"Г?лді ?сімдіктер"

Тақырыбы : Гүлді өсімдіктер, олардың маңызы және топтарға

бөлінуі.

Түрі : Аралас сабақ

Типі : Білімді дағдыны,іскерлікті

тексеру, бақылау.

Саба қ жоспары

І – кезең.

Ұйымдастыру

Үй тапсырмасын тексеру

ІІ – кезең Синектикалық бөлім

А)Өз бетімен жаңа тақырыпты меңгеру

Иллюстрациялық бейнелеу әдісі

Ә)Жұмыс нәтижесін мұғаліммен талдау

“ Мені түсін ” оқыта үйрету әдісі

Б) Алған жаңа білімді практика жүзінде пысықтау

“ Тірек мәтін” әдісі

ІІІ – кезең.

1 – ші деңгейлік тапсырмалар

2 – ші деңгейлік тапсырмалар

3 – ші деңгейлік тапсырмалар

ІІ деңгейлік тапсырма Ашық тұқымды және жабық тұқымды өсімдіктерді салыстырып кестеге толтырыңдар

Ашық тұқымды өсімдік

Негізгі ерекшелік-

тері

Қарағай Балқарағай Шырша Самырсын Арша

Өсімдіктердің ежелгі тобы.

Басым бөлігі мәңгі жасыл,тұқымы ашық

Қызыл

кітапқа

енген

түрлері

Жабық

тұқымды

өсімдік

Жатаған шырша Зеравшан аршасы

Гүлді өсімдіктер

Негізгі ерекше-ліктері

Қызыл

кітапқа

енген түрлері

Көбейю мүшесі гүл жеміс береді. Жер бетінде ең көп тар-алған.

Сексеуіл Жирен сарбасқурай

Жіңішке көкнәр

ІІІ деңгейлік тапсырма

1-есеп.

1 түп қайың бір тәулікте 60 кило су булан- дырады. Мектеп ауласындағы 15 түп қайың 1 тәулікте қанша су буландырады? Шелектің сыйымдылығы 10 кило болса, 15 түп қайың 1 тәулікте неше шелек су буландырады?

Шешуі:

1. 15 түп қайың 1 тәулікте неше кило су буландырды?

2. Судың бұл мөлшері неше шелек болады?

.

2 – есеп.

Бір тәулікте адам тыныс алуға 430 г оттегін жұмсайды. 1 га орман 1 сағатта 200 адамға жетерлік оттегін бөледі. Яғни 1 гектарлық орман 1 сағатта қанша салмақты оттегін ауаға бөледі?

Шешуі:

• 1 сағатта адам тыныс алуға неше грамм оттегін қажет етеді?
• 1га орман 1 сағатта қанша оттегін бөледі?

Т е с т

1. Өсімдіктердің негізгі бөлімдері

(аталық пен аналық)

2. Аталық тозаңның аналықтың аузына түсуі

( тозаңдану )

3. Тұқымның өнуіне қандай жағдайлар қажет?

( су, жылу, ауа )

4. Ұрыққа қажетті қор жиналатын орын

( эндосперм )

5. Жемістер мен тұқымдардың қандай таралу жолдары

бар ?

(жел,су,жануарлар,бунақденелілер,құстар арқылы және өздігінен таралу)

Класс

Бөлім

Түр

Туыс

Тұқымдас

Қатар

Көкнәр

Алабота

Қызылша

Қос жарнақты

Гүлді

өсімдіктер

Бидай

Астық

Күрделігүлді

Дара жарнақты

Түр

Туыс

Тұқымдас

Қатар

Класс

Бөлім

Қосжарнақтылар мен даражарнақтылар кластарына тән белгілерді жазыңдар .

Қосжарнақтылар Даражарнақтылар

1. 1.

2. 2.

3. 3.

4.. 4.

