ІІ.Жыныссыз к?бею - к?беюді? ертеректегі жолы. тірі а?залар - біржасушалы прокариоттар осылай к?бейді. Жыныссыз к?бейген кезде жыныс жасушалары - гаметалар т?зілмейді.
1.?арапайым б?ліну - бактериялар-? к?беюі. Бактериялы? жасушаны? прокариоттардан айырмашылы?ы бар. Б?ларда ядро болмайды, сондыктан онын генетикалык материалы ДН?-ны? бір сакиналы молекуласы т?рінде к?рінеді. н?руызды кабы?ы болма?анды?тан, оны тіпті хромосома деуді? ?зі ?иын.
2. Біржасушалыларда?ы митоз. Амебалар, жасыл эвглена ж?не езге эукариотты біржасушалы ?сімдіктер мен жануарларды? орасан к?п м?лшері осылай к?бейеді.
3. ?сімдік?бею - б?л жо?ары сатыда?ы ?сімдіктерде кен дамы?ан ?деріс. Олар, мысалы, ?сімдіктерді? жапыра?тарынан, ?алемшеле-н м?ртшаларынан, тамырсаба?ынан к?беюі.аналы? форма?а ??сас болады, сонды?тан ?сінді ?скін (клон) деп жиі аталады. Барлы? ?ыналар ж?не са?ырау??ла?тар ?атпарша? (слоевище) б?ліктерімен к?бейеді. Жануарларды? ?сімді к?беюіне б?рлемелену (?збелену) ж?не б?ршіктенуді жат?ьызу?а болады.
4. Б?ршіктену - аналы? а?задан б?лтиып б?ршік т?зілетін ?сімді к?бею жолдарыны? бірі. дене ?лескілері жекеленіп, телімделеді де, телімде ?ажетті б?ліктер мен м?шелер негізі ?аланады. Губкалар, ішеккуыстылар, ашыт?ы са?ырау??ла?тар осылай к?бейеді.
5. Б?рлемелену (стробиляция) немесе ?збелену (фрагментация) - б?л ересек дара?ты? жеке ?збелері ар?ылы к?бею жолы. Б?л к?бею жолыны? ?алпына келуден (регенерация) айырмашылы?ы - дарак ?з денесіні? б?ліну ?дерісін алдын ала биохимиялык жене физиологиялык т?р?ыда дайындап алады Тегеріш т?різді (сцифоидные) ішеккуыстыларды? к?па?ты ?рпа?тары, кейбір жалпа? к?рттар (16 ?зіндіге ?зіледі), те?із ж?лдыздары (закымдану со?ынан) ж?не кейбір буылты? ??рттар.
6. Споратузу - ерекше бейімделген жасушалар споралар т?зу кезіндегі к?бею жолы. Жо?ары сатыда?ы са?ырау??ла?тарда ж\е ?сімдіктерде ол мейоз ар?ылы, ал т?менгі сатыда?ыларда митоз ар?ылы т?зіледі. Са?ырау??ла?тар ж?не ?сімдіктерді? к?пшілігі спора аркылы к?бейеді.
Жыныссыз к?беюді? та?ы бір ?олдан к?бейту жолы - ?сінді ?скін ар?ылы (клонирование) к?бейту. Т?ндік жасушадан m?mac дара? ?сіру ?сінді ?скіннен ?сіру деп аталады. Долли ?ойлары т?різді. ?сімдіктерде ?лде?ашан бірнеше ондаган жылдардан бері осы замангы биотехнология ?дістерімен ?сімді ?скін алуды? с?ті т?суде.
ІІ.Жыныссыз көбею - көбеюдің ертеректегі жолы. тірі ағзалар - біржасушалы прокариоттар осылай көбейді. Жыныссыз көбейген кезде жыныс жасушалары - гаметалар түзілмейді.
1.Қарапайым бөліну - бактериялар-ң көбеюі. Бактериялық жасушаның прокариоттардан айырмашылығы бар. Бұларда ядро болмайды, сондыктан онын генетикалык материалы ДНҚ-ның бір сакиналы молекуласы түрінде көрінеді. нәруызды кабығы болмағандықтан, оны тіпті хромосома деудің өзі қиын.
2. Біржасушалылардағы митоз. Амебалар, жасыл эвглена және езге эукариотты біржасушалы өсімдіктер мен жануарлардың орасан көп мөлшері осылай көбейеді.
3. Өсімдікөбею - бұл жоғары сатыдағы өсімдіктерде кен дамыған үдеріс. Олар, мысалы, өсімдіктердің жапырақтарынан, қалемшеле-н мұртшаларынан, тамырсабағынан көбеюі.аналық формаға ұқсас болады, сондықтан өсінді өскін (клон) деп жиі аталады. Барлық қыналар және саңырауқұлақтар қатпаршаң (слоевище) бөліктерімен көбейеді. Жануарлардың өсімді көбеюіне бүрлемелену (үзбелену) және бүршіктенуді жатқьызуға болады.
4. Бүршіктену - аналық ағзадан бұлтиып бүршік түзілетін өсімді көбею жолдарының бірі. дене үлескілері жекеленіп, телімделеді де, телімде қажетті бөліктер мен мүшелер негізі қаланады. Губкалар, ішеккуыстылар, ашытқы саңырауқұлақтар осылай көбейеді.
5. Бүрлемелену (стробиляция) немесе үзбелену (фрагментация) - бұл ересек дарақтың жеке үзбелері арқылы көбею жолы. Бұл көбею жолының қалпына келуден (регенерация) айырмашылығы - дарак өз денесінің бөліну үдерісін алдын ала биохимиялык жене физиологиялык тұрғыда дайындап алады Тегеріш тәрізді (сцифоидные) ішеккуыстылардың көпақты ұрпақтары, кейбір жалпақ кұрттар (16 үзіндіге үзіледі), теңіз жұлдыздары (закымдану соңынан) және кейбір буылтың құрттар .
6. Споратузу - ерекше бейімделген жасушалар споралар түзу кезіндегі көбею жолы. Жоғары сатыдағы саңырауқұлақтарда ж\е өсімдіктерде ол мейоз арқылы, ал төменгі сатыдағыларда митоз арқылы түзіледі. Саңырауқұлақтар және өсімдіктердің көпшілігі спора аркылы көбейеді.
Жыныссыз көбеюдің тағы бір қолдан көбейту жолы - өсінді өскін арқылы (клонирование) көбейту. Тәндік жасушадан mұmac дарақ өсіру өсінді өскіннен өсіру деп аталады. Долли қойлары тәрізді. өсімдіктерде әлдеқашан бірнеше ондаган жылдардан бері осы замангы биотехнология әдістерімен өсімді өскін алудың сәті түсуде.
