БИОЛОГИЯ САБА?ТАРЫНДА ПРЕЗЕНТАЦИЯНЫ ?ОЛДАНУ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? БІЛІМ, БІЛІК, ДА?ДЫЛАРЫН ?АЛЫПТАСТЫРУ.
Жа?а технологиялар ар?ылы жас ?рпа??а сапалы білім мен ?ла?атты т?рбие беру, ?міріне жолдама алуына барлы? жа?дай жасау ?шін білім беру ісін ?леуметтендіруді? ма?ызы зор.
О?ытуды? жа?а а?паратты?- коммуникациялы? технологияларын ме?геру – ?азіргі заман талабы. ХХІ ?асыр – а?паратты? технология ?асыры.?азіргі ?о?амда?ы білім ж?йесін дамытуда а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды? ма?ызы зор. Білім беруді а?параттандыру ж?не п?ндерді ?ылыми – технологиялы? негізде о?ыту ма?саттары ал?а ?ойылуда. А?параттандыру технологиясыны? дамуы кезе?інде осы заман?а сай білімді, ?рі білікті ж?мысшы мамандарын даярлау о?ытушыны? басты міндеті болып табылады. ?о?амда?ы а?параттандыру процестеріні? ?ар?ынды дамуы жан-жа?ты, жа?а технологияны ме?герген жеке т?л?а ?алыптастыруды талап етеді.?азіргі білім ж?йесіні? ерекшілігі – тек біліммен ?аруландырып ?ана ?оймай, ?здігінен білім алуды дамыта отырып, ?здіксіз ?з бетінше ?рлеуіне ?ажеттілік тудыру. Бiлiм беру саласында инновациялы? ?рдiстi ж?зеге асыру м??алiмдерден ?з мінез-??лы?тарын, ?станымдарын, м?мкіндіктерін т?рлендiрудi талап етеді. О?ушыларды? а?паратты? ??зырлылы?ы мен а?паратты? м?дениетiн ?алыпастыру ?азiргi та?да ?здiксiз педагогикалы? бiлiм беру ж?йесiндегi е? к?кейтестi м?селелердi? бiрiне айналып отыр.
Биология саба?тарында а?паратты? — коммуникациялы? технологияларды пайдалануды? тиімділігі:
• о?ушыны? ?з бетімен ж?мысы;
• аз уа?ытта к?п білім алып, уа?ытты ?немдеу;
• білім-білік да?дыларын тест тапсырмалары ар?ылы тексеру;
• шы?армашылы? есептер шы?ару кезінде физикалы? ??былыстарды т?сіндіру ар?ылы ж?зеге асыру;
• ?ашы?ты?тан білім алу м?мкіндігіні? туындауы;
• ?ажетті а?паратты жедел т?рде алу м?мкіндігі;
• экономикалы? тиімділігі;
• іс-?рекет, ?имылды ?ажет ететін п?ндер мен тапсырмаларды о?ып ?йрену;
• ?арапайым к?збен к?ріп, ?олмен ?стап сезіну немесе ??ла? пен есту м?мкіндіктері болмайтын таби?атты? та??ажайып процестерімен ?р т?рлі т?жірибе н?тижелерін к?ріп, сезіну м?мкіндігі;
• о?ушыны? ой-?рісін д?ниетанымын ке?ейтуге де ы?палы зор.