1

1

Шашақ тамыр жүйесі

Қауырсынды,саусақ салалы

Параллель,доға тәрізді

Тұқым жарнағы екеу

2

2

Тұқым жарнағы біреу

Кіндік тамыр жүйесі

3

3

4

4

Дәнек

Қауашақ,қабақ,жидек,бұршаққап

« Мені түсін » оқыта үйрету әдісі

Тамақ

өнімі

Көгалдан-

дыру

Медицина-

да

Ауыл

шаруа

Құрлыс

Гүлді

өсімдік

маңызы

Саябақтар

Көшелер

Шикізат

техникалық

Үй

жи h азы

“ Тірек мәтін” әдісі

1.Гул диаграммасы дегеніміз не ?

2.Гүл диаграммасынан ,гул формуласынан айырмашылығы неде ?

3.Берілген гулдің атын, бөлімдерін анықтап, формуласын

жазып, диаграмасын сызыңдар.

І – ші деңгейлік тапсырма. А) Гүлді өсімдіктер көбеюіне не? қашан? қайда? ... құрылымы қандай? сұрақтар бойынша жауап беріңдер.

• Ұрықтанудың тек гүлді өсімдіктерге тән түрі не?

(қосарланып ұрықтану)

• Ұрықтанған жұмыртқажасушадан не пайда болады?

( Ұрық)

• Орталық жасуша екінші аталық жыныс жасушасы -

мен қосылып, ұлғайып не түзеді?

(эндосперм)

• Тұқым бүршігі мен жатынның қабырғаларынан не түзіледі?

(тұқым мен жемісқап)

5. Жабық тұқымдыларға қандай өсімдіктер жатады?

(ағаш,бұта, шөптекті өсімдіктер )

ІІ деңгейлік тапсырма .

Жалпы гүлді өсімдіктер тақырыбы бойынша мына сандар нені білдіреді?

А) 250 мың Ә) 390 - 2 Б) 75 % В) 1753

және қосымша себебі? неге? неліктен? деген сұрақтар бойынша орындаңдар

А) Гүлді өсімдіктердің 250 мыңдай сан алуан түрі белгілі.

Ә) Гүлді өсімдіктердің құрамындағы 390 тұқымдастың 2 класы бар.

Б) Гүлді өсімдік түрінің 75% - ы қосжарнақтылар болып есептеледі.

В) К. Линнейдің « Өсімдік түрлері» атты еңбегі 1753 жылы жарияланды.

Тостағанша

жапырақ

Дара жынысты

Аналық

Гүл табаны

Гүл сағағы

Аталық

Қос жынысты

Күлте

жапырақша

Құрғақ

Қауашақ

Дәнек

Қанатты

Бұршаққап

Сүйекті

Бұршаққын

Шырынды

Қосжарнақты

Эндосперм

Тұқым жарнағы

Бүршікше

Қабығы

Алғашқы сабақша

Алғашқы тамырша

Дара жарнақты

ІІІ деңгейлік тапсырма. Өсімдік мүшелерін жалпы талқылап, жүйелеп қорытынды шығарып,кестеге толтыру.

Жүйе

Өсімдік

Жүйе элементі

Тамыр

Элементтерінің қызметі

Сабақ

C у,минерал-ды заттарды сіңіру. Өсім- дікті топырақ- та берік ұстау

Байланыс қызметі

Қорек өткізу. Тамыр мен жапырақты байланыс – тыру.

Жапырақ

Жүйенің қызметі

Өсімдікті біртұтас күйінде сақтау.

Фотосинтез. Су буландыру.Газ алмасу.

Гүл

Тірі организмдердің тіршілігін қамтамасыз ету.

Байланыс мөлшері

Гүл. Жынысты көбеюді қамтама – сыз ету.

Жеміс

Биологиялық,химиялық, физикалық

заңдылықтар.

Жүйе қызметінің әдісі

Тірі орган – измдерге қорек.

Тұқым түзу.

Тұқым

Газ,зат, энергия алмасу.

Нәтижесі

Көбею.

Даму.

Табиғат бірлестігіндегі тепе- теңдікті сақтау.

Үй тапсырмасы

• Деңгейлік тапсырмаларды аяқтау
• Гүлді өсімдіктердің жер бетінде кең таралуы. Себебі неде ?

Білім сапасының мониторингісі