"?о?ысты тиімді пайдалану" та?ырыбында?ы ?ылыми-зерттеу жоба

Аты-ж?ні: Т?рсын Жібек

?кесіні? аты:Ж?мабек?ызы

Ту?ан жылы: 9?араша 1999жыл

Сыныбы: то?ызыншы

Мекен-жайы: Шилі ауылы

“?о?ысты тиімді пайдалану”

Ма?саты:

Шилі ауылыны? ?о?ыспен ластануыны? экологиялы? де?гейін аны?тап,?о?ысты жина?тау,с?рыптау ж?не ??деуді? ?діс-т?сілдеріне назар аударып,?о?ысты ??деуді? тиімді жолдарын ?арастыру;

Зерттеу н?тижелері:

•Шилі ауылыны? ?о?ыспен ластануыны? экологиялы? де?гейін аны?тау;

•Шилі ауылында?ы ?о?ысты жина?тау, с?рыптау ж?не ??деуге назар аудару;

•Ауыл сыртына ?о?ысты жина?тау ж?не с?рыптау ала?ы жасалып, ?о?ысты? м?лшері ж?не ??рылымы туралы м?лімет жина?тау;

•Экспериментте алын?ан м?ліметтерді талдау ж?не ?останай ?аласыны? барлы? айма?тар?а тарату;

•?о?ыс т?рлеріні? м?лшерін аны?тау;

•?о?ысты ?айта ??дейтін экологиялы? тиімді энергетикалы? станцияны? проектісін ??растыру.

?ойыл?ан ма?саттарды шешу ?шін ?олданатын ?дістері:

1.Статистикалы?

2.Экологиялы? модельдеу

3.Ба?ылау ?дісі

І.Кіріспе

І-тарау. ?о?ысты? сипаттамалары

А) ?о?ысты? ??рылымы

В) ?о?ысты жина?тау м?селесі

ІІ –Тарау. ?о?ысты пайдалану жолдары

А) Энергетикалы? шы?уы

В) ??рылыс материалдары

ІІІ- Тарау. Шилі ауылында?ы ?о?ысты ??деу проектісі

А) ?о?ысты жина?тау ала?дары

В)Энергетикалы? станция

С)?о?ысты пайдалануды? экономикалы? эффектісі

І V. ?орытынды.

V. Пайдаланыл?ан ?дебиеттер тізімі

?атты- т?рмысты? ?алды?тарды жина?тау,оны жою,??деу ?те к?рделі ж?не ?зекті м?селе.?о?ыспен тиімді ж?мыс жасау ?шін шарттар:

-таби?ат пайдаланушыларды? ?алды?тарды есепке алу,??деу ж?не залалсыздандыру ж?мысында?ы жеке жауапкершілігін к?шейту,?рі шы?арылатын ?алды? м?лшерін азайту шараларын е?гізуді талап ету;

-?алды?тарды залалсыздандыру ма?сатында?ы инфраж?йелер мен ?ндірістік ?уатты дамыту,?ндірісте пайдаланыл?ан ?лкен ?алды?тарды екінші ?айтара игеруді ж?зеге асыру;

“Тазалы?-2015” ?раны бойынша жыл сайын с?уір айында барлы? ауыл т?р?ындарыны? ат?аратын ?ызметі –?ыс бойы жинал?ан ?о?ыс ?алды?тарын шы?ару болып табылады.Алайда т?рмысты? ?алды?тарды ??дейтін Жангелдин ауданы ойынша еш?андай зауыт,к?сіпорындар болма?анды?тан, барлы? ?алды?тар ауыл сыртынан 2 ша?ырымда орналас?ан арнайы орындар?а т?гіледі.Бас?а да ?атты т?рмысты? ?алды?тар,мысалы: темір ?алды?тары ?останай ?аласына тасылады,н?тижесінде пластикалы? ?о?ыстарды негізгі шикізатына айналдырып отыр?ан ?ндіріс оша?ы канализациялы? ??ды?тар мен коммуналды? ??бырлар?а ?а?па? жасаумен шектеліп отыр.

