Эволюцияны? басты ба?ыттары мен негізгі за?дылы?тары

Тақырыбы:

Эволюцияның басты бағыттары мен негізгі заңдылықтары

Эволюция-деп

Органикалық дүниенің күрделі және

ұзаққа созылған тарихи даму

процесін айтады.

Эволюция төменгі сатыдан жоғары

сатыға,қарапайымнан күрделіге қарай

дамитын прогресс.

Органикалық дүниенің даму тарихы

А.Н.Северцов

Биологиялық

прогресс

Биологиялық

регресс

Эволюцияның негізгі жолдарына: биологиялық прогресске жатады.

Идиоадап

тация

ароморфоз

дегенерация

Биологиялық прогресс

Жүйелік топтағы даралардың санының

артуы,топ ішінде көптүрліліктің

артуы,биологиялық жүйелік топтарға

ажырауы популяция мен түрдің жаңа

тіршілік ортасына бейімделуін

айтамыз.

Биологиялық прогресстің –бір

түрдің басқа түрді тіршілік үшін күресте

жеңуі.

Биологиялық регресс- биологиялық прогреске кері процесс

.

Биологиялық

регрестің негізгі

белгілері

Даралар

санының кемуі

Таралу

аймағының

тарылуы

Азаюы,жойылуы

Биологиялық регреске ұшырағандар

Теңіз

мысығы

Биологиялық

Регреске

ұшырағандар

Қырық-

Шаң

жапырақтар

буындар

Эволюцияның негізгі жолдары

Идио-

адаптация

Ароморфоз

дегенерация

Ароморфоз

Даралардың биологиялық құрылым

деңгейін күрделендіріп,тіршілік етуге

икемділігін арттыру.

Ароморфоз - тұқым қуалайтын

өзгергіштік пен табиғи

сұрыпталудың негізінде

қалыптасады.

Ж ануарлардың белсенді қозғалуы,тыныс алу мүшелеріндегі күрделі өзгерістер(желбезек,өкпенің пайда болуы).Балықтардан бастап құстар мен сүтқоректілерде жүрек құрылысының күрделенуі.Бұның бәрі жануарлардың бәрі белсенді тіршілік етіп,сыртқы орта жағдайға бейімделуін арттырады.

Ароморфоздық эволюцияның ең негізгі жолы

Екі қабатты

организмнен,

үш қабаттыға

Бір

жасушалылардан

Көп

жасушалыларға

Төменгі

сатыдағы

хордалардан,

Жоғарғы сатыға

Идиоадаптация

(грекше –ерекшелігі,латынша-бейімдеушілік).

Идиоадаптация -тірі

организмдердің тіршілік

ортасына жеке бейімделуі.

Жануарлардың бүркеніш реңді скат пен камбала балықтарының су түбіне бейімделіп,жалпақ пішінді болуы .

Дегенерация

Грекше-қарапайымдану,кері кету.

Дегенерация– ата тегімен

салыстарғанда

ағзалардың құрылысының

қарапайымдануы.Мысалы:паразитті

таспалықұрттардың сезім мүшелері мен ас қорыту жүйесінің жойылуы.

Эволюция процессінің негізгі заңдылықтары:

Тірі организмдер

Топтарының

заңдылықтары

дивергенция

конвергенция

параллелизм

Дивергенция - (латынша- кері

шегінемін)деп туыс формалардағы

белгілердің ажырауы.

Конвергенция -(латынша-ұқсас болу)бір-

біріне туыс емес топтардың арасындағы

Ұқсас белгілердің пайда болуы.

Параллелизм -(грекше-қатар жүруі)деп

туыстық жағынан өте жақын

тәуелсіз дамуын айтады.