Mитоз ва мейоз фазаларини та??ослаш

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі ОҚО Сайрам ауданы Манкент ауылы №11 “Манкент” жалпы орта мектебі

• Митоз бўлинишда организмнинг тана ҳужайралари бўлинади.

• Митоз бўлиниши бир босқичда боради.
• Митоз бўлиниши бир босқичда боради.

• Бўлиниш охирида битта она ҳужайрадан 2 қиз ҳужайра хосил бўлади.
• Она ҳужайрадаги белги ҳусусиятлар иккала қиз ҳужайрага тенг тақсимланади.

• Мейоз бўлиниш билан жисий ҳужайралар бўлинади.
• Мейоз 2 босқичдан иборат редукцион ва эквацион бўлиниш.
• Редукцион бўлинишда хромосомаларнинг сони 2 ҳисса камаяди ва у 4 фазадан иборат.
• Эквацион бўлиниш эса жинсий ҳужайраларининг ҳосил бўлиши билан тугалланади.

Ўхшашлиги:

1. Бир хил бўлиниш фазаларидан иборат.

2. Митоз ва мейоз

фазаларидан олдин

хромосомалардаги

ДНК молекулалари

редупликацияланади

ва хромосомалар

спираллашади.

II :

I :

• Митоз бўлиниш бир босқичда боради.

• Мейоз бўлиниш 2 та кетма – кет босқичда боради.
• Мейоз бўлиниш 2 та кетма – кет босқичда боради.
• Мейоз бўлиниш 2 та кетма – кет босқичда боради.

• Митафазада барча йўғонлашган хромосомалар экватор чизиғида жойлашади.

• Метафазанинг экватор чизиғида йўғонлашгангомологик

• Конъюгация йуқ.

хромосомалар жуфтланиб

жойлашади.

• Бўлиниш оралиғи интерфаза даври бор.

• Гомологик хромосомалар

• 2та диплоид сондаги соматик хужайралар хосил бўлади.

конъюгацияланади.

• Тирик организмларнинг соматик хужайраларидагина содир бўлади.

• Мейозни 2 та стадияси орасида интерфаза йуқ ва Днк

• Митоз бўлиниш жинссиз кўпайишга хос.

молекуласи йўғонлашмайди.

• 4та гаплоид сондаги жинсий хромосомалар хосил бўлади.

6. Етилган жинсий хужайраларда содир бўлади.

7. Жинсий йўл биланкўпаядиган организм ҳужайраларига хос.

Интерфаза

10

Амитоз

15

Диплоид т ў плам

3

Жинсий хромосома

7

Анафаза

14

Метофаза

5

Профаза

2

Кроссинговер

8

46та хромосома

16

Соматик ҳужайра

4

34

Митоз

1

Мейоз

13

Гаплоид тўплам

9

34

Редукцион

12

34

Телофаза

6

34

Коньюгация

11

34

34

34

34

Схемадан сўзни топинг.

А. _ _ _ е _ _ _ _ _ бўлиниш оралиғи.

Б. _ _ в _ _ _ _ митоз метафазасида хромосомалар жойлашади.

В. _ _ й _ _ жи н сий ҳужайраларнинг бўлиниши.

Г. _ _ _ _ _ и _ _ _ _ _ _ ўхшаш хромосомаларни тўқнашиб алмашиниши.

Д. _ _ _ у _ _ _ _ _ мейоз жараёнида диплоид хромосомалар сонининг 2 ҳисса камайиши.

Схемадан сўзни топинг.

А. _ _ _ е _ _ _ _ _ бўлиниш оралиғи

И н т е р ф а з а

Б. _ _ в _ _ _ _ митоз метафазасида

Э к в а т о р

хромосомалар жойлашади.

В. _ _ й _ _ жи н сий ҳужайраларнинг бўлиниши.

М е й о з

Г. _ _ _ _ _ и _ _ _ _ _ _ ўхшаш

К р о с c и н г о в е р хромосомаларни тўқнашиб алмашиниши

Д. _ _ _ у _ _ _ _ _ мейоз жараёнида диплоид

Р е д у к ц и о н хромосомалар сонининг

2 ҳисса камайиши.

Әріптердің ішінен сөйлемді тауып жазыңыз .

1. Цитоплазманың бөлінуі және жас жасушаларға ажырауы цитокенез деп аталады.

2. Хромосомалық жиынтық – бұл бір ядрода болатын хромосомалар жиынтығы.

3. Хромосомалардың диплоидтік жиынтығы дене жасушаларға тән

4. Хромосомалардың гаплоидтік жиынтығы жыныс жасушаларға тән.

5. Мейоздың биологиялық маңызы хромосомалар санының екі есе азаюы.

6. Митоздың өсу процессі мен жыныссыз көбею негізі болып табылады.

7. Митоз жасушалық ұрпақтарда хромосомалар санының тұрақтылығын қамтамасыз етеді.

8. Ашытқы организмдер гидралар бүршіктену арқылы көбейеді.

9. Прокариоттар теңдей бөліну арқылы көбейеді.

10. Митоздың профаза кезінде бөліну ұршығы пайда болады.