Осындай ?ндірістік ?алды?тарды ?айтара ?олдануды ?останай ?аласында?ы “Арай” холдингіні? де ?ол?а ал?анын айта кеткен ж?н.М?ндай к?сіпорындар,е? алдымен ?орша?ан ортаны зиянды ?алды?тардан ?ор?айды.

?анша жерден бекітілгенмен де,?алды?тан б?лінетін улы заттар ?орша?ан ауаны ластамай ?оймасы аны?.

Сонымен ?атар,?ыстан шы??ан мал ?илары арнайы орындар?а т?гіліп, с?уір-мамыр айларында ?айта ??делі(су??йып,езуар?ылы),кептіріліп,?ыс?ы отын ретінде ?айта ?ора?а кіргізіледі.

Сонымен ?атар,?ыстан шы??ан мал ?илары арнайы орындар?а т?гіліп, с?уір-мамыр айларында ?айта ??деліп (су??йып,езу ар?ылы),кептіріліп,?ыс?ы отын ретінде ?айта ?ора?а кіргізіледі.

?о?ысты жина?тау м?селесін шешу ?шін ал?ышарттар жасау керек.Оны? ішінде:

-Арнайы ба?дарлама ?абылдау;

-?аржыландыру к?здерін ?арастыру;

-Семинарлар ?ткізу;

-Жангелдин ауданы бойынша ??дейтін зауыттар

ашылып,?р зауыт ?зіне керекті ?о?ыстарды ?здері тасымалдау;

Т?менде Шилі ауылыны? кейір жерлеріндегі ?о?ысты? ?йілуі фотода к?рсетілген:

?о?ыс проблемасы жайында Алматы ?аласы таби?и ресурстар ж?не таби?ат пайдалануды реттеу бас?армасыны? экологиялы? а?парат б?ліміні? басты?ы Аухинова Н?зия Н?ртаза?ызыны? айтуынша, ?азіргі та?да ?орша?ан ортаны ?ор?ау министрлігіні? стратегиялы? екі басты индикаторы бар. Я?ни, ?рт?рлі ?алды?тарды? ауа?а таралуын азайту ж?не ?алды?тарды ??деу м?селесі. Осы к?ні ?аза?станны? барлы? облысында со??ы технологиямен салын?ан ?алды?тар полигоны мен шикізат ?ндірісі деген м?лде жо?. Кішігірім т?рлі-т?сті, ?араметалмен, макулатурамен айналысатын ?нерк?сіптер бар.Соны? бірі, ?останайда ?ндірістік ж?не т?рмысты? ?алды?тарды к?десіне жарататын ?ндіріс оша?ы іске ?осылды. Пластикалы? ?алды?тарды ?орыта отырып, канализациялы? ??ды?тар?а ?а?па? жасайтын ?нерк?сіп, темір-терсек ?рлаушылар?а тос?ауыл ?оюмен ?атар, ?останайды біртіндеп болса да, ?о?ыстан арылтпа? ниетте.

Болаша?та мені? басты ойым- ?о?ыстарды дала?а шашпайтындай етіп,т?рмысты? ?алды?тарды бірнеше ба?ытпен ??дейтіндей к?сіпорындар сал?ым келеді.Е? алдымен,м?ндай м?селелерді шешуші басты ??рал –?аржы болып есептеледі.Ал,?азіргі кезде ?аржы м?селесін сылтау ?ып ал?а тартпау?а болады.Себебі,?кімет”?аза?стан-2020” ба?дарламасы бойынша ?аншама же?ілдіктер жасап жат?анын білеміз.Ол ?шін е? алдымен,?зімні? даму (бизнес) жоспарымды жасап алуым ?ажет.Сосын барып,?кіметті? ?олдауын пайдаланып осы жобаны іске асыр?ым келеді ж?не іске асырамын деп сенімді т?рде айта аламын.Сондай-а?,Тор?ай жері ?шін бізді? е? басты м?селе-алыс?а бармай-а?,мал ба?у болатын болса,оны? еті,ж?ні,терісі,с?тін ??дейтін зауыттар болса, Тор?ай жеріні? экономикасы ?лде?айда к?ш ілгері болатын еді.Сонды?тан, осы жоба?а ?атысушылар?а айтарым, болаша?та ?з бизнес жоспарлары?ызды ?азірден бастап ойласып,?з мемлекетімізді? беріп жат?ан ?аншама же?ілдіктерін пайдаланып,Тор?ай жерін к?ркейтуге белсенді т?рде ат салысайы? деп ша?ыр?ым келеді.

