- Біз б?гін саба?та т?ра?ты тіркестерді ?айталаймыз. Ерасыл туралы о?имыз. М?тінмен ж?мыс жасаймыз.
ІІ. Ой ?оз?ау.
- М?тін деген не?
- Лексика дегеніміз не?
- Омоним дегеніміз не?
- С?зді? тура ма?ынасы деген не?
- С?зді? ауыспалы ма?ынасы дегеніміз не?
ІІІ. ?й ж?мысын тексеру.
І? . Жа?а саба?
Т?ра?ты тіркестер сия?ты ма?ал-м?телдер де - ?бден ?алыптас?ан, орны??ан с?здерді? тобы. Ма?ал-м?телдерде ?р с?зді? орны т?ра?ты болады. Онда?ы с?здерді? орынын ауыстыру?а немесе бір с?зін бас?а с?збен алмастыру?а келмейді.
Ма?ал – т?рбиелік м?ні бар, а?ыл-на?ыл сипатында айтылатын с?здер табы.
М?тел – ой-пікірді бейнелеп, т?спалдап, ишаралап т?ратын с?здер тобы.
Мысалдар келтіру ар?ылы ма?ынасын т?сіндіру. ?здеріне мысалдар келтірту.
126 - жатты?у. Мына ма?ал-м?телдерді ая?та?дар.
От?а кеткенні? отыз айыз с?зі бар. Байтал т?гіл бас ?ай?ы. Батыр?а да жан керек. Айда?аны? бек ешкі, ыс?ыры?ы жер жарады. ?зіл айтса? да, ойлап айт. Білкені? бір то?ыз, білмегені? то?сан то?ыз. Т?з асты? д?мін келтірсе, ма?ал с?зді? с?нін келтіреді.
Сергіту с?ті.
127 -жатты?у. Ма?алдарды бір б?лек м?телдерді бір б?лек теріп жазу керек.
- Біз бүгін сабақта тұрақты тіркестерді қайталаймыз. Ерасыл туралы оқимыз. Мәтінмен жұмыс жасаймыз.
ІІ. Ой қозғау.
- Мәтін деген не?
- Лексика дегеніміз не?
- Омоним дегеніміз не?
- Сөздің тура мағынасы деген не?
- Сөздің ауыспалы мағынасы дегеніміз не?
ІІІ. Үй жұмысын тексеру.
ІҮ . Жаңа сабақ
Тұрақты тіркестер сияқты мақал-мәтелдер де - әбден қалыптасқан, орныққан сөздердің тобы. Мақал-мәтелдерде әр сөздің орны тұрақты болады. Ондағы сөздердің орынын ауыстыруға немесе бір сөзін басқа сөзбен алмастыруға келмейді.
Мақал – тәрбиелік мәні бар, ақыл-нақыл сипатында айтылатын сөздер табы.
Мәтел – ой-пікірді бейнелеп, тұспалдап, ишаралап тұратын сөздер тобы.
Мысалдар келтіру арқылы мағынасын түсіндіру. Өздеріне мысалдар келтірту.
126 - жаттығу. Мына мақал-мәтелдерді аяқтаңдар.
Отқа кеткеннің отыз айыз сөзі бар. Байтал түгіл бас қайғы. Батырға да жан керек. Айдағаның бек ешкі, ысқырығы жер жарады. Әзіл айтсаң да, ойлап айт. Білкенің бір тоғыз, білмегенің тоқсан тоғыз. Тұз астың дәмін келтірсе, мақал сөздің сәнін келтіреді.
Сергіту сәті.
127 -жаттығу. Мақалдарды бір бөлек мәтелдерді бір бөлек теріп жазу керек.
Мақал
Жақсы адамға жау жоқ.
Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей. Ауыртпалық ақыл қосар. Өсер елдің ақыны көп, өшер елдің әкімі көп. Ұжданы ақтың жүзі ақ. Ең әдемі сөз – ең ақылды сөз.
Мәтел
Біреу күн нұрына малынса, біреу ай сәулесіне зәру. Кәрі түлкі қақпаңға түспес. Айдағаның бес ешкі, ысқырығы жер жарады. Екі қораз ең далаға симас. Қыздың көзі қызылда.
128-жаттығу. Мәтінді оқып, автордың айтайын деген ойына сай сөйлеу мәнерін анықтаңдар.
Ү. Сабақты сұрақтар арқылы бекіту.
Мақал дегеніміз не? Мәтелдер дегеніміз не?
Оларды қалай ажыратамыз?
ҮІ. Үй жұмысын беру. 125 жаттығу. Мақал мәтілдер жазып келу. . ҮІІ. Сабақты қорытындылау