?осмекенділерді? таби?атта?ы ж?не адам ?міріндегі ма?ызы. презентация

Биология пәнінің мұғалімі: Берикова Балгын Бериккызы

7-сынып

14.10.16

ҚОСМЕКЕНДІЛЕР

Саламандра

Даната құрбақасы

Қызылаяқ бақа

Сақиналы құртпошым

Қосмекенділерде алғаш пайда болған құлақ қуысы?

Қосмекенділерді зерттейтін ғылым ?

Миының қай бөлігі жақсы дамыған?    

Қазақстанның Қызыл кітабына енген қосмекенділердің түрлерін атаңдар:    

Қосмекенділер деп аталу себебі неліктен?

Артқы аяқтарындағы саусақ саны ?

Мойын омыртқасының саны ?

Жүрегі неше қуысты?  

Дернәсілінің атауы ?

Қосмекенділерде алғаш рет пайда болған қан айналым шеңбері:    

Құйрықтылар отрядына жататын қосмекенділердің саны?

Қажетсіз заттарды шығаруға не қатысады?    

ІІІ. Өткен сабақты бекіту (2 минут)

Венн диаграммасы

Балықтар мен қосмекенділерді салыстырыңдар

Балықтардың ерекшелігі

Ұқсастығы

Қосмекенділердің ерекшелігі

Балықтардың ерекшелігі

Ұқсастығы

-суда ғана тіршілік етеді;

-денесінің сырты қабыршақпен қапталған;

-желбезек арқылы тыныс алады;

-мишығы жақсы дамыған;

-жүрегі 2 қуысты;

-қан айналымы 1 шеңберлі;

-қарыншада көктамыр қаны болады;

-омыртқалы жануар;

-салқын қанды;

-денесінің бөлімдері

-ішкі қаңқа бар;

-миы 5 бөліктен тұрады;

-көбеюі мен дамуы суда өтеді;

Қосмекенділердің ерекшелігі

-суда да құрлықта да тіршілік етеді;

-денесінің сырты ылғалды терімен қапталған;

-өкпе, тері арқылы тыныс алады;

-мишығы нашар дамыған;

-жүрегі 3 қуысты;

-қан айналымы 2 шеңберлі;

-қарыншада аралас қан болады;

Қосмекенділердің табиғат пен

адам өміріндегі маңызы

Сабақтың мақсаты: Қосмекенділердің табиғат пен адам өміріндегі маңызымен таныстыру.

Ғылымдағы қосмекенділердің маңыздылығы

-лабораторияда бақаға тәжірибе жасайды;

-И.М.Сеченов ми қызметін зертеуде бақаны пайдаланған;

-ХҮІІІғ Гальвани мен Вольта жануарларда электр тогының болатынын ашты;

-ғарышқа ұшырылған;

-бионика ғылымында көз құрылысының ерекшелігін зерттеп, самолет пен ракеталарды уақытында білуге мүмкіндік беретін прибор жасау қолға алынуда;

Табиғаттағы қосмекенділердің маңызы

-бау-бақша, егістікке зиян келтіретін, жағымсыз иісті, түнде тіршілік ететін бунақденелілерді, жалаңаш шырышты жейді;

-1 шөп бақасы көктем-жазда 1260 бунақденелілерді дернәсілімен жояды;

-агу құрбақасы плантацияға әдейі зиянкестерді жою үшін жіберіледі;

-қоректік тізбекке қатысады; (оны жанат, күзен, камшат, борсық және кейбір құстар мен балықтар жейді)

Қосмекенділердің адамға тигізер пайдасы

-күш-қуаты кеміген адамға еті, сорпасы тамақ;

-безгек масасын құртады;

-сан еті бітеу жараның іріңін соруға қолданылады;

-ауа райын болжайды;

Медицинада қосмекенділер дәрі-дәрмек жасау үшін пайдаланады.

Табиғатта

Ғылымда

-бау-бақша, егістікке зиян келтіретін, жағымсыз иісті, түнде тіршілік ететін бунақденелілерді, жалаңаш шырышты жейді;

-1 шөп бақасы көктем-жазда 1260 бунақденелілерді дернәсілімен жояды;

-агу құрбақасы плантацияға әдейі зиянкестерді жою үшін жіберіледі;

-қоректік тізбекке қатысады; (оны жанат, күзен, камшат, борсық және кейбір құстар мен балықтар жейді)

Адамға

-лабораторияда бақаға тәжірибе жасайды;

-И.М.Сеченов ми қызметін зертеуде бақаны пайдаланған;

-ХҮІІІғГальвани мен Вольта жануарларда электр тогының болатынын ашты;

-ғарышқа ұшырылған;

-бионика ғылымында көз құрылысының ерекшелігін зерттеп, самолет пен ракеталарды уақытында білуге мүмкіндік беретін прибор жасау қолға алынуда;

Медицинада

-күш-қуаты кеміген адамға еті, сорпасы тамақ;

-безгек масасын құртады;

-сан еті бітеу жараның іріңін соруға қолданылады;

-ауа райын болжайды;

-дәрі-дәрмек жасау үшін пайдаланады;

Киев қаласы

Құрбақаның

бүкіл денесі сүйел басқан және құлақтарының артында

үлкен бездерге жинақталған. Түсі қою-сұр кейде қоңыр реңді. Мөлшері –

8-12 см, жылы елдерде 20 см дейін барады.

«Кім тапқыр». Ойлан-жұптас-бөліс

Танымдық сұрақтарды талдау

І топқа

• Қосмекенділер суда да, құрлықта да тіршілік етуіне байланысты осылай аталған болатын. Олар қайсысына жақынырақ: құрлыққа ма, суға ма?

ІІ топқа

2. Бақаның терісі ылғалды, сілемейлі қабықшамен қапталған. Бақа терісінің ылғалды болуының маңызы неде?

ІІІ топқа

3. Бақалар ұзақ уақыт судың түбінде бола алады. Неліктен олар тұншықпайды?

Қорытынды: 5 минут.

Интеллектуалды қызмет - 4 минут.

І топ. Салауатты өмір салтын ұстану ережесін жасаңдар.

ІІ топ. Адам ағзасының дамуына сыртқы ортаның әсері қандай?

ІІІ топ. Қоғамдағы сенің қазіргі уақыттағы рөлің қандай?

Қорғауға 1 минут.

Үйге тапсырма.

Қосмекенділер отрядтарының құрылыс ерекшеліктері. Қосмекенділердің табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы.

Бағалау. Топ жетекшілері топ мүшелерін бағалайды.