Балы?тарды? к?сіптік ма?ызы ?те зор

Сабақтың тақырыбы:Балықтардың кәсіптік маңызы

• Балықтардың адам өміріндегі маңызы өте зор. Балықтан тамақтық продуктылар өндірумен қатар тіршіліктік маңызы бар пайдалы витамин, қоректік ұн, тыңайтқыштық түктер де өндіріледі. Біздің елімізде халқымыздың әл-ауқатының жақсаруы олардың балық өнімдеріне деген талабын әрқашанда арттыратыны күмәнсіз. Сондықтан осындай заңды талапты шешуде балық өнеркәсібі мен ихтиология ғылымының алдында жауапты міндет бар.

Лосось тәрізділер

• Лосось тәрізділердің казір кәсіптік маңызы айтарлықтай емес. Ол біріншіден — ертеде Қиыр Шығыста көптеп кездесетін (кета, горбуша, нерка т. б.) түрлерінің санының қауырт азайып кетуіне және жалпы балық аулаудың шектен тыс артып кетуіне байланысты. Балық аулауда айтарлықтай үлесі бар балықтар тұщы су лососьтары, сигалар, хариустар тағы басқа балықтар., Қазіргі кездетұщы су балықтарын жерсіндіруде, өткінші лососьтарды қолдан өсіруде бірсыпыра жұмыстар жүргізіліп жатыр.

Лосось балықтары

Бекіре тұқымдасы

• Бекіре тұқымдастарының өзіндік кәсіптік маңызы бар. Өте аз ауланады. Бірақ олардан алынатын өнім өте жоғары сапалы болғандықтан бұл балықтарға ерекше мән береді. Қазіргі кезде бұл балықтарды қолдан көбейтуде қызу шаралар қолданылуда.

Балық майы көру қабілетін жақсартады.

• Балық еті – адам ағзасы үшін пайдалы тағамдардың бірі. Оның құрамында адамға аса қажетті белок, май, дәрумен, протеиндер, көптеген минералды заттар бар. Ал сүйегімен жейтін майшабақ, арқан (лосось) балықтарында фосфор және фтор көп мөлшерде кездеседі. Кальций сүйекті қатайтса, фосфор ағзаның атқаратын барлық қызметіне қатысады.

Балықтың пайдасы:

• –  балықтағы амин қышқылдары адам ағзасына сіңімді. Бұл қышқылдардың құрамында ағзаға аса пайдалы метионин көп;
• –  бауыр ауруларының алдын алады;
• –  балық белогында бой өсіруге ықпал ететін лизин қышқылы да мол;
• –  балық майының құрамында А және Д дәрумені көп. Сондай-ақ, менолен және арахидон қышқылдары да бар.
• –  балық өнімдерінен жасалған тағамдар ас қорыту бездерінің жұмысын жақсартады;
• –  балық құрамында иод, фтор, мыс, кобальт секілді химиялық элементтер бар;
• –  балықтан жасалған тағамдар жүрек жұмысын жақсартуға көмектеседі

Балықтан қандай тағамдар жасауға болады?

• Балықтан сорпа жасап, қуырып, бұқтырып та түрлі ас жасауға болады. Ал қызыл балықтардың, қара кета балығының уылдырығы ең таңдаулы тағамның қатарына жатады. Балық етін тұздап кептіріп, шикідей жеуге де жарамды.