Бізді? облыс бойынша ?атты т?рмысты? ?алды?тарды залалсыздандыру, тасымалдау, жинау ж?не жою ж?йелері ?азіргі талаптар?а сай келмейді. Сонды?тан б?л м?селе ш??ыл шешулерді талап ететін м?селеге айналып отыр.

Облыста?ы ?атты т?рмысты? ?алды?тар а?ындарын бас?ару ж?йесі ?орша?ан ортаны? жа?дайын жа?сартады ж?не оны экономикалы?, энергетикалы? жа?ынан д?рыс пайдалану?а м?мкіндік береді.

?останайда ?о?ыс жинайтын ала?дар мен энергетикалы? станцияларды? салыну м?мкіндігі келтірілген. Ол ?шін ?останай ?аласында 1 т?улікте, 1 айда, 1 жылда шы?арылатын ?о?ыс м?лшері аны?талды. Сол м?лшерден шы??ан экономикалы? ж?не энергетикалы? эффектілері к?рсетілді.

?атты т?рмысты? ?алды?тарды бас?ару ж?йесіні? оптималды ?ызметін ?амтамасыз ету ?шін, келесі міндеттерді шешу ?ажет:

•?алды?тарды оларды? пайда болу к?здерінде ?ыс?арту;

•?атты т?рмысты? ?алды?тарын іріктеу ж?не ?айта ?олдану м?селесін шешу;

•?орша?ан орта?а ?серін максималды т?рде азайту?а жол беру ?шін

• ?олданбайтын ?алды? б?лімін к?му м?селесін шешу.

•полигон?а жа?ын жерде ?о?ысты ?ртеу ?шін энергетикалы? станция т?р?ызу.

•?о?ысты д?рыс с?рыптау ма?сатында ?рбір контейнерлері бар жерлерде ?о?ыс жинайтын ала?дарын салу.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«"?о?ысты тиімді пайдалану" та?ырыбында?ы ?ылыми-зерттеу жоба »

Мектеп,мектеп-шаттық толы өмірім,

Мектеп,мектеп-жан анам оп көріндің,

Мектеп,мектеп-әнім болып төгілдің.

Аты-жөні: Тұрсын Жібек

Әкесінің аты:Жұмабекқызы

Туған жылы: 9қараша 1999жыл

Сыныбы: тоғызыншы

Мекен-жайы: Шилі ауылы

Аты-жөні: Мукышева Динара

Әкесінің аты: Тұрғанқызы

Туған жылы: 15 мамыр 1980 жылы

Бітірген оқу орны: Арқалық мемлекеттік Педагогикалық Институты

Лауазымы: Мектеп директорының тәрбие ісінің меңгерушісі,биология пәнінің мұғалімі

Еңбек өтілі: 14 жыл

Мадақтаулары: Аудандық грамоталар

ІІ-орын

ІІІ-орын

Мектепішілік

“ Ғылыми жобалар”

байқауының жеңімпазы

Тұрсын Жібек

Жобаға қатысушылар

Зерттеу жұмысы үстінде

Қоқысты қалай тиімді пайдалануға болады ?

“ Қоқысты тиімді пайдалану”

Мақсаты:

Шилі ауылының қоқыспен

ластануының экологиялық деңгейін анықтап,қоқысты жинақтау,сұрыптау және өңдеудің әдіс-тәсілдеріне назар аударып,қоқысты өңдеудің тиімді жолдарын қарастыру;

Зерттеу нәтижелері:

Шилі ауылының қоқыспен ластануының экологиялық деңгейін анықтау;
Шилі ауылындағы қоқысты жинақтау, сұрыптау және өңдеуге назар аудару;
Ауыл сыртына қоқысты жинақтау және сұрыптау алаңы жасалып, қоқыстың мөлшері және құрылымы туралы мәлімет жинақтау;
Экспериментте алынған мәліметтерді талдау және Қостанай қаласының барлық аймақтарға тарату;
Қоқыс түрлерінің мөлшерін анықтау;
Қоқысты қайта өңдейтін экологиялық тиімді энергетикалық станцияның проектісін құрастыру .

