Просмотр содержимого документа
«Xalq amaliy san'ati»
ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИ ЛОЙИҲАЛАШТИРИШ ВА РЕЖАЛАШТИРИШ
Фарзандларимизни мустақил ва кенг фикрлаш қобилиятига эга бўлган, онгли яшайдиган комил инсонлар этиб вояга етказиш, таълим-тарбия соҳасининг асосий мақсади ва вазифаси бўлиши лозим...
Ислом Каримов
“Юксак маънавият – енгилмас куч” асаридан
(61-бет)
Ҳар бир жамиятнинг келажаги унинг ажралмас қисми ва ҳаётий зарурати бўлган таълим тизимининг қай даражада ривожланганлиги билан белгиланади. Бугунги кунда мустақил тараққиёт йўлидан бораётган мамлакатимизнинг узлуксиз таълим тизимини ислоҳ қилиш ва такомиллаштириш, янги сифат босқичига кўтариш, унга илғор педагогик ва ахборот технологияларини жорий қилиш ҳамда таълим самарадорлигини ошириш давлат сиёсати даражасига кўтарилган. «Таълим тўғрисида»ги Қонун ва «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури»нинг қабул қилиниши билан узлуксиз таълим тизими орқали замонавий кадрлар тайёрланишнинг асоси яратилади.
Маълумки, узлуксизлик ва узвийлик таълим тизимида ортиқча такрорийликка чек қўйиб, аввало, жамиятининг маънавий ва интеллектуал салоҳиятини кенгайтиради, қолаверса, давлатнинг ижтимоий ва илмий – техник тараққиётини такомиллаштириш омили сифатида ишлаб чиқаришнинг барқарор ривожланишини таъминлайди. Педагогик технологияларнинг ривожланиши ва уларнинг ўқув-тарбия жараёнига кириб келиши, шунингдек, ахборот технологияларининг тез алмашинуви ва такомиллашуви жараёнида ҳар бир инсон ўз касбий тайёргарлигини, маҳоратини кучайтириш имконияти яратилади.
Узлуксиз таълимчуқур, ҳар тарафлама асосли таълим-тарбия бериш, мутахассис кадрлар тайёрлашнинг турли шакл, усул, восита, услуб ва йўналишларининг мукаммал уйғунлигидан иборатдир. Узлуксиз таълим сифатини турли компоненталар ўртасидаги ўзаро алоқадорлик, муайян усуллар ва услубларнинг таълим жараёнига оқилона табиқ этилиши таъминлайди.
Таълимнинг барча босқичларига оид умумий педагогик ва дидактик талаб талаба (ёки ўқувчи)ларнинг дастурий билим, тасаввур ва кўникмалари асосидамустақил ишлашсамарадорлигини такомиллаштириш, илмий фикрлашга, ўқув фанига қизиқишини кучайтириш, касбий билимларини чуқурлаштириш, назарий ва Амалий машғулот мобайнида уларнинг фаоллигини оширишдан иборатдир.Жаҳон педагогик тажрибаси, замонавий педагогик технологияларнинг талаба (ёки ўқувчи)ларни фанларга қизиқтиришга, уларнинг мустақил ишлашда фаолликларини оширишга имконияти чексиз эканлигини тасдиқламоқда.
Таълимнинг бугунгивазифасиўқувчиларни кун сайин ошиб бораётган ахборот-таълим муҳити шароитида мустақил равишда фаолият кўрсата олишга, ахборот оқимидан оқилона фойдаланишга ўргатишдан иборатдир. Бунинг учун уларга узлуксиз равишдамустақил ишлаш имконияти ва шароитини яратиб беришзарур.
Кадрлар тайёрлаш соҳасидаги давлат сиёсати уцзлуксиз таълим тизими орқали шахснинг ҳар томонлама баркамол фуқаро бўлиб етишишини кўзда тутади. Шахс эса, узлуксиз таълим ва кадрлар тайёрлашда таълим хизматларининг истеъмолчиси, иштирокчиси ҳамда ишлаб чиқарувчи сифатида намоён бўлади.
