Басая?ты ?лулар класы.

Сынып: 7 К?ні: 27.11.2014.

П?н: биология

Та?ырыбы: Басая?ты ?лулар класы.

Саба?ты? ма?саты:

Білімділігі – а?паратты? технология мен сын т?р?ысынан ойлау технологиясын пайдалана отырып, басая?ты ?лулар класыны? ??рылысы ж?не ма?ызы жайлы білімдерін ке?ейту.

Дамытушылы?ы – о?ушыларды? іс – ?рекетін бас?ару ар?ылы ой таласын ту?ызу, о?у материалдарыны? мазм?нын ?мірмен байланыстыру ар?ылы о?ушыны? білім – біліктілігін дамыту.

Т?рбиелілігі – таби?атты, тірі ж?ндіктерді ?ор?ау?а, аялау?а ?йрету, с?йіспеншілік, ?ам?орлы? сезімін ояту.

??рал-жабды?тар: интерактивтік та?та, слайд, флипчарт, тірек – сызбалар, плакаттар, кітап, видеоматериал.

Саба?ты? т?рі: аралас саба?

Саба?ты? ?дісі: аны?тау, салыстыру, суреттеу, жина?тау.

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і

Келмей ?ал?ан о?ушыларды белгілеп, о?ушыларды? саба??а дайынды?ын ба?ылау.

ІІ. ?й тапсырмасын тексеру кезе?і

I «Ми?а шабуыл» б?лімінде, ?йге берген тапсырманы пысы?тау барысында «Менен с?ра?, сізден жауап» с?ра? – жауап ?дісін пайдаландым.

I – топ.

?луларды? дене ??рылысы неден т?рады? (бастан, т?л?адан, ая?тан, ба?алша?тан ж?не ба?алша? ?алды?ынан).
?луларды? буылты? ??рттардан негізгі айырмашылы?ы? (денесі буылты?тар?а б?лінбейді).
?луларды? негізгі ?оз?алу м?шесі? (ая?).
?луларды? ?аны? (т?ссіз, к?гілдір ?лулар да бар).
?луларды? тыныс алу м?шесі: (??рлы?та – ?кпемен, суда – желбезектермен).
Т?рленіп даму дегеніміз не? (ж?мырт?адан дерн?сіл дамиды, ал дерн?сілден ересек ж?ндік ?седі).
?осжа?таулы ?лулар деп аталу себебі? (ба?алша?ы ашып – жабылатын екі жа?таудан т?рады).

II – топ.

?луларды? кластарын ата: (бауырая?тылар, ?осжа?таулылар, басая?тылар).
Т?л?адан ?андай ерекше ?атпарлы ?абат т?зіледі? (шапанша «мантия»).
?луларды? ?антарату ж?йесі ?андай? (ашы?).
?луларды? ж?регіне сипаттама бер: (ж?ректе бір немесе екі ??ла?ша, бір ?арынша болады. Ж?ректі ж?рек ?абы ?аптайды).
Тура даму дегеніміз? (ж?мырт?адан тікелей, пішіні ересектеріне ??сас жас ?лулар дамиды).
?осжа?таулы ?лулар класыны? ?кілі? (ай??ла?).
Те?ізде ж?не ??рлы?та тіршілік ететін ж?ндіктер? (бауырая?ты ?лулар класы).

II «?ызы?уды ояту» б?лімінде, сурет ж?не аны?тауыш с?здер ар?ылы ?луды? ішкі ??рылысын ??рау.

?ЛУДЫ? ІШКІ ??РЫЛЫСЫ.

ІІІ. Жа?а материалды т?сіндіру.

«Ма?ынаны тану» б?лімінде жа?а саба??а проблемалы? с?ра? ?ою ар?ылы к?штім. Бас-ая?ты ?лулар класы деп аталуыны? себебі? (ая?ы (?армалауыштары) басында бол?анды?тан.

О?ушыларды 2 топ?а б?ліп, электронды м?тіні бойынша тапсырмалар б?ліп бердім.

