2.Оқушылардың адамның щығу тарыхы туралы түсініктерін одан әрі тереңдету.
3. Оқушылардың тіл байлығын дамыту, адамгершілікке тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа білім беру.
Сабақтың түрі : Эврикалық
Сабақтың пәнаралық байланысы: география,тарих.
Сабақтың көрнекілігі: электронды оқулық,эврикалық сұбхат
Сабақтың әдісі:,интеракивті перфокартамен жұмыс,
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі.
ІІ. Жаңа сабақ.
ІІІ. Бекіту
ІV. Үйге тапсырма беру.
V. Бағалау.
І. Амандасу,оқушыларды түгелдеу,сабақ мақсатымен танысу.
Антропогенездің биологиялық және әлеуметтік факторлары. Антропология ғылымы адамның ежелгі адам тәрізді маймылдардан шығып, осындай дәрежеге дейін көтерілуі биологиялық ж\е әлеуметтік факторларға байланысты деп түсіндіреді. Адамэволюциясына әсер еткен биологиялык факторлар: тұқым қуалайтын өзгергіштік, тіршілік үшін күрес, табиғи сұрыпталу. Алайда "саналы адам" түрінің пайда болуында әлеуметтік факторлар шешуші рол атқарды. Олар: еңбек, сөз, қоғамдасып тіршілік ету, әлеуметтік заңдылықтардың қалыптасуы ж\е т.б.
Адам эволюциясында еңбектің рөлі зор. Адамның еңбек етуі еңбек құралдарын жасаудан басталады. Адамның маймылға ұқсас ата тегі еңбек құралын өзі жасап, оны бірте-бірте күрделендіріп, пайдаланып, өзінің тіршілік ортасына бейімделе келе түрлі морфол-қ және физиол-қ өзгерістерге ие болды. Мұның себебі: су тартылып, орман алқаптарының көлемі азайып, ашық далалы жерлер пайда болды. Ағаш басында тіршілік еткен маймылдар енді жерге түсіп, ашық алаңкай жерлерде қоректерін тауып жеп, күн көре бастады. Ашық далада жауының көзіне бірден түсетін болғандықтан, олардан қашып қорғануға тура келді. Қоректік заттары өзгеріп басқа өсімдіктермен, майда жәндіктермен қоректене бастады. Осыған байланысты еңбек құралдары қажет болды. Ол құралдарды іздеп табу немесе жасау керек еді. Міне, осынын бәрі бірте-бірте екі аяқпен тік жүріп қозғалуды кажет етті. Тік жүру адамнын дене құрылысын біршама өзгертті. Бүкіл салмақ омыртқа жотасына түсетіндіктен, оған солқылдактық қасиет беретін иілімдер пайда болды. Аяктың басы жүруге серпімділік беретіндей болып өзгерді, жамбас қуысы кеңейді. Қорегінің өзгеруіне байланысты жақ сүйектері кішірейді. Тік жүрудің нәтижесінде адамның екі қолы босап, қолдың көмегімен қоректік заттарын іздеп тауып жеп, түрлі кұрал-саймандар жасап, жауынан корғана
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
2.Оқушылардың адамның щығу тарыхы туралы түсініктерін одан әрі тереңдету.
3. Оқушылардың тіл байлығын дамыту, адамгершілікке тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа білім беру.
Сабақтың түрі : Эврикалық
Сабақтың пәнаралық байланысы: география,тарих.
Сабақтың көрнекілігі: электронды оқулық,эврикалық сұбхат
Сабақтың әдісі:,интеракивті перфокартамен жұмыс,
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі.
ІІ. Жаңа сабақ .
ІІІ. Бекіту
ІV. Үйге тапсырма беру.
V. Бағалау.
І. Амандасу,оқушыларды түгелдеу,сабақ мақсатымен танысу.
Антропогенездің биологиялық және әлеуметтік факторлары. Антропология ғылымы адамның ежелгі адам тәрізді маймылдардан шығып, осындай дәрежеге дейін көтерілуі биологиялық ж\е әлеуметтік факторларға байланысты деп түсіндіреді. Адамэволюциясына әсер еткен биологиялык факторлар: тұқым қуалайтын өзгергіштік, тіршілік үшін күрес, табиғи сұрыпталу. Алайда "саналы адам" түрінің пайда болуында әлеуметтік факторлар шешуші рол атқарды. Олар: еңбек, сөз, қоғамдасып тіршілік ету, әлеуметтік заңдылықтардың қалыптасуы ж\е т.б.
