ҰБТ –ға байланысты ақпарат
ҰБТ тапсыру кезінде қиыншылық көруі ықтимал балаларды, төмендегі топқа бөлуге болады:
- Мидың оң жақ жарты шары дамыған бала
- Синтетиктер
- Мазасыз балалар
- Өз-өзіне сенімі жоқ балалар
- Озат оқушылар
- Астеникалық (енжар)балалар
- Гипертимді (жылдам)балалар
- Баяу (ақырын)қабылдайтын балалар
- Аудиалдар және кинестетиктер
Мидың оң жақ жарты шары дамыған бала
Қиялы, бейнелі ойлауы жақсы дамыған.
Бұл балаларда логикалық ойлау қабілеті
анық емес, гумманитарлық пәндерді
жақсы игереді, математикалық
пәндерде қиналады.
Оқушыларды өз қиялын, бейнелі
ойлауын дамыта отырып
дайындалу керек.
(сурет салу, салыстыру)
Синтетиктер
Синтетиктер көп нәрсеге жалпы түрде қарайды.
Жеке бөлшектерге назар аз аударады.
Олар жобалай алмайды.
Мұндай оқушыларға өз іс-әрекеттерін жалпыдан
жекелеуге үйрету керек. Қорытынды жасау
дағдысын дамыту.
Мазасыз балалар
Бұл балалардың оқу процесінде
көңіл-күйлері төмендеп, қиынсынады.
Бақылау жұмыстары
және диктанттар балаларды
мазасыздандырады.
ҰБТ мазасыз балаларға өте
қиынға түседі.(бағаланады )
Үлкендердің эмоцианалдық
қарым-қатынасын қажет етеді .
Дайындық кезінде үлкендер мазасыз
балаларға өздерінің ілтипатын,
сенімділігін білдіріп, көмек көрсетуі қажет.
Өз-өзіне сенімі жоқ балалар
Бұл балалар өз
ойларына сенбей,
басқа адамдардың
ойына сенеді.
ҰБТ өз-өзіне
сенбейтін
балалар
үшін, ең қиын сәт.
Өйткені олар өз
бетінше шешім
қабылда алмайды
Дайындық кезінде балаға өз шешімін
қабылдауға үйрету. “Сен қалай ойлайсың
қай жұмыстан бастау керек; қиыннан ба
немесе жеңілден бе”
Озат оқушылар
Бұл балалар сабақ
үлгерімі жауапкершілігі,
ұйымдастырушылығы
өте жоғары.
Тапсырмаларды өте тез әрі
жылдам орындауға тырысады.
Мақтағанды жақсы көреді.
Өзін жақсы сезіну үшін,
оларға тез
үлгеру керек.
Жұмысын тиянақты,
ұқыпты орындау үшін бар күш
жігерін салады.
Дайындық кезінде озат оқушыларға
берілетін жаттығулар мен
тапсырмалардың көлемі ауқымды,
жан-жақты болуы керек. Орындау
барысында таңдау ретін қолдануды
ұмытпауын айтып отыру.
Астеникалық (енжар) балалар
Енжар балалар өте тез
шаршайтын, әлсірейтін балалар.
Жұмыс екпіні баяу болып,
қателері көбейе бастайды.
Шаршағандық жоғары нерв
жүйкесімен байланысты, сондықтан
Табиғи жүйкелік шаршау басым.
ҰБТ ұзақ уақытты жоғары
жұмысқа қабілетті қажет
етді.
Дайындық кезінде бұл балалар
ескерілу керек. Шаршағаныңды
сезіп, ойыңды жинақтауға
қиналсаң, сыртқа
шығып серуендеп келуге
болатынын айтып отыру.
Гипертимді (жылдам) балалар
ҰБТ-да ұқыпты, зейінді, жинақы болуды
талап етеді. Ал гипертимді балаларды
Бұл қасиеттер жоқ, сондықтан олардың
әлсіз жақтары осы.
Бұл балалар белсенді,
жігерлі болып келеді.
Қызба, жұмысты тез
орындайды. Орындау
барысында көп
қателік жібереді.
Өз-өзін тексеру дағдыларын үйрету
керек. Тапсырманы орындағаннан кейін
оны тексеру, қателерін табуды талап ету.
ҰБТ өміріндегі маңызды шешуші
кезең екенін түсіндіру
керек.
Баяу қабылдайтын балалар.
ҰБТ тез жинақы болуды
талап етеді.
Қабылдауы, ұғынуы төмен.
Қимылы баяу, бір жұмыстан
екінші жұмысқа ауысуы
өте қиын болады.
Дайындық кезінде уақытты
ескертіп айтып отыру керек.Тапсырма беріп
уақыт белгілеу керек.(1сағатта 5 есеп
шығару керектісің.т.б)
Аудиалдар және кинестетиктер.
Қоршаған ортаны адам
түйсік арқылы қабылдайды:
есту, көру, сезу.
Әрбір адамда осы үш
қасиеттің біреуі
жақсы дамиды.
ҰБТ-да визуалды көріп есте
сақтау қасиеті бар балалар
жеңіл түседі, ал аудиалдар
мен кинестетиктерге қиындау
болады.
ҰБТ-да аудиал оқушылар
тапсырманы іштей,өзі ғана
еститіндей етіп оқуы керек.
Кинестетиктер үстелдің
астында аяғын, қолын
қимылдатып өздеріне көмектеседі.
Күнді үш бөлікке бөл:
-емтиханға дайындық -8 сағат
-спортпен шұғылдан, таза ауада демал-8 сағат
-жақсылып ұйықтауға немесе көңіліңнің
қалауын қанағаттандыруға-8 сағат.
- көзіңді оңға-солға қимылдат(15 сек),
асты-үстіне(25 сек) қозғалт.
-көзіңмен өз аты-жөніңді жаз
-квадраттың, ұшбұрыштыңсуретін сал
Өзіңнің жұмыс орныңды дұрыс ұйымдастыр.
Өзіңнің үстеліңнің үстіне сары не күлгін түсті
заттарды қой. Өйткені, бұл түстер оқуға
құштарлығыңды арттырады.
Материалды сұрақ бойынша қайтала.
Біріншіден, білетініңді есіңе түсір де, қысқаша
жазып ал, содан соң жазғаныңның
дұрыстығын тексер. Кітап оқып отырып
негізгі ойды белгіле. Әр сұраққа қысқаша
жоспар құруға дағдылан.