I топ: Басая?ты ?лулар класы.
II топ: Басая?ты ?лулар класыны? ?кілдері.

IV. Кластер жасау.

I топ

Олар – е? жо?ары ??рылымды ж?ндіктер. Б?ларда ба?алша? жойылып кеткен. Суы т?зды ж?не о?т?стіктегі те?іздерде, м?хиттарда ?ана ?мір с?реді. Басая?ты ?лулар – ?те ірі ж?ндіктер. Мысалы, тере?су кальмарыны? ?зынды?ы – 18 м, м?ны? 10 метрі ?армалауыш.?армалауышты? жуанды?ы 20 см. Басая?тыларды? денесі бастан ж?не т?л?адан ??ралады. Ауыз т??ірегінде ?те к?шті 8 – 10 ?армалауыштар болады. ?армалауыштарды? ішкі жа?ында бірнеше ?атар са?иналан?ан сор?ыштар бар. Сегізая?тар ?армалауыштарды? ж?рдемімен су т?бінде ж?ріп, корегін аулайды. С?йтіп б?ларды? басында?ы ?армалауыштар ая? ?ызметін де ат?арады. Каракатица ж?не кальмар ?те баяу ж?ру ?шін ?армалауышы мен басын алды?а ?аратып ж?зеді. ?те шапша? ?оз?алу ?ажет бол?ан жа?дайда денесіні? арт?ы б?лігімен реактивті ?оз?алады. Ая?ы (?армалауыштары) басында бол?анды?тан, б?л ж?ндіктер басая?ты ?лулар класына жат?ызылады. Басая?тыларды? ?азіргі кезде 800 – ге жуы? т?рлері бар.

II топ

Басая?ты ?луларды? бір ?кілі – кальмар. Шеміршекті басс?йегінде ми орналасады. Б?л – оны? басы. Басты? екі жа?ында ?лкен к?здері бар. Оны? ??рылысы адам к?зіні? ??рылысына ??сас. Бір ?ызы?ы: к?зді? біреуі бір затты, екіншісі екінші затты жеке – жеке к?ре алады. Кальмарлар су тере?інде са?атына 50 ша?ырымды? жылдамды?пен ж?зіп, ?орегін аулайды.

Каракатица да – басая?ты ?лу. Ол су т?бін ала тіршілік етеді. ??мда жасырынып жат?ан асшаянды аулайды. Жемін аулау ?шін ??м?а бас б?лігіндегі ойыстан су ат?ылатады. ??м жан – жа??а ?шып, асшаян к?рініп ?алады. Енді оны ?стан жеу каракатица?а ?иынды? келтірмейді.

Сегізая? су т?бінде баяу ?оз?алады. ?зге басая?тылар т?різді сегізая? жауынан сиялы с?йы?ты?ын шашып, ??тылып кетеді. Бір ?ызы?ы сегізая?ты «си?ырлап» ?йы?тату?а болады. Ол ?шін сегізая?ты? аузын жо?ары ?аратып, ?армалауыштарын т?мен салбыратса болды. Ол дереу ?й?ы?а батады. Енді о?ан не жасаса да сезбей, ?йы?тай береді.

V. Бекіту.

«??пия сан» ойыны. Та?тада берілген с?йлемдерді ?р ?кіліні? т?сына сандармен белгілеу.

1. Басты? екі жа?ында ?лкен к?здері бар.

2. Су т?бінде баяу ?оз?алады.

3. ??мда жасырынып жат?ан асшаянды аулайды.

4. «Си?ырлап» ?йы?тату?а болады.

5. Са?атына 50 ша?ырымды? жылдамды?пен ж?зіп,

?орегін аулауды.

6. Жемін аулау ?шін ??м?а бас б?лігіндегі ойыстан су ат?ылатады.

7. Шеміршекті басс?йегінде ми орналасады.

8. Оны? ??рылысы адам к?зіні? ??рылысына ??сас.