Қойылған мақсаттарды шешу үшін қолданатын әдістері:

1.Статистикалық

2.Экологиялық модельдеу

3.Бақылау әдісі

Ғылыми жобаның құрылысы:

Ғылыми жоба кіріспеден, 3 тараудан, қорытындыдан және пайдаланылған

әдебиеттер тізімінен тұрады .

І. Кіріспе

І-тарау. Қоқыстың сипаттамалары

А) қоқыстың құрылымы

В) қоқысты жинақтау мәселесі

ІІ –Тарау. Қоқысты пайдалану жолдары

А) Энергетикалық шығуы

В) құрылыс материалдары

ІІІ- Тарау. Шилі ауылындағы қоқысты өңдеу проектісі

А) Қоқысты жинақтау алаңдары

В)Энергетикалық станция

С)қоқысты пайдаланудың экономикалық эффектісі

І V . Қорытынды.

V. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

І тарау.

Қоқыстың сипаттамалары

Қатты- тұрмыстық қалдықтарды жинақтау,оны жою,өңдеу өте күрделі және өзекті мәселе. Қоқыспен тиімді жұмыс жасау үшін шарттар:

-табиғат пайдаланушылардың қалдықтарды есепке алу,өңдеу және залалсыздандыру жұмысындағы жеке жауапкершілігін күшейту,әрі шығарылатын қалдық мөлшерін азайту шараларын еңгізуді талап ету;

-қалдықтарды залалсыздандыру мақсатындағы инфражүйелер мен өндірістік қуатты дамыту,өндірісте пайдаланылған үлкен қалдықтарды екінші қайтара игеруді жүзеге асыру;

Қалдықтармен жұмыс жасау процесі

Қалдықтарды

жинау

Тасу

Іріктеу

Қайта

өңдеу

Көму

Қалдықтарды жинаумен үй иелері, жеке кәсіпорындар айналысады.

І тарау.

А) Қоқыстың құрылымы

Күнделікті тіршілікте 1 адам соңынан қаншама тұрмыстық қалдықтар шығарылады.оған әр үйде қажетке жарамайтын қаншама материалдар мен заттар қосылады.Ауылдан шығарылатын тұрмыс қалдықтарының құрамы зерттелді. Зерттеу нәтижелері кесте ретінде көрсетілген:

Тұрмыстық қалдық түрлері

Қағаз

Таралуы, %

Тамақ қалдықтары

Әйнек

Темір және оның қоспалары

Пластмасса

Резеңке мен терілер

І тарау.

в) Қоқысты жинақтау мәселесі

“ Тазалық-2015” ұраны бойынша жыл сайын сәуір айында барлық ауыл тұрғындарының атқаратын қызметі –қыс бойы жиналған қоқыс қалдықтарын шығару болып табылады.Алайда тұрмыстық қалдықтарды өңдейтін Жангелдин ауданы ойынша ешқандай зауыт,кәсіпорындар болмағандықтан, барлық қалдықтар ауыл сыртынан 2 шақырымда орналасқан арнайы орындарға төгіледі.Басқа да қатты тұрмыстық қалдықтар,мысалы: темір қалдықтары Қостанай қаласына тасылады,нәтижесінде пластикалық қоқыстарды негізгі шикізатына айналдырып отырған өндіріс ошағы канализациялық құдықтар мен коммуналдық құбырларға қақпақ жасаумен шектеліп отыр.

Осындай өндірістік қалдықтарды қайтара қолдануды Қостанай қаласындағы “Арай” холдингінің де қолға алғанын айта кеткен жөн.Мұндай кәсіпорындар,ең алдымен қоршаған ортаны зиянды қалдықтардан қорғайды.

Қанша жерден бекітілгенмен де,қалдықтан бөлінетін улы заттар қоршаған ауаны ластамай қоймасы анық.

