Мені? педагогикал? шы?армашылы? зерттеуім

Шорабаева Орынкүл Дүйсенқызы

Биология пәнінің мұғалімі

Бiлiм мен ғылымды өз дәрежесiнде меңгерген елдер

ғана әлемдiк дамудың алдында болады.

Ендеше бiз халыққа бiлiм беру және ғылымды дамыту,

оларды реформалау iсiн барынша қарқынды жолға

қоюымыз керек.

Н.Ә.Назарбаев

Оқушылардың зерттеушілік

мәдениетін қалыптастыруға

бағытталған әдістемелік

жұмыстарды ұйымдастыру

Негізгі идеясы

Жеке тұлғаға бағдарланған

әдістемелік жұмыс

ұйымдастыру жүйенің өнімділігі

мен тиімділігін арттырады.

Теориялық

маңыздылығы

Әдістемелік жұмысты

ұйымдастырудың жаңаша

формалары мен мазмұндық

ерекшеліктері айқындалады.

Практикалық мәндiлiгi

Экологиялық білім мен тәрбие беру тұжырымдамасы

Экологиялық білім мен тәрбие берудің

педагогикалық негіздері

Экологиялық білім мен тәрбиенің

мақсаты мен міндеттері

Экологиялық білім мен тәрбие берудің

жолдары мен мазмұны

Тұжырымдаманы іске асыру кезеңдері

Тұжырымдаманы іске асырудан

күтілетін нәтижелер

Экологиялық білім мен тәрбие берудің педагогикалық негіздері

Халықаралық негіздер

Экологиялық білім мен тәрбие беру 1970 жылы БҰҰ деңгейінде ұйымдастырылған (ЮНЕСКО) “Адам және биосфера” деп аталған бағдарламаны қабылдаудан

басталады.

1971 жылы Швейцарияда, 1972 ж Стокгольмде өткен қоршаған ортаны қорғау туралы көпшілік білім беру конференциялары. 1977жылы Тбилиси қаласында өткен БҰҰ жлындағы ЮНЕСКО және ЮНЕП ұйымдары экологиялық білім беру туралы 40-тан астам шешімдер қабылданып, оның ғаламдық стратегиялық жоспарын бекітті

Экологиялық білім берудің даму кезеңдері Найроби (1982ж), БЕЧ (1983), Мәскеу (1987ж) т.б. Қалаларда өткен конференциялар

Республикалық негіздер

“ Экологиялық білім беру бағдарламасы” (1999ж)

“ Айнала қоршаған табиғи ортаны қорғау Заңы” (1996ж)

“ Қазақстан Республикасында қоршаған ортаны қорғаудың ұлттық жоспары” (1996ж)

“ ҚР 2004-2015 жылдарға арналған экологиялық қауіпсіздікті сақтау тұжырымдамасы” (2004ж)

Экологиялық білім берудің

мақсаты

Барлық рухани өмір мен істе көрініс табатын,

адамзат мәдениетінің маңызды бөлігі және

табиғат құндылығын түсінетін, экологиялық

білім жүйесімен, экологиялық іс-әрекетпен,

қоршаған ортаға ізгілік қарым-қатынаспен

сипатталатын тұлғаның ерекше қасиетін

қалыптастыру.

Экологиялық білім берудің міндеттері:

• Оқушылардың жаратылыстану пәндерінен алған білімдерін дамыта отырып, айнала қоршаған орта туралы көзқарастарын қалыптастыру;

- Оқушылардың білімін ғылыми негізде толтыру және кеңейту;

- Әр түрлі ғылыми жаңалықтарды ашуға оқушылардың қызығушылығын арттыру ;

- Оқушыларды экологиялық ғылыми зерттеу және шығармашылық жұмыстарына баулу.

- Оқушылардың жас ерекшеліктеріне, білімді қабылдаудағы психологиялық – педагогикалық ерекшеліктеріне сүйене отырып, білім жүйесін күрделендіре түсу;

Оқушылардың

ғылыми-зерттеу

жұмыстарын

ұйымдастыру

Озат

ғылыми-зерттеу

тәжірибесін

оқушылар

арасында

демонстрациялау,

сараптау.

Мектептегі

пәндік

ғылыми-зерттеу

бағдарламаларын

дайындау

Ғаламтор

мүмкіндіктерін

пайдалана

отырып

материал

жинақтау

Ғылыми-

практикалық

конференциялар

ұйымдастыру

Оқушылар

Ізденістерін

бағалау

өлшемдерін

жасау.

Экологиялық білім берудің негізгі ұстанымдары

Ғылымишылық

Байланыстылық

Тепе - теңдік

Қызығушылық

Жалғастырушылық

Үздіксіздік

Көрнекілік

Интеграциялау

Өлкелік

Қабылдаушылық

Ғылымилық ұстанымы - негізінен , оқушыларға білім беруде фактілер, құбылыстар мен процестер, адамның табиғатқа әсері, табиғат қорғау жұмыстары және экологиялық апат жағдайларының нәтижелері ғылыми тұрғыда дәлелденген материалдар негізінде берілуі және пайдалануы тиіс. Байланыстылық ұстанымы - негізінен, табиғаттағы тірі және өлі табиғат пен орта ( топырақ, ауа, су, өсімдіктер, жануарлар) арасында тығыз байланыстың бар екенін ұғындыру. Тепе- теңдік ұстанымы - табиғаттағы биоценоздар, экожүйелер арасындағы тепе- теңдіктің сақталмауы және олардағы бір құрам бөліктің өзгеруі табиғатта тепе- теңдіктің бұзылуына әкеліп соғатынын түсіндіру. Қызығушылық ұстанымы - оқушылардың бойында еліміздің қайталанбас сұлу табиғатына қызығушылық сезімін оятып, туған өлкесін, оның табиғи байлықтарын сүюге, аялауға тәрбиелеу.

