Ағылшын тілінде ырықсыз етістің Perfect шақтары – осы шақтағы (Present Perfect) және келер шақтағы (Future Perfect) to be көмекше етістігі мен негізгіетістіктің 3-түрі (V3) немесе өткен шақтағы есімше арқылы жасалады.
have been + V3(етістіктің 3-ші түрі)
to have етістігі шақтың, жақтың көрсеткіші болса, өткен шақтағы есімше (V3) өзгермейтін бөлігі болып табылады. Сұраулы сөйлемде have етістігі бастауыштың алдына қойылады. Болымсыз сөйлемде not демеулігі
have етістігінен кейін қойылады.
I have just been given a very interesting book.
Have I just been given a very interesting book?
I have not just been given a very interesting book.
Маған қазір ғана өте қызық кітап берілді. (5 мин)
Сөйлемді аударындар:
Бүгін сабақта екі қиын сұрақ қойылды.
Two difficult questions have been asked at the lesson today.
Have two questions been asked at the lesson today?
Two difficult questions have not been asked at the lesson today. (2 мин)
Карточкамен жұмыс – 1 (5 мин)
Translate the following sentences into English using Present Perfect Passive
1.Дүние жүзінің картасы таратылған.
2. Оған сағат сегізде жиналысқа келетінін айтты.
3. Газеттерді таңертең алып келді.
4. Менің досымды осы жылы астанаға шақырды.
5. Бұл жылы көптеген жаңа үйлер тұрғызылды.
6. Олардан қоршаған ортаны ластанудан қорғау жөніңде өтінді.
Карточкамен жұмыс – 2 (5 мин)
Translate into your native language.
When we came to Astana the building of Baiterek had just been built.
The new school has been built in the center of the city this year.
Don’t close the window . It has just been opened.
Many trees have already been planted around the building.
This table has been made of steel.
This letter has been sent today.
Мәтінмен жұмыс. Read and answer the questions
Kazakhstan
The Republic of Kazakhstan is situated in the Central Asia. The area of Kazakhstan is 2753000 square kilometers. Its population is about 16 million. The largest cities are Almaty, Karaganda, Shimkent, Pavlodar and Astana. Astana is the capital of the Republic.
Kazakh is the official language of the country, Russia and other languages are spoken here too.
Kazakhstan is the largest state in the Central Asia. It extends some 1900 kilometers from the Volga River in the West to the Altai Mountains in the East and about 1300 kilometers from the Siberia plain in the North to the central Asia deserts in the South. Kazakhstan borders China, Russia, Turkmenistan, Uzbekistan and Kirgizia. There is a long border coast line on the Caspian sea in the Southwest.
There are a few rivers and lakes in Kazakhstan. The four rivers are the main resources of water in the country. They are Irtish, Ili, Syrdarya and Ural. The largest lakes are Balhash, Zaisan, Ala-Kol and Tengis.
The climate of the country is strongly continental. It is cold in winter and hot in summer. Rain usually falls in spring and autumn. Snow falls in all areas but not at the same time.
As a sovereign state Kazakhstan has its own national flag and anthem and national traditions and holidays.
Answer the questions:
Where is Republic of Kazakhstan situated?
What is the size of the area of Kazakhstan?
What can you say about the population of the Republic?
What is the capital of Republic?
What is the official language of the country?
How is the climat in Kazakhstan?
Қорытынды
8. Үй тапсырмасы: Мәтінді әңгімелеу; Қазақстан туралы басқа да мағлұматтар жинау.