Сонымен қатар,қыстан шыққан мал қилары арнайы орындарға төгіліп, сәуір-мамыр айларында қайта өңделі(суқұйып,езуарқылы),кептіріліп,қысқы отын ретінде қайта қораға кіргізіледі.

Сонымен қатар,қыстан шыққан мал қилары арнайы орындарға төгіліп, сәуір-мамыр айларында қайта өңделіп (суқұйып,езу арқылы),кептіріліп,қысқы отын ретінде қайта қораға кіргізіледі.

Қоқысты жинақтау мәселесін шешу үшін алғышарттар жасау керек.Оның ішінде:

-Арнайы бағдарлама қабылдау;

-Қаржыландыру көздерін қарастыру;

-Семинарлар өткізу;

-Жангелдин ауданы бойынша өңдейтін зауыттар

ашылып,әр зауыт өзіне керекті қоқыстарды өздері тасымалдау;

Төменде Шилі ауылының кейір жерлеріндегі қоқыстың үйілуі фотода көрсетілген:

Ауыл сыртындағы қоқыс түрлері

Кейбір ҚТҚ түрлерінің шіруіне қанша уақыт керек екендігін мына кестеден көре аламыз:

Қатты тұрмыстық қалдықтар түрі

Шіру уақыты,жыл

Қағаз

2-10 жыл

Арқан

1-1,5 жыл

Темекі тұқылдары

Пластмасса

100

Полиэтилен пакеттер

Үй жануарларының тезегі (қиы)

2-4 жыл

ІІ тарау. Қоқысты пайдалану жолдары

" Химияда қалдықтар болмайды,

тек қана қолданылмаған шикізат болады"

Д.И.Менделеев

Қалдықтарды қосымша шикізат ретінде тиімді пайдалану көптеген проблемалардың шешу жолдарын ашуға мүмкіндік туғызады. Қалдықтарды қайтадан колдану қоршаған ортаны қорғаумен, бастапқы материалдарды, электроэнергияны үнемдеумен, еңбек ресурстарын босатумен байланысты көптеген мәселелерді шешуге жол ашады

Көріп отырғанымыздай халық шаруашылығынан шыққан қалдықтардың көлемі аз емес,сондықтан оның тиімді пайдалану жолдарын қарастыру керек:

Қоқысты пайдалану

әдістері

Энергетикалық жағынан

Құрылыс материалдары

ретінде

Малдың тамағы

ретінде

Энергетикалық жағынан

Екінші реттік энергоресурстарды тиімді пайдаланудың халық шаруашылық маңызы өте зор. Екінші реттік энергоресурстар дегеніміз тікелей тап осы өндірістіңөнімдерінің,қалдықтарының, жанама жөне аралық өнімдерінің энергетикалық потенциалдары. Қоқысты отын ретінде пайдалану ауылдарда жақсы дамыған деп айтуға болады.Егерде қалдықтар энергетикалық жағынан пайдалану айналымына түсірілсе, олар қоршаған ортадағы қалдықтарды көптеп жоюмен қатар, жердегі шикізат корын да үнемдейтіні сөзсіз .

Қоқысты зиянсыздандырудың термиялық әдістері

Қоқысты

өңдеу

Пештерде жағу

ІІ тарау.

Құрылыс материалдары ретінде

Маңызды шикізат қорына қалдықтардың ішінде күл мен қоқысты жатқызуға болады. Осы құнды материалдың казіргі кезде 20%-тен аспайтын бөлігі ғана өңделінеді. Күл негізінде цементке толтырғыш ретінде қолданылады. Түтін газдарынан алынған 1,3 т қоңыр көмірдің күлі 1т цементтің орнын толтырады . Егер де алысқа армай-ақ өзіміздің ауданда осындай өңдейтін зауыттар ашылса, экономикамыздың өрлеуі сөзсіз болар еді.

Малдың тамағы ретінде

Сондай-ақ екінші реттік энергоресурстарды тиімді пайдаланудың тағы бір түрі:тамақ қалдықтарын далаға төкпей-ақ үй жануарларына берсе,ұл да қоқысты пайдаланудың тиімді бір түрі болып табылады. .

