Поляк ?алымы Николай Коперник ?зіні? к?н ж?йесіні? гелиоцентрлік моделін жаса?ан кезде ?те ертеде ?алыптас?ан планеталарды? ше?бер бойымен т?ра?ты жылдамды?пен ?оз?алады деген ?а?идасын са?тап ?алды.
Тек XVII?асырды? басында ?ана аспан денелерін? орбиталары шын м?нінде ше?берден ?згеше екені аны?талды. Б?л ма?ызды жа?алы?ты неміс ?алымы Иоганн Кеплер ашты.
Кеплерді? бірінші за?ы. Планета орбитасыны? пішінін аны?тайды. Барлы? планеталар к?нді эллипс бойымен айналады, оны? фокустарыны? бірінде к?н орналасады.
Эллипсті? негізгі ?асиеті: Элипсті? кез-келген н?ктесіні? фокустардан ?ашы?ты?тарыны? ?осындысы ?лкен ось ?зынды?ына те? болатын т?ра?ты шама:
Е не??рлым к?п болса, оны? ше?берден айрмашылы?ы со??рлым к?п болады. Орбитаны? к?нге жа?ын н?ктесі перигелий, ал алыс н?ктесі афелий. Астрономияда жерді? к?ннен орташа ?ашы?ты?ы К?н ж?йесінде ?олданылатын ?ашы?ты? ?лшеу біолігі ретінде ?абылдан?ан. Ол астрономиялы? бірлік деп аталады: 1а.б.=149600000 км.
Жерге жа?ын н?кте перигей, алыс н?кте апогей.
Кеплерді? екінші за?ы аудандар за?ы планета ?оз?алыстарыны? бір?алыпты емес екендігін аны?тайды: планетаны? радиус векторы бірдей уа?ыт аралы?ында шамалары бірдей аудандарды сызып ?теді.
Кеплерді? ?шінші за?ы планеталарды? орбиталы? периодтары мен олардан к?нге дейінгі ?ашы?ты? арасында?ы байланысты аны?тайды.
Кез келген екі планетаны? К?нді айналу периодтарыны? квадраттарыны? ?атынасы оларды? орбиталарыны? ?лкен жарты осьтеріні? кубтарыны? ?атынасына те?.
4. Жа?а саба?ты бекіту есеп шы?ару.
5. О?ушыларды? білімін ба?алау.
6. ?й тапсырмасын хабарлау ж?не орындалуы бойынша н?с?ау беру кезе?і.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
а) Білімділік: Өткен сабақпен байланыстыра отырып жаңа сабақты түсіндіру. Ядроның нуклондық моделмен таныстыру.
ә) Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту, пәнге қызығушылығын арттыру.
б) Тәрбиелік: Оқушыларды физикадан алған білімін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгерту
Сабақтың түрі: Лекция сабағы
Оқыту технологиясы :ауызша, жазбаша, сұрақ-жауап
Сабақтың әдісі :
1.Иллюстрациялық түсіндіру. Оқушыларға ақпаратты әңгімелеу,лекция, семинар, коллоквиум, демонстрациялық жеткізу.
2.Репродуктивті әдіс. .Білім – білік дағдыларын қайта жаңғырту арқылы білімді белсенді игерту.
Сабақтың пәнаралық байланысы: химия
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі.
2.Үй тапсырмаларын тексеру кезеңі.
3..Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі.
4.Жаңа сабақты қорытып , бекіту кезеңі.
5.Оқушылардың білімін бағалау.
6.Үй тапсырмасын хабарлау және орындалуы бойынша нұсқау беру кезеңі.
Ұйымдастыру кезеңі.
Сәлемдесу түгелдеу.
Үй жұмысын тексеру кезеңі.
Өткізілген күні:
Сыныбы:
Пәні: Физика
Сабақтың тақырыбы:Күн жүйесі планеталары қозғалысының заңдары.Кеплер заңы.
Сабақтың мақсаты: Күн жүйесі планеталарының заңдарымен таныстыру.Кеплер заңдарының мәнін ұғындыру.
а) Білімділік:
ә) Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту, пәнге қызығушылығын арттыру.
б) Тәрбиелік: Оқушыларды физикадан алған білімін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгерту
Сабақтың түрі: Лекция сабағы
Оқыту технологиясы :ауызша, жазбаша, сұрақ-жауап
Сабақтың әдісі :
1.Иллюстрациялық түсіндіру. Оқушыларға ақпаратты әңгімелеу,лекция, семинар, коллоквиум, демонстрациялық жеткізу.
2.Репродуктивті әдіс. .Білім – білік дағдыларын қайта жаңғырту арқылы білімді белсенді игерту.
Сабақтың пәнаралық байланысы: география
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі.
2.Үй тапсырмаларын тексеру кезеңі.
3..Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі.
4.Жаңа сабақты қорытып , бекіту кезеңі.
5.Оқушылардың білімін бағалау.
6.Үй тапсырмасын хабарлау және орындалуы бойынша нұсқау беру кезеңі.
Ұйымдастыру кезеңі.
Сәлемдесу түгелдеу.
Үй жұмысын тексеру кезеңі.
Сұрақтар:
Күнтізбе дегеніміз не?
Тропиктік жыл ұзақтығы қалай анықталады?
Қазақстан жері арқылы қандай және қанша сағаттық белдеулер өтеді?
Нақты жәнеорташа күн тәуліктерінің айырмашылығы неде?
Оқушылардан түсінгендерін сұрау.
Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі.
Поляк ғалымы Николай Коперник өзінің күн жүйесінің гелиоцентрлік моделін жасаған кезде өте ертеде қалыптасқан планеталардың шеңбер бойымен тұрақты жылдамдықпен қозғалады деген қағидасын сақтап қалды.
Тек XVIIғасырдың басында ғана аспан денелерінң орбиталары шын мәнінде шеңберден өзгеше екені анықталды. Бұл маңызды жаңалықты неміс ғалымы Иоганн Кеплер ашты.
Кеплердің бірінші заңы. Планета орбитасының пішінін анықтайды. Барлық планеталар күнді эллипс бойымен айналады, оның фокустарының бірінде күн орналасады.
Эллипстің негізгі қасиеті: Элипстің кез-келген нүктесінің фокустардан қашықтықтарының қосындысы үлкен ось ұзындығына тең болатын тұрақты шама:
Е неқұрлым көп болса, оның шеңберден айрмашылығы соғұрлым көп болады. Орбитаның күнге жақын нүктесі перигелий, ал алыс нүктесі афелий. Астрономияда жердің күннен орташа қашықтығы Күн жүйесінде қолданылатын қашықтық өлшеу біолігі ретінде қабылданған. Ол астрономиялық бірлік деп аталады: 1а.б.=149600000 км.
Жерге жақын нүкте перигей, алыс нүкте апогей.
Кеплердің екінші заңы аудандар заңы планета қозғалыстарының бірқалыпты емес екендігін анықтайды: планетаның радиус векторы бірдей уақыт аралығында шамалары бірдей аудандарды сызып өтеді.
Кеплердің үшінші заңы планеталардың орбиталық периодтары мен олардан күнге дейінгі қашықтық арасындағы байланысты анықтайды.
Кез келген екі планетаның Күнді айналу периодтарының квадраттарының қатынасы олардың орбиталарының үлкен жарты осьтерінің кубтарының қатынасына тең.
4. Жаңа сабақты бекіту есеп шығару.
5. Оқушылардың білімін бағалау.
6. Үй тапсырмасын хабарлау және орындалуы бойынша нұсқау беру кезеңі.
