Қанның құрамы,қан жасушалары. Эритроциттер презентация

Қызылорда облысы

Жаңақорған ауданы

Аққұм ауылы

Негізгі білім беретін №221 Аққұм мектебі

Айтөреева Ақмарал

Химия-биология пәнінің мұғалімі

Малтабар Айзат

8-сынып оқушысы

Қанның құрамы,қан жасушалары.

Эритроциттер

Сыныбы: 8 (сегізінші)

Орындаған: Малтабар Айзат

Жетекшісі: Айтөреева Ақмарал

Қан  – қан плазмасынан және формалы элементтерден тұрады. Формалы элементтерге – эритроцит, лейкоцит, тромбоцит (қан пластинкасы ) жатады.

Қан плазмасы  – қанның барлық 55 – 60 % құрайтын түссіз сұйықтық, 90-92 % судан, 7–8 % нәруыздан, 2 % глюкоза, май, минералды тұздардан тұрады. Қан плазмасының нәруыздары  глобулин  (организмдерді бактериялардан қорғайды.  Альбумин  (плазмадағы су мөлшерін реттейді).  Фиброноген  (қанның ұюына қатысады.)

Плазма  – су — 90-92%

— глюкоза – 0,12%

— май – 0,7-0,8%

— тұз – 0,9%

— сүт қышқылы

— ферменттер, гармондар

— нәруыз – 7-8% — альбуминдер (4,5% )

— глобулиндер (1,7-3,5%)

— фибриногендер (0,4%)

Фибриногендер – қанның ұюына қатысады. — құрамынды фибриноген нәруызы болмайтын қан плазмасын – қанның сарысуы

(сыворотка) дейді.

Ағзаның ішкі ортасын – қан - лимфа - ұлпа сұйықтығы құрайды. Ішкі ортаның тұрақтылығы ( гомеостаз) ағза ұлпаларының тіршілігі, дұрыс қызмет атқаруы үшін өте маңызды. Гомеостазды жүйке және эндокриндік жүйелер реттейді. Қан – дәнекер ұлпаға жатады. - қан айналым жүйесінде тамырлар бойымен қозғалып жүріп бірнеше  қызмет атқарады. - оттегі мен көміртегіні тасмалдайды. - қоректік заттарды, гормондарды тасмалдайды. - зат алмасу барысында түзілген қажетсіз өнімдерді алып кетеді. - жасушаларды бір-бірімен байланыстырады. - иммундық жауаптарда қызмет етеді. - жсушалардың қышқылдық және су деңгейін қалыпты ұста  - қанның ұю қасиеті бар.

Сәйкестендіру

СУ

ГЛЮКОЗА

(4,5% )

МАЙ

ТҰЗ

90-92%

(0,4%)

НӘРУЫЗ

0,9%

АЛЬБУМИН

(1,7-3,5%)

ГЛОБУМИН

0,7-0,8%

ФИБРИНОГЕНДЕР

7-8%

0,12%

Тест

1. Қан жасушаларын ең алғаш көрген және «қан шарлары» деген атауды берген ғалым? (А. Левенгук) 2. Плазма деген не? (қанның сұйық бөлігі) 3. Гемоглабин деген не? (қанның қызыл пигменті) 4. Қан айналым мен қан жүйесін зерттейтін ғылым саласы қалай аталады? (Гемотология) 5. Организмнің ішкі ортасына не жатады? (қан, ұлпа сұйықтығы, лимфа ) 6. Қанның 1 мм³қанша эритроцит болады? ( 4, 5 – 5 млн)

Эритроциттерге тән қасиеттерді таңда. 1) Қызыл қан жасушалары; 2) 1 мм2 қанда олардың 6 – 8 мыңы бар; 3) 1 мм2 қанда олар 4, 5 – 5 млн болады; 4) Сүйек кемігінде түзіледі; 6) Қызметі – қанды ұйыту; 7) Тіршілік ұзақтығы – 120 тәулік; 8) Ядролық жасушалар;

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА

РАХМЕТ!