О?ытушы саба?ында а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды пайдалану ар?ылы оны? тиімділігін ж?йелі т?рде к?рсете біледі. А?паратты? — коммуникациялы? технологияны пайдалану о?ытуды? тиімді ?дістеріні? бірі деп ойлаймын. Со??ы жылдары а?паратты?-коммуникациялы? заман а?ымына сай к?нделікті саба??а компьютер, электронды о?улы?, интерактивті та?та, ?олдану айтарлы?тай н?тиже беруде.Білім беруді? кез-келген саласында «Электронды? о?улы?тарды» пайдалану о?ушыларды? танымды? белсенділіктерін арттырып ?ана ?оймай логикалы? ойлау ж?йесін ?алыптасыру?а, шы?армашылы?пен ж?мыс жасауына жа?дай жасайды. Осы орайда биология п?нін о?ытуда ?олданылатын жа?а а?паратты? технологиялар?а интерактивті о?ыту ??ралдарымен электронды? о?у ??ралдарын жат?ызу?а болады. Электронды? о?улы?пен о?ытуды? негізгі ма?саты о?ыту процесін ?здіксіз ж?не толы? де?гейде ба?ылау, сонымен ?атар а?паратты? ізденіс ?абілетін дамыту. Электронды? о?улы? о?ушыны? уа?ытын ?немдеуіне, б?рын?ы ал?ан білімдерін ке?ейтуіне м?мкіндік береді. ?рбір о?ушы ?ала?ан та?ырыптары бойынша тапсырмалар орындап, тестке жауап беріп, зертханалы? ж?мыстарды орындау?а да?дыланады. Электронды о?улы? ар?ылы т?рлі суреттер бейнек?ріністер к?рсетуге, дыбыс, ж?не музыка ты?дау?а болады. Б?л ?рине м??алімні? та?та?а жазып т?сіндіргенінен ?лде?айда ?серлі, ?рі тиімді. О?у материалдарын ?тымды игерудегі электронды? ??ралдарды? ат?аратын р?лі зор. Саба?та электронды? о?улы?тарды ?олдану барысында о?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?ыны? арт?анды?ы бай?алады. Сондай-а? м??алімдер ?здеріне ?ажетті ?дістемелік материалдарды, к?мекші ??ралдарды молынан ала алады. Электронды? о?улы? о?ушы?а о?у материалын ме?геруге, ?зін-?зі ба?алау?а м?мкіндік береді. Биология п?ніне арнал?ан электронды? о?улы?ты? тест б?лімі ар?ылы п?н курсы бойынша о?ушы толы? а?парат алып ?з білімін тексере алады.
Компьютер о?ыту ?рдісіні? барлы? кезе?дерінде ?олданылады: жа?а материалдарды т?сіндіргенде, бекіткенде, ?айтала?анда, білімін, іскерлігін ж?не да?дыларын ба?ыла?анда. О?ытушы?а о?ушыларды? ?р?айсысыны? ж?мыстарын ба?ылау?а, бас?а о?ушылар?а кедергі келтірмей ?лгерімі т?мен о?ушылармен жеке ж?мыс ж?ргізуге болады. Саба?тан тыс уа?ытта о?ытушы компьютер жадына са?тал?ан о?ушыларды? ж?мыстарын саралап, талдау жасау ар?ылы оларды? та?ырыпты ?аншалы?ты ме?гергенін аны?тау?а, сол ар?ылы ба?алай алады.
Презентация ??ымы ?зіні? толы? ма?ынасында (лат. ргаеяепіо тапсырамын немесе а?ыл. ргезепі — ?сыну) ?зін к?рсету, баяндама, жобаны, ессп беруді ?ор?ау, ж?мыс жоспарын, дайын ?нім мен ?ызмет, енгізу н?тижесін ба?ылауды, с?рауларды ж?не бас?а да к?птеген д?ниені ?сыну. ?орытып айт?а?да, ойды, адамдар мен ?німдерді, шикізат пен ?ызмет т?рлерін ?сыну — б?л ?рдайым презентация.
Слайд деп к?зге к?рінетін к?рделі объектіні айтамыз. Оны? ??рамына та?ырыптар, м?тін, кестелер, графикалык кескіндемелер, ?йымдастыру схемалары, дыбыс ?зінділері, бейнеклиптер мен гиперсілтемелер кіреді. ?рбір слайд ескерту пара?ымен бірге келеді. Б?л пара??а т?сініктеме м?тінді оны жасау кезінде де, демонстрация кезінде де енгізуге болады. Б?л м?тін презентацияны? басты, керекті с?ттерін ж?не о?ан катысты жа?дайларды фиксациялау кезінде колданылады.