Каракатица

Кальмар

Сегізая?

3, 6,

1, 5, 7, 8,

2, 4,

VI. ?орытындылау.

«Сыр санды??а» к?шу. Санды?ты? ішінде ?луларды? суреттері жасырыл?ан, соларды? атын атау.

VII. ?й тапсырмасы. АВС – де?гейіне жауап беру. 207 бет.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Басая?ты ?лулар класы. »

«Федоров ауданы әкімдігінің білім бөлімінің «№ 2 орта мектебі» КММ

7 СЫНЫП

БИОЛОГИЯ

ТАҚЫРЫБЫ:

БАСАЯҚТЫ ҰЛУЛАР КЛАСЫ.

ӨТКІЗГЕН: ЖАНГАБУЛОВА А.С.

2014 – 2015 ОҚУ ЖЫЛЫ

Сынып: 7 Күні: 27.11.2014.

Пән: биология

Тақырыбы: Басаяқты ұлулар класы.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі – ақпараттық технология мен сын тұрғысынан ойлау технологиясын пайдалана отырып, басаяқты ұлулар класының құрылысы және маңызы жайлы білімдерін кеңейту.

Дамытушылығы – оқушылардың іс – әрекетін басқару арқылы ой таласын туғызу, оқу материалдарының мазмұнын өмірмен байланыстыру арқылы оқушының білім – біліктілігін дамыту.

Тәрбиелілігі – табиғатты, тірі жәндіктерді қорғауға, аялауға үйрету, сүйіспеншілік, қамқорлық сезімін ояту.

Құрал-жабдықтар: интерактивтік тақта, слайд, флипчарт, тірек – сызбалар, плакаттар, кітап, видеоматериал.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: анықтау, салыстыру, суреттеу, жинақтау.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

Келмей қалған оқушыларды белгілеп, оқушылардың сабаққа дайындығын бақылау.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі

I «Миға шабуыл» бөлімінде, үйге берген тапсырманы пысықтау барысында «Менен сұрақ, сізден жауап» сұрақ – жауап әдісін пайдаландым.

I – топ.

Ұлулардың дене құрылысы неден тұрады? (бастан, тұлғадан, аяқтан, бақалшақтан және бақалшақ қалдығынан).
Ұлулардың буылтық құрттардан негізгі айырмашылығы? (денесі буылтықтарға бөлінбейді).
Ұлулардың негізгі қозғалу мүшесі? (аяқ).
Ұлулардың қаны? (түссіз, көгілдір ұлулар да бар).
Ұлулардың тыныс алу мүшесі: (құрлықта – өкпемен, суда – желбезектермен).
Түрленіп даму дегеніміз не? (жұмыртқадан дернәсіл дамиды, ал дернәсілден ересек жәндік өседі).
Қосжақтаулы ұлулар деп аталу себебі? (бақалшағы ашып – жабылатын екі жақтаудан тұрады).

II – топ.

Ұлулардың кластарын ата: (бауыраяқтылар, қосжақтаулылар, басаяқтылар).
Тұлғадан қандай ерекше қатпарлы қабат түзіледі? (шапанша «мантия»).
Ұлулардың қантарату жүйесі қандай? (ашық).
Ұлулардың жүрегіне сипаттама бер: (жүректе бір немесе екі құлақша, бір қарынша болады. Жүректі жүрек қабы қаптайды).
Тура даму дегеніміз? (жұмыртқадан тікелей, пішіні ересектеріне ұқсас жас ұлулар дамиды).
Қосжақтаулы ұлулар класының өкілі? (айқұлақ).
Теңізде және құрлықта тіршілік ететін жәндіктер? (бауыраяқты ұлулар класы).

II «Қызығуды ояту» бөлімінде, сурет және анықтауыш сөздер арқылы ұлудың ішкі құрылысын құрау.

ҰЛУДЫҢ ІШКІ ҚҰРЫЛЫСЫ.