Жангелдин ауданындағы болашақта қоқысты өңдеудің жобасы

Қ оқыс проблемасы жайында Алматы қаласы табиғи ресурстар жəне табиғат пайдалануды реттеу басқармасының экологиялық ақпарат бөлімінің бастығы Аухинова Нəзия Нұртазақызының айтуынша, қазіргі таңда қоршаған ортаны қорғау министрлігінің стратегиялық екі басты индикаторы бар. Яғни, əртүрлі қалдықтардың ауаға таралуын азайту жəне қалдықтарды өңдеу мəселесі. Осы күні Қазақстанның барлық облысында соңғы технологиямен салынған қалдықтар полигоны мен шикізат өндірісі деген мүлде жоқ. Кішігірім түрлі-түсті, қараметалмен, макулатурамен айналысатын өнеркəсіптер бар.Соның бірі, Қостанайда өндірістік және тұрмыстық қалдықтарды кәдесіне жарататын өндіріс ошағы іске қосылды. Пластикалық қалдықтарды қорыта отырып, канализациялық құдықтарға қақпақ жасайтын өнеркәсіп, темір-терсек ұрлаушыларға тосқауыл қоюмен қатар, Қостанайды біртіндеп болса да, қоқыстан арылтпақ ниетте.

Болашақта менің басты ойым- қоқыстарды далаға шашпайтындай етіп,тұрмыстық қалдықтарды бірнеше бағытпен өңдейтіндей кәсіпорындар салғым келеді.Ең алдымен,мұндай мәселелерді шешуші басты құрал –қаржы болып есептеледі.Ал,қазіргі кезде қаржы мәселесін сылтау ғып алға тартпауға болады.Себебі,үкімет”Қазақстан-2020” бағдарламасы бойынша қаншама жеңілдіктер жасап жатқанын білеміз.Ол үшін ең алдымен,өзімнің даму (бизнес) жоспарымды жасап алуым қажет.Сосын барып,үкіметтің қолдауын пайдаланып осы жобаны іске асырғым келеді және іске асырамын деп сенімді түрде айта аламын.Сондай-ақ,Торғай жері үшін біздің ең басты мәселе-алысқа бармай-ақ,мал бағу болатын болса,оның еті,жүні,терісі,сүтін өңдейтін зауыттар болса, Торғай жерінің экономикасы әлдеқайда көш ілгері болатын еді.Сондықтан, осы жобаға қатысушыларға айтарым, болашақта өз бизнес жоспарларыңызды қазірден бастап ойласып,өз мемлекетіміздің беріп жатқан қаншама жеңілдіктерін пайдаланып,Торғай жерін көркейтуге белсенді түрде ат салысайық деп шақырғым келеді.

Қорытынды бөлім

Біздің облыс бойынша қатты тұрмыстық қалдықтарды залалсыздандыру, тасымалдау, жинау және жою жүйелері қазіргі талаптарға сай келмейді. Сондықтан бұл мәселе шұғыл шешулерді талап ететін мәселеге айналып отыр.

Облыстағы қатты тұрмыстық қалдықтар ағындарын басқару жүйесі қоршаған ортаның жағдайын жақсартады және оны экономикалық, энергетикалық жағынан дұрыс пайдалануға мүмкіндік береді.

Қостанайда қоқыс жинайтын алаңдар мен энергетикалық станциялардың салыну мүмкіндігі келтірілген. Ол үшін Қостанай қаласында 1 тәулікте, 1 айда, 1 жылда шығарылатын қоқыс мөлшері анықталды. Сол мөлшерден шыққан экономикалық және энергетикалық эффектілері көрсетілді.

Ұсынысым....

Қатты тұрмыстық қалдықтарды басқару жүйесінің оптималды қызметін қамтамасыз ету үшін, келесі міндеттерді шешу қажет:

қалдықтарды олардың пайда болу көздерінде қысқарту;
қатты тұрмыстық қалдықтарын іріктеу және қайта қолдану мәселесін шешу;
қоршаған ортаға әсерін максималды түрде азайтуға жол беру үшін
қолданбайтын қалдық бөлімін көму мәселесін шешу.
полигонға жақын жерде қоқысты өртеу үшін энергетикалық станция тұрғызу.
қоқысты дұрыс сұрыптау мақсатында әрбір контейнерлері бар жерлерде қоқыс жинайтын алаңдарын салу.

