Презентация на тему: "Селекция растений, животных и микроорганизмов"

Өсімдіктер, жануарлар, микроорганизмдер селекциясы және оның жетістіктері

Сабақтың мақсаты:

Оқушы тақырып бойынша негізгі ұғымдарын меңгереді

1

Оқушы бұрыннан алған білімді қорытындылай және салыстыра пайдаланып, икемді дамытады

2

Оқушы өзінде топпен жұмыс істеген кезде байланыс дағдысын тәрбиелейді

3

Үй тапсырмасын тексеру

• Генетика дегеніміз не?
• Тұқым қуалау және өзгергіштік дегеніміз не?
• Селекция дегеніміз не?
• Селекцияның міндеттері? Мысал.
• Селекцияны зерттеген ғалым?

Жауап

Генетика дегеніміз - бүкіл тірі организмдерге тән тұқым қуалаушылық пен өзгергіштікті зерттейтін биология ғылымының бір саласы.

Тұқым қуалаушылық – ұрпақтар белгілі дәрежеде өзінің ата-анасына ұқсас болып туу.

Өзгергіштік – организмнің тұқым қуалаушылық қасиеті сыртқы орта факторларының әсерінен үнемі өзгеріп отыруы.

Селекция «сұрыптау» деген мағынаны білдіреді. Селекцияның міндеті – үй жануарларының, өсімдіктер мен микроорганизмдердің жоғары өнімді жаңа түрлерін шығару және олардың эволюциясын зерттеу. Селекция генетикамен тығыз байланысты ғылым, тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің заңдылықтарын білмей, селекциялық жұмыстарын жүргізу нәтижесіз болады.

Селекцияның генетикалық негіздерін орыс генетигі әрі селекционері Н. И. вавилов айқындады, ол дүние жүзіне саяхат жасап, мәдени өсімдіктердің шығу орталықтарын анықтады, үй жануарлардың шыққан тектері мен таралған аймақтарын анықтады.

Text in here

Оқушылар 3 топқа бөлінеді, топта 7-8 оқушыдан, әр топтың өзінің басқарушысы болады, үстел үстінде бағалау парағы болады.

Жануарлар селекциясы

Өсімдіктер селекциясы

Text in here

Text in here

Микроорганизмдер селекциясы

Әр топқа тақырыпқа байланысты тапсырмалар беріледі

I тапсырма:

Әр топқа тақырыпты қорғау тапсырмасы беріледі. Бұл тақырыпшаларды қосымша мәліметтерді пайдаланып дайындалады.

Әр топ 4-5 минут көлемінде баяндама жасау керек.

(1 топ - өсімдіктер селекциясы, 2 топ – жануарлар селекциясы, 3 топ – микроорганизмдер селекциясы).

II тапсырма:

Әр топқа 10 тест сұрақтары беріледі. Жылдам және дұрыс орындағанына байланысты бағаланады.

III тапсырма:

Карточкалармен жұмыс.

Топтарға кітаппен жұмыс тапсырмасы беріледі.

• 1 топқа – 238 б. 133-суреттегідей етіп дәптерлерге картаның набойын сызыңдар. Картаға орталықтардың аттарын жазыңдар. Төмендегідегі рет саны берілген іріктемелерді шыққан орталықтары бойынша орналастырыңдар.
• 2 топқа – 249 б. Өсімдіктер мен жануарлар селекциясы тақырыбынан алған білімдеріңді қорытындылау мақсатында берілген салыстырмалы кестені толтырыңдар.
• 3 топқа – 255 б. Берілген теориялық материалдардың негізінде мына кестені толтырыңдар.

IV тапсырма

Берілген сөйлемдердің ішінен дұрыс сөйлемдерін таңдаңдар.

1 . Өсімдіктер селекциясында сұрыптаудың екі түрі – жаппай және жеке сұрыптау қолданылады.

2. Гетерозис дегеніміз – биология ғылымының бір саласы.

3. Жануарлар селекциясында негізгі үш әдісі – туыстық (инбридинг), туыстық емес (аутбридинг) және алыстан будандастыру әдістері қолданылады.

4. Полиплоидия 6 түрге бөлінеді.

5. Микроорганизмдерді адамзат нан пісіру, сүт өнімдерін дайындау, қымыз бен шұбат ашыту және т.б. мақсатта ертеден бері пайдаланып келеді.

6. Ашытқы микроорганизмдер адам организмге зиян келтіреді.

7. Белгілі бір факторлармен арнайы әсер ету арқылы болатын тұқым қуалайтын өзгергіштік - жасанды мутагенез.

8. Селекцияның теориялық негізі - генетика.

9. Туыс емес организмдердің будандастыруы инбридинг деп атайды.

10. Жануарлар мен өсімдіктер селекциясы Қазақстанда дамымаған.

Өсімдіктер селекциясы

Title in here

Жануарлар селекциясы

Микроорганизмдер селекциясы

Тест сұрақтары

Өсімдіктер селекциясы

Жануарлар селекциясы

Микроорганизмдер селекциясы

Карточкалармен жұмыс

Топтарға кітаппен жұмыс тапсырмасы беріледі.

50%

Берілген сөйлемдердің ішінен дұрыс сөйлемдерін таңдаңдар

+ -

• Биотехнология дегеніміз — адамға қажетті өнімдерді биологиялық объектілердің көмегімен өндіру. Бұл ретте микроорганизмдер мен өсімдіктер жөне жануарлар жасушалары, жасуша органоидтері немесе биологиялык белсенді молекулалар қолданылады
• Генетикалық немесе ген инженериясы — генетика мен молекулалык биологияның қол жеткен табыстарының негізінде қалыптаскан биология ғылымының жаңа бір саласы. Бұл ғылымның мақсаты — тәжірибе мен теория үшін қажетті, бұрын тірі табиғатта болмаған жаңа генетикалық бағдарламаларды жасау

Рефлексия

Білгім келеді?

Не білмедім?

Не білдім?

Білім ағашы

Бағалау

Өсімдіктер селекциясы

Микроорганизмдер селекциясы

Жануарлар селекциясы

Сабақ аяқталды! Сау болыңыздар !