М.?уезов. “Біржан сал Абай ауылында”

Сабақтың тақырыбы: М.Әуезов. “Біржан сал Абай ауылында”

Мақсаты: көркем шығарманың мазмұнын меңгерту,шығарманы оқып – үйретудің әдіс- тәсілдерін дұрыс қолданып,талдай білуге баулу;

Міндеті:

Білімділігі: Үзінді мазмұнына сүйене отырып, ақынның және өнерлі жастардың өнерді бағалауы мен құдіретті Біржан әндерінің Абайға әсерін таныту.

Дамытушылық: Оқушылардың шығармашылық ойлау, салыстыра білу, өз пікірін айта білу дағдыларын дамыту.

Тәрбиелік: Өнерді сүюге, оны бағалай білуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: шығармашылық ізденіс

Әдіс-тәсілдері: проблемалық сұрақтар, пікірталас, деңгейлік тапсырмалар

Көрнекі құралдар: интерактивті тақта, слайдтық суреттер, журнал, цитата, портреттер, аудиожазба

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, тарих, өнер

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру бөлімі.

Сыныптың сабаққа даярлығыны шолу. Сынып лидерінің сөзі. Сыныпқа бүгінгі сабаққа байланысты «Әдебиет әлемі» атты әдеби-танымдық журнал келгенін хабарлау. Сабақтың мақсатын айту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

• Балалар, өткен сабақтарда «Біржан сал Абай ауылында» шығармасының мазмұнымен толық таныстық. «Әдебиет әлемі» журналында шығарманы талқылауға арналған тапсырмалар берілген. Алдымен үй тапсырмасын тексеріп алайық. Журналдың алғашқы бетінде не жазылған екен?

1-бет. «Армысыңдар, ақжүректерім!»

Бүгінде еліміз айрықша мереке – Тәуелсіздік күнін тойлауда. Тәуелсіздік әрбір қазақстандық үшін мәні мен мазмұны терең, баға жетпес басты байлығымыз. Оны сіздердің балғын жүректеріңіз жете түсінеді деп есептейміз. Еркін елдің бүгінгі ұландары азат Отанымыздың елтұтқа азаматтары болады деп барша жұрт сенеді.

Бас редактор

• Тәуелсіз еліміздің терең тарихы, бай әдебиеті мен қазыналы мәдениеті бар екенін білесіздер. Еркіндікті, азаттықты аңсаған талай арыстарымыз өтті. Елін, жұртын білім, ғылымға, өркениетке шақырған талай тұлғалар болды. Сондай тұлғалардың ішінде шоқтығы биік екі тұлғамен өткен сабақта таныстық. Олар кімдер еді?

«Білгенге маржан...» бөлімі.

Журналымыздың алдыңғы нөмірінде “Біржан сал Абай ауылында” атты “Абай жолы” романынан үзінді жариялаған едік. Енді сіздердің мәтінді қалай түсінгендеріңді тексеріп көрмекшіміз.

1. «Абай жолы» романының авторы кім?

2. Роман-эпопея қанша тілге аударылған?

3. Үзіндінің басты кейіпкерлері кімдер?

4. Біржан салды Абай ауылы қалай қарсы алды?

5. Біржан салдың салған әнінен Абай қандай сезімге бөленеді және оған қандай баға берді?

6. Абай Біржанның өнеріне қандай өлең арнап жазды?

7. Әмір кім? Әйгерімнің шын аты кім?

8. Иіс кемпір Әйгерімге не деп алғыс айтты?

9. «Жанбота» әні не жайлы?

10. Біржан сал бастаған өнерпаз жастар ауылдағы соңғы кешті кімнің үйінде өткізді?

2-бет. «Қыр-сыры мол дүние»

Сіздер аталмыш шығарманы қандай бөлімдерге бөлер едіңіздер? Ұсыныстарыңызды жазып жіберіңіздер.

3-бет. «Кейіпкерлер әлемі»

Мәтіндегі басты кейіпкерлердің бейнесін ашыңыз. Бұл үшін “Тұжырым” кестесін толтырып, бізге жолдаңыздар.

І топқа:

ІІ топқа:

ІІІ топқа:

ІV топқа:

Сергіту. «Қаражорға» биін биеу.

4-бет. Біле жүрген абзал!

• Біржанның бізге 40-қа жуық әні жеткен

• Біржан Абайдың “Мен көрдім ұзын қайың құлағанын” өлеңіне ән шығарған.

• Мұқан Төлебаев “Біржан-Сара” операсын жазған

«Артық болмас білгенің...»

Балалар, кейіпкерлерге талдау жасадық. Енді төмендегі тапсырмаларды орындап көріңіз.

І топтың тапсырмасы: Шығармада кездесетін салт-дәстүрлерді табыңыз және олардың мағынасын түсіндіріңіз.

ІІ топтың тапсырмасы: Шығармадан көнерген сөздер мен көркем тіркестерді теріп жазыңыз.

ІІІ топтың тапсырмасы: Кітаптан Біржан салдың бейнесін тауып оқу.

ІV топтың тапсырмасы: Абайдың Біржан әнінен алған әсері бейнеленген жерді тауып оқу

«Сыр толғау» бөлімі.

Балалар, Сіздерді бізбен ой бөлісуге шақырамыз.

1. Абай арманы не?

2. Біржан арманы не?

Үйге тапсырма бөлімі. Ұлжан, Үмітей, Керімбалаға сипаттама жазып бізге міндетті түрде жіберіңіздер.

Өздеріңдей ақылды, белсенді оқушылар біздің әрбір нөмірімізді асыға күтеді деп сенеміз!

ІІІ. Қорытынды.

Бағалау.