Адам эволюциясында еңбектің рөлі зор. Адамның еңбек етуі еңбек құралдарын жасаудан басталады. Адамның маймылға ұқсас ата тегі еңбек құралын өзі жасап, оны бірте-бірте күрделендіріп, пайдаланып, өзінің тіршілік ортасына бейімделе келе түрлі морфол-қ және физиол-қ өзгерістерге ие болды. Мұның себебі: су тартылып, орман алқаптарының көлемі азайып, ашық далалы жерлер пайда болды. Ағаш басында тіршілік еткен маймылдар енді жерге түсіп, ашық алаңкай жерлерде қоректерін тауып жеп, күн көре бастады. Ашық далада жауының көзіне бірден түсетін болғандықтан, олардан қашып қорғануға тура келді. Қоректік заттары өзгеріп басқа өсімдіктермен, майда жәндіктермен қоректене бастады. Осыған байланысты еңбек құралдары қажет болды. Ол құралдарды іздеп табу немесе жасау керек еді. Міне, осынын бәрі бірте-бірте екі аяқпен тік жүріп қозғалуды кажет етті. Тік жүру адамнын дене құрылысын біршама өзгертті. Бүкіл салмақ омыртқа жотасына түсетіндіктен, оған солқылдактық қасиет беретін иілімдер пайда болды. Аяктың басы жүруге серпімділік беретіндей болып өзгерді, жамбас қуысы кеңейді. Қорегінің өзгеруіне байланысты жақ сүйектері кішірейді. Тік жүрудің нәтижесінде адамның екі қолы босап, қолдың көмегімен қоректік заттарын іздеп тауып жеп, түрлі кұрал-саймандар жасап, жауынан корғана білді. Ендеше, кол — еңбек құралы ғана емес, ол — еңбектің жемісі. Ал еңбек — адам эволюциясының негізгі факторы.
Қоғамдасып тіршілік ету. Еңбек коғамдасып тіршілік етуге бастама берді. Адам төрізді маймылдардың кейбір топтары енбек құралдарын жасай алмады. Ондай топтардың көбісі тіршілік ортасының қолайсыз жағдайларына төзе алмай н\е өздері сияқты басқа топтармен бәсекеде жеңіп шыға алмай, жер бетінен жойылып кетіп отырды. Бейімділік қабілеті жоғары топтар бірлесіп еңбек құралдарын жасап, аң аулап, қоғамдасып жауларынан қорғанып, өз балаларына қамкорлық жасап күн көрді. Топтардың үлкендері еңбек құралдарын жасау жолдарын ж\е аңшылықтың. әдістерін көршілеріне үйретті. Тәжірибе алмасу алғашында бір-бірімен ымдасу арқылы болса, бара-бара дыбыс шығарып белгі беру — сөз арқылы қарым-қатынас жасауға жол ашты. Қоғам мүшелерінің соз арқылы қарым-қатынас жасауы ойлау қабілетінін дамуына әсер етті. Бұл жағдай мидың одан әрі жетіліп, құрылысы мен қызметіеің күрделенуіне себеп болды. Осы кезенде тіршілік еткен адамдарда жануартектес азықтармен қоректену ж\е отты нәтижесінде шайнау бұлшық еттері жетіліп, жақ сүйектері кішірейді, ішектері біршама қыскарды. Аң аулап, жыртқыштардан қорғануда отты пайдалану тиімді болды. Сонымен бірлесіп еңбек етудің нәтижесінде адамдар жануарлар табынынан бөлініп, өз алдына адамзат қоғамын қалыптастырды. Адам өз еңбегі арқылы табиғатты өзгертіп, оны тиімді пайдалана алатын дәрежеге жетті.
Мезозой заманында тіршіліктің дамуы
Мезозой заманы 3 кезеңнен түрады: триас, юра, бор. Триаста қүрлықтың едәуір бөлігі теңіз деңгейінен әлдекайда жоғары болған. Климаты күрғак, жылы. Мезозой заманының ерекшелігі: бауырымен жорғалаушылардың барлык күрлықта, теңіздерде коп таралуы, тіпті ұшуға бейімделген түрлері де болады. Триаста климат өте күрғақ болуына байланысты космекенділердің басым көпшілігі жойылды. Себебі олар сусыз жерде тіршілік ете алмады. Сондыктан күрғак-шылыкка бейімделген бауырымен жорғалаушылар дамыды. Өсімдік-терден ашьщтүкымдылар басым ббйды. Триас кезеңінен біздіц заманға жеткені -— осы күнгі тасбакалар мен гаттериялар.
Жаңа Зеландияның аралдарында сакталып калган гаттерия — нағыз "тірі казба". Соңғы 200 млн жылда гаттерия шамалы ғана өзгерген. Триастағы ата тегінде болған бас сүйегінің қакпағындағы үшінші көзі өлі күнге сакталып калган. Осы күнгі бауырымен жорға-лаушылардың ішінен агама мен батбат кесірткеде үшінші көздін қалдығы бар.