АКТ-ны саба? процесінде ?олдану кезінде м??алімге келесі м?селелерді шешуге тура келеді:
·дидактикалы? (саба?ты? о?у материалын дайындау, компьютерлік ба?дарламаны талдау);
·?дістемелік (та?ырыпты беруде АКТ-ны ?олдану ?дістерін аны?тау, саба?ты? н?тижесін талдау, келесі о?у ма?сатын ?ою);
·?йымдастырушылы? (о?ушыны? шамадан тыс ж?ктелуін ж?не уа?ытты тиімсіз ?ткізуді болдырмайтындай етіп ж?мысты ?йымдастыру);
·о?ыту (?арастырыл?ан та?ырып бойынша о?ушыларды? білімдерін ж?не ?сыныл?ан ба?дарлама бойынша біліктері мен да?дыларын ны?айту ж?не бекіту).
АКТ-ны биология саба?ында ?олдану ар?ылы о?ушыларды? танымды? белсенділігін арттыру ?шін ?андай ?дістерді ?олдан?ан тиімді? Ол ?шін м??алім не істеуі керек?
·а?параттты? сауаттылы?ын арттыру ?шін к?бірек о?у;
·??ымдарды есте са?тау ?абілетін дамыту;
·сыни т?р?ыдан талдан?ан а?параттар негізінде саналы шешім ?абылдау?а ?йрету;
·а?паратты ?з бетінше табу, талдау, іріктеу, са?тау, т?сіндіру ж?не а?параттарды тасымалдау, оны? ішінде ?азіргі заман?ы АКТ-ды? к?мегімен ж?зеге асыруды ?алыптастыру;
·о?ушыларды? ?ылыми- ізденіс ж?мыстармен айналысуына жетекшілік ету; — ?з бетінше ма?сат ж?не оны негіздеу, жоспарлау ж?не осы ма?саттар?а жету ?шін танымды? ?ызметтерді ж?зеге асыру.
АКТ-ны биология саба?ында ?олдану ар?ылы о?ушыларды? танымды? белсенділігін арттыру ?шін:
·саба?ты т?рлендіріп ?ткізу;
·саба?та а?парат ??ралдарын пайдалану;
·о?ушыны? ?з бетімен шы?армашылы? ба?ытта ж?мыс істеуге ?йрету — интернетке шы?у.
?зімні? іс-т?жірибемнен мысал келтірсем , биология саба?ында АКТ-ны? келесі т?рлерін ?олдану?а болады:
·Саба? кезінде жа?а материалды ?туде презентацияны ?олдану;
·Жа?а саба?ты ?ту кезінде электронды о?улы?, интернет материалдарыны? бірнеше фрагменттерін ?олдану?а;
·Зертханалы? ж?мыстарда;
·Т?рлі тапсырмалар мен тест орындауда.
Соны? ішінде саба? кезінде жа?а материалды ?туде презентацияны ?олдану ар?ылы о?ушыны? саба??а деген ?ызы?ушылы?ын, танымды? ?абілетіні? артуын , ?зіне деген сенімділігін, я?ни оларды? білім, білік, да?дыларыны? арттыру м?селесін айт?ым келіп отыр.
Биология саба?ында мультимедиалы? презентацияларды саба?ты? барлы? кезе?дерінде:
·п?н бойынша негізі білімді игеру, игерілген білімді ж?йелеу,
·?зін-?зі ба?ылау да?дыларын ??ру, толы? немесе на?ты бір п?нге о?ыту ?абілетін ??ру,
·о?у материалында?ы ?зіндік ж?мыста о?ушылар?а о?у-?дістемелік к?мек к?рсету кезінде ?олдану?а болады.
?р саба?та компютерлік технология ар?ылы барынша толы? ж?мыс істеу о?ытушыдан шеберлікті, іскерлікті, ?те жо?ары ?йымдастырушылы?ты ?ажет етеді.