ІІІ. Жаңа материалды түсіндіру.

«Мағынаны тану» бөлімінде жаңа сабаққа проблемалық сұрақ қою арқылы көштім. Бас-аяқты ұлулар класы деп аталуының себебі? (аяғы (қармалауыштары) басында болғандықтан.

Оқушыларды 2 топқа бөліп, электронды мәтіні бойынша тапсырмалар бөліп бердім.

I топ: Басаяқты ұлулар класы.
II топ: Басаяқты ұлулар класының өкілдері.

IV. Кластер жасау.

I топ

Олар – ең жоғары құрылымды жәндіктер. Бұларда бақалшақ жойылып кеткен. Суы тұзды және оңтүстіктегі теңіздерде, мұхиттарда ғана өмір сүреді. Басаяқты ұлулар – өте ірі жәндіктер. Мысалы, тереңсу кальмарының ұзындығы – 18 м, мұның 10 метрі қармалауыш.Қармалауыштың жуандығы 20 см. Басаяқтылардың денесі бастан және тұлғадан құралады. Ауыз төңірегінде өте күшті 8 – 10 қармалауыштар болады. Қармалауыштардың ішкі жағында бірнеше қатар сақиналанған сорғыштар бар. Сегізаяқтар қармалауыштардың жәрдемімен су түбінде жүріп, корегін аулайды. Сөйтіп бұлардың басындағы қармалауыштар аяқ қызметін де атқарады. Каракатица және кальмар өте баяу жүру үшін қармалауышы мен басын алдыға қаратып жүзеді. Өте шапшаң қозғалу қажет болған жағдайда денесінің артқы бөлігімен реактивті қозғалады. Аяғы (қармалауыштары) басында болғандықтан, бұл жәндіктер басаяқты ұлулар класына жатқызылады. Басаяқтылардың қазіргі кезде 800 – ге жуық түрлері бар.

II топ

Басаяқты ұлулардың бір өкілі – кальмар. Шеміршекті бассүйегінде ми орналасады. Бұл – оның басы. Бастың екі жағында үлкен көздері бар. Оның құрылысы адам көзінің құрылысына ұқсас. Бір қызығы: көздің біреуі бір затты, екіншісі екінші затты жеке – жеке көре алады. Кальмарлар су тереңінде сағатына 50 шақырымдық жылдамдықпен жүзіп, қорегін аулайды.

Каракатица да – басаяқты ұлу. Ол су түбін ала тіршілік етеді. Құмда жасырынып жатқан асшаянды аулайды. Жемін аулау үшін құмға бас бөлігіндегі ойыстан су атқылатады. Құм жан – жаққа ұшып, асшаян көрініп қалады. Енді оны ұстан жеу каракатицаға қиындық келтірмейді.

Сегізаяқ су түбінде баяу қозғалады. Өзге басаяқтылар тәрізді сегізаяқ жауынан сиялы сұйықтығын шашып, құтылып кетеді. Бір қызығы сегізаяқты «сиқырлап» ұйықтатуға болады. Ол үшін сегізаяқтың аузын жоғары қаратып, қармалауыштарын төмен салбыратса болды. Ол дереу ұйқыға батады. Енді оған не жасаса да сезбей, ұйықтай береді.

V. Бекіту.

«Құпия сан» ойыны. Тақтада берілген сөйлемдерді әр өкілінің тұсына сандармен белгілеу.

1. Бастың екі жағында үлкен көздері бар.

2. Су түбінде баяу қозғалады.

3. Құмда жасырынып жатқан асшаянды аулайды.

4. «Сиқырлап» ұйықтатуға болады.

5. Сағатына 50 шақырымдық жылдамдықпен жүзіп,

қорегін аулауды.

6. Жемін аулау үшін құмға бас бөлігіндегі ойыстан су атқылатады.

7. Шеміршекті бассүйегінде ми орналасады.

8. Оның құрылысы адам көзінің құрылысына ұқсас.