Тақырыбы : “ Шилі ауылындағы қоқысты

тиімді пайдалану жолдары”

Зерттеу мақсаты: Аулымыздағы қоқысты жинақтау,сұрыптау және өңдеудің әдіс-тәсілдеріне назар аударып,қоқысты өңдеудің тиімділігін арттыру;

Зерттеу есептері: - Шилі ауылындағы қоқысты жинақтау,сұрыптау және өңдеуге назар аудару;

-Мектеп жанында қоқысты жинақтау және сұрыптау алаңы жасалып,қоқыстың мөлшері мен құрылымы туралы мәлімет жинақтау;

-Экспериментте алынған мәліметтер талдау және Жангелдин ауданының барлық аймақтарына тарату;

-Қоқыс түрлерінің мөлшерін анықтау;

-Қоқыстың түрлерінен алынатын энергия мен шикізат мөлшерін бағалау;

-ір тәулік ойы шыққан қоқыстансалынатын энергия мөлшері бағаланып,оның экономикалық эффектісін көрсету;

-Қоқыспен жұмыс істейтін энергетикалық станцияның проектісін (жобасын) көрсету;

Зерттеу заты: Мектеп жанына қоқыстың түрлеріне арналған контейнерлер қойылып,тәулік бойы шығарылған қоқыстың мөлшерін анықтау;

“ Қоқысты тиімді пайдалану жолдары”

зерттеу жобасының жылдық жоспары

№

Зе рттеу обьектісі

Жұмыстың мазмұны

Тақырыпты таңдау

Мерзімдері

Ғылыми жобаның тақырыбын таңдау және жұмыстың мақсатын қою.

Әдебиет нұсқаларын қарастыру

2014 ж. Сәуір айы

Таңдалған тақырыбы бойынша әдебиеттердің тізімін жасау. Жұмыстың жоспарын құру.

2014 ж.

Мамыр-тамыз айлары

Тәжірибелік жұмыстар

Мектеп жанында қоқыс жинақтау және сұрыптау алаңын орнату, берілгендерді жинақтау жұмысын ұйымдастыру

2014 ж. қыркүйек айынан 2015 ж. мамыр айына дейін

Берілгендерді өңдеу

Жыл бойы жинақталған мәліметтер бойынша график пен диаграммаларды құру,статистикалық талдау өткізу,қорытынды жасау;

Жұмыстың қорытындысы

2015 ж. Сәуір-мамыр айлары

Ғылыми жобаны жазу,қорытынды жасау,жұмысты талаптарға сай түріне келтіру;

2015 ж. Сәуір-мамыр айлары

“ Ауылымымызды күл-қоқыстан тазартамыз”

2014 жылғы 25 сәуірдегі мектеп оқушыларының және ауыл тұрғындарының сенбілікке шыққан кезі

Жұмыр жерді мекендейтін сан-мыңдаған тіршілік атаулының ішінде Жер-анаға адам баласынан артық қиянат жасайтын жан иесі жоқ екен. Қасиетті даласын көзінің қарашығындай аялайтын қазақ « ат аунаған жерде түк қалады » деп қастерлеуші еді. Енді табиғат аясына демалысқа шыққан әрбір адамның артында кемінде 10 кило қатты тұрмыстық қалдықтар қалатын болды. Қазақ « жер жарасы – жан жарасы » деген ұлағатты ұран тұтқан ұлт. Халқымыз атамекенін асылындай аялауды атадан балаға мирас еткен. Ендеше, қазақ даласы күл-қоқыс қоймасы емес. Бүгінгі ұрпаққа айтар ұлағат, жеткіншектер санасына құятын ғибрат туған жеріміздің тоқымдай телімін тусыратпай сай-саласын ҚТҚ мен күл-қоқысқа толтырмай, қоқыспен бітелген бұлақтардың көзін ашып, тауы мен тасын көздің қарашығындай қорғау – халықтық мүддеміз, перзенттік парызымыз.