Оқушыларды бағалау
Үйге тапсырма беру
Биология 10 с
Cабақтытың тақырыбы: Ұрықтанудың биологиялық маңызы
Сабақтың мақсаты:1.Оқушыларды ұрықтанудың маңызы туралы түсініктер
беру
2.Оқу материалдарын меңгеріп ұрықтанудың биологиялық процестерді талдай
Ұрықтану. Жетілген сперматозоидтер сұйықтықта қарқынды қозғалып, жұмыртка клеткасын қоршайды. Сперматозоидтегі Гольджи аппаратынан бөлінген ферменттер ж. кл-ң кабықшасын ерітіп жібереді. Сперматозоидтің қүйрықшасы бөлініп қалады. Басы мен мойын бөлігі ж.\к. ядросына қарай жылжиды. Сперматозоидтің ядросы мен жұмыртқа клеткасынын ядросы қосылады. ұрыктанған аналық клетка — зиготада диплоидті хромосомалар жиынтығы түзіледі.
Өсімдіктердің жынысты көбеюі. Өсімдіктерде де жыныс кл-ң түзілуі, ұрықтануы жануарларға ұқсас. Төменгі сатыдағы өсімдіктерде — балдырлар мен саңыраукұлактарда жыныс клеткалары (гаметалар) түзілетін жыныс мүшесі бір клеткалы болады. Ж.сат-ы өсімдіктерде көп клеткалы болады. Тек гүлді өсімдіктерде жыныс мүшесі түзілмейді.
Т. Сат-ғы өсім. аталык, аналық жыныс клеткалары қосылып, зигота түзіледі.Зигота дамып, олардын ұрпағын жалғастырады.
Ж. сат.Ұрық алғашқы тамырдан ж\е бүршіктен тұрады. ұрық ашық тұқымды өсімдіктерде ашық тұқымды, жабық тұкымды (гүлді) тұқымда дамып жетіледі.
Гүлді өсімдіктердің қосарланып ұрықтануы.
Аналық клеткадан мейоздық бөлінудің соңында хромосома жиынтығы саны гаплоидті болатын 4 клетка түзіледі. Оның үшеуі еріп кетеді де, қалған клеткаға қосымша қоректік затқа айналады. Тірі қалган клетка 7 клеткалы ұрык қапшығына айналады. Осы клеткалардың бірі — жүмыртқа клеткасы. Үрьщ қапшығының ортасьшдағы екі гаплоидті ядроныц қосылуынан диплоидті клетка түзіледі. Қалған бесеуі еріп, кейін үрьщтьщ дамуы кезінде қорегіне жүмсалады. Тозаңдану кезінде тозаң дөні аналықтың аузына (рыльце) түседі. Ол енді өсе бастайды. Түзілген тозаң түтігінің ішіндегі ядролардың екеуі —спермийлердщ ядросы. Біртіндеп спермийлер түзіледі. Тозаң түтігі үрык калтасына келіп жанасады да, түйіскен жері еріп, спермийлер ішке өтеді
ІV. Үйге § 28
Оқушыларды бағалау.
8сынып өзін-өзі тану
Сабақ тақырыбы: Табиғаттан нәр алып
Сабақ тақырыбы: оқушылардың «табиғат,жер, су, ауа,топырақ» туралы
ұғымдарын кеңейту
Әңгімелесу
Сұрыққа жауап беріңдер: Табиғат сені қандай әсерге бөлейді?
Адам мен табиғат арасында үйлесім бар ма?
Мәтінмен жұмыс
Тапсырма (өлең жолдарындағы өз пікіріңді айтыңдар)
Берілген мәтінді оқып, ойыңызды ортаға салыңыз
Түйіндеме
Назар аударыңыз
Мәтінмен жұмыс
Тапсырма (өлең жолдарындағы өз пікіріңді айтыңдар)
Түйіндеме
Достық мейірімділік
ақылдылық
азаматтық
«Назар аударайық»
Жақсы тілектер айтып,өз достарымызға жүрек жылуымызды шашайық.
Жаңа ақпарат
Дәйексөз
Әңгімелесу
Жүректен жүрекке:
-Мен жайдары, ақ көңіл және белсендімін
-Мен бақыттымын
-Менің қолымнан барлығы келеді
2 -сынып өзін-өзі тану
Сабақ тақырыбы: Келісім түбі –жарастық
Сабақ мақсаты: келісім ұғыының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу
Шаттық шеңбер құру: бір-біріне ізгі тілектер айтып, кішіпейілдік танытуына ұсыныс жасайды.
Жаңа ақпарат
Достар бір-бірін кешіре білсе, қателігін мойындай алса, достық берік болады.