Қабылдаушылық ұстанымы - негізінен , мұғалімнің экология ғылымының мазмұнын оқушылардың жас ерекшеліктеріне қарай жоспарлауы, экологиялық терминдердің түсініктілігін, ұғымдар мен заңларды қабылдау мүмкіндіктерін ескере отырып, жатық әрі түсінікті тілмен жеткізу.

Өлкелік ұстанымдары - экологиялық білім беруде тұрмыстық салт - дәстүрлерді, қала немесе ауылдық жерлерде тұру жағдайларын ескеру. Мүмкіндігінше жергілікті, аймақтық мәселелерді көтеру, оған оқушылардың араласуын, туған өлкесіне патриоттық сана - сезімін ояту .

Үздіксіздік ұстанымы - оқушылардың білім қорын балабақшадағы сәбилік кезінен бастап, бастауыш сынып, одан жоғары сыныптарға көтерілу деңгейлеріне үйлестіре отырып, үздіксіз дамыту. Жоғары сыныптарда экологиялық жағдайларға өз бетінше баға беретіндей деңгейде бірте- бірте жеткізу.

Кіріктіру ( интеграциялау) ұстанымы - экологиялық білім беруде жаратылыстану пәндері мен гуманитарлық пәндерін кіріктіру арқылы оқушыларға берілетін білім негіздерін жеке адам деңгейінен қоғамдық деңгейге көтеру. Көпшілікке үздіксіз экологиялық білім мен тәрбие беруді үнемі жүзеге асыру.

Көрнекілік ұстанымы - оқушыларға экологиялық білім беруде оқу үрдісінде көрнекі құралдар, диафильмдер, киносюжеттер, кеппешөптер, коллекциялар, бейнекөріністер, биоидикаторларды пайдалану және табиғаттағы бақылаулар ( экологилық соқпақтар) нәтижесін пайдалану.

Оқушылардың зерттеушілік мәдениетін қалыптастыруда

жүргізілетін жұмыстардың проблемалары мен

негiзгi қайшылықтары

Оқушылардың білім деңгейін,қабілетін,

пәнге деген қызығушылығын анықтай

отырып, олардың белсенділіктері мен

шығармашылық мүмкіндіктерін

арттыруға бағытталған әдістемелік

жұмыс жобасын жасау (1 жыл)

І.Диагностикалық

кезең

(І-ХІІ.2008)

Оқушылардың экологиялық мәдениетін

қалыптастыруға бағытталған

жұмыстар жобасын сынақтан

өткізу, зерттеулер жүргізу ,

жүзеге асыру (2 жыл)

ІІ.Жүзеге асыру

кезеңі (2009-2011)

Пәндік жұмыс жобасын толықтыру,

жаңа бағыттарын айқындау,

жетілдіру (1 жыл)

ІІІ.Жетілдіру,

дамыту кезеңі

(2012)

Экологиялық білім мен тәрбие берутұжырымдамасы

Оқушылардың шығармашылық белсенділіктерін,

қабілеттерін жетілдіру

Оқушылардың білім деңгейін,

дағды,қабілеттерін анықтау;

І кезең

Диагностикалық кезең

(І-ХІІ.2008)

Оқушының шығармашылық

мүмкіндікті дамыту бағдарламасы

Сауалнама жүргізу

Шығармашылық топ деңгейі

Өзін-өзі бағалау

Мектеп білім кеңістігінде

шығармашылық орта қалыптастыру

Шығармашылық мүмкіндікті

пайдалануға жағдай жасау

Оқушының жеке

тұлғасын дамыту

ІІ кезең

Жүзеге асыру кезеңі

(2009-2011)

Интеллектуалды

сайыстар

Ғылыми-тәжірибелік

конференциялар

ұйымдастыру

Семинар - тренинг , секция отырысы,зертханалық

жұмыстар , практикалық жұмыстар (топсеруен, экскурсия);

Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін айқындау

Теориялық

білімдерін жетілдіру

Қосымша өзіндік

іздену жұмыстары

ІІІ кезең

Жетілдіру, дамыту кезеңі

(2012)

Оқушылардың

денсаулық көрсеткіші

Ата-аналардың оқыту

мен тәрбиелеу үрдісінің

сапасына қанағаттануы

Мектепте білім беру

жүйесінде инновациялық

үрдістің жүргізілуіне

қанағаттанушылық

Күтілетін нәтиже

Оқушылардың ғылыми

экологиялық дүниетанымы

мәдениеті, адамгершілік ,ізгілігі

мен жауапкершілігінің

қалыптасуы;

Қоғамдық еңбек қызметінің

барлық түрлерінде табиғи орта

жөнінде қабылданған шешімдер

үшін азаматтық жауапкершілік

сезімінің дамуы;

Туған табиғатқа жалпы

халықтық қазына деп

қаратып, көзқарастың

қалыптасуы;

Табиғат қорғаудың

экологиялық негіздерін

меңгеру арқылы өз беттерінше

ғылыми зерттеу жұмыстарын

жүргізу:

Танымдық жарыстар

Таңымдық жорықтар

Отырыстар

Апталықтар

Практикалық және зертханалық жұмыстар

Конференциялар

Оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру моделі

“ Жас экологтар” үйірмесі

Жас эколог

Оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру

бағытындағы жұмыстың функционалдық моделі

Ұйымдастыру, үйлестіру,қаржы бөлу

Мектеп

Жұмысты жүргізу, дамыту. Мектепішілік іс-шаралар ұйымдастыру.

Мұғалім

Зерттеу тақырыбын таңдау, бекіту, зерттеу жұмыстары туралы есеп беріп отыру. Мектепішілік іс – шараларға қатысу.

Оқушы