын құрал.
Ақпараттық қоғамның негізгі талабы – оқушыларға ақпараттық білім негіздерін беру, логикалық – құрылымдық ойлау қабілеттерін дамыту, ақпараттық технологияны өзіндік даму мен оны іске асыру құралы ретінде пайдалану дағдыларын қалыптастырып, ақпараттық қоғамға бейімдеу. Демек, ақпараттық
бірліктердің білімге айналуы әлемнің жүйелік – ақпараттық бейнесін оқушылардың шығармашылық қабілеттері мен құндылық бағдарларын дамыту арқылы қалыптастыруды көздейтін, адамның дүниетанымының құрамдас бөлігі болып табылатын интеллектуалды дамуды қалыптастырудың бір жолы.
Оқушыларға дәстүрлі түрде сабақ өткізгеннен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданып өткізген сабақтар өте қызықты. Сондай-ақ осы технологиялардың нәтижесінде оқушылардың білім сапасы да, жетістіктері көтеріліп келеді. Оқушылар өздері де қазіргі таңда шығармашылық жұмысты ақпаратты технологиялар Power Point презентациясын қолданып орындайды. Оқушылардың да ақпаратты технологияларды қолданып орындаған шығармашылық жұмыстары да артып отыр. Бұл технология оқушы үшін де, оқытушы үшінде өте тиімді.
Бұрынғы білім берудің әдістемесі қазіргі қоғамның талаптарына жауап бере алмайды, ал оқытуда жаңа технология қолдану мектептің дұрыс бағытта дамуына жол ашады.
Мұғалімдер XXI ғасырды «Жаңа ақпараттық технология» кезеңі деп атайды, қазір кез келген ақпаратты табу жолдары оңай. Сондықтан оқушыларды қажет ақпаратты тауып, оны талдап ойластыруға үйрету - оқыту технологияларының бір аспектісіне айналып отыр, әрі таным белсенділігінің артуына тиімді әсерін береді.
Қорыта айтқанда, алдымыздағы бағындырар биіктер мен алынар асулар айқын, ендігі баршамыздың міндетіміз, осынау асқақ мұрат – мақсаттарды іске асыру үшін жан аямай еңбек ету.
Мұғалімдер мерейін үстем етіп, келешектен зор үміт күттірген Жолдауға қашанда қолдау көрсету біздің басты міндетіміз. Елбасы Жолдауын алдымен қолдаушы да , жалғаушы да ұстаздар қауымы болмақ. Өйткені, біз мұғалімдер оқушыларға дұрыс бағыт – бағдар бере отырып, еліміздің болашағын қалауға ат салысушылармыз.
конструктор
өзін-өзі оқытушы 
л технолог