Таълимнинг самарадорлигини ошириш, шахснинг таълим марказида бўлишини ва ёшларнинг мустақил билим олишларини таъминлаш учун таълим муассасаларида яхши тайёргарлик кўрган ва ўз соҳасидаги билимларини мустаҳкам эгаллашдан ташқари замонавий педагогик технологияларни ва интерфаол усулларни биладиган, улардан ўқув ва тарбиявий машғулотларни ташкил этишда фойдаланиш қоидаларини биладиган ўқитувчилар керак. Бунинг учун барча Фан ўқитувчиларини Янги педагогик технологиялар ва интерфаол усуллар билан қуроллантириш ва олган билимларини ўқув-тарбиявий машғулотларда қўллаш малакаларини узлуксиз ошириб бориш лозим.
Педагог – олимларнинг йиллар давомида таълим тизимида
Нега ўқитасиз?
Нимани ўқитамиз?
Қандай ўқитамиз?
қандайқилиб самарали ва натижали ўқитиш мумкин?-деган саволгига ҳам жавоб қидирдилар.
Бу эса, олим ва амалиётчиларни ўқув жараёнинитехнологиялаштиришда, яъни ўқитишни ишлаб чиқаришга оид аниқ кафолатланган натижа берадиган технологик жараёнга айлантиришга уриниб кўриш мумкин деган фикрга олиб келади.
Бундай фикрнинг туғилишипедагогика фанидаЯнги педагогик технология йўналишиниюзага келтиради.
Бугунги кунда таълим муассасаларининг ўқув-тарбиявий жараёнида педагогик технологиялардан фойдаланишга алоҳида эътибор берилаётганинингасосий сабабиқуйидагилардир:
Биринчидан«Таълим тўғрисида»ги Қонун ва «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури»да ривожлантирувчи таълимни амалга ошириш масаласига алоҳида эътибор қаратилган. Педагогик технологияларда шахсни ривожлантирувчи таълимни амалга ошириш имкониятининг кенглигида..
Иккинчидан,педагогик технологиялар ўқув-тарбия жараёнига тизимли фаолият ёндашувини кенг жорий этиш имкониятини беради.
Учинчидан,педагогик технология ўқитувчини таълим-тарбия жараёнининг мақсадларидан бошлаб, ташхис тизимини тузиш ва бу жараён кечишини назорат қилишгача бўлган технологик занжири олдиндан лойиҳалаштириб олишга ундайди.
Тўртинчидан,педагогик технология янги воситалар ва ахборот усулларини қўллашга асосланганлиги сабабли, уларнинг қўлланилиши «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури» талабларини амалга оширишни таъминлайди.
Шунинг учун ҳам, таълим муассасаларининг ўқув-тарбиявий жараёнида замонавий ўқитиш услублари – интерфаол услублар, инновацион технологияларнинг ўрни ва аҳамияти беқиёсдир. Педагогик технология ва уларнинг таълимда қўлланишига оид билимлар, тажриба талаба (ёки ўқувчи)ларни билимли ва етук малакага эга бўлишларини таъминлайди.
Инновация (инглизчаinnovation) – янгилик киритиш, янгилик демакдир.Инновацион технологиялар педагогик жараён ҳамда ўқитувчи ва тала (ёки ўқувчи) фаолиятига янгилик, ўзгаришлар киритиб бўлиб, уни амалга оширишда асосан интерфаол услублардан фойдаланилади.
Интерфаол («Inter» бу ўзаро, «act» - ҳаракат қилмоқ)– ўзаро ҳаракат қилмоқ ёки Ким биландир суҳбат, мулоқот тартибда бўлишни англатади. Бошқача сўз билан айтганда, ўқитишнинг интерфаол услубиётлари – билиш ва коммуникатив фаолиятини ташкил этишнинг махсус шакли бўлиб, унда таълим олувчилар билиш жараёнига жалб қилинган бўладилар, улар биладиган ва ўйлаётган нарсаларни тушуниш ва фикрлаш имкониятига эга бўладилар. Интерфаол дарсларда ўқитувчининг ўрни қисман талаба (ёки ўқувчи)ларнинг фаолиятини дарс мақсадларига эришишига йўналтиришга олиб келади.
Бундай педагогик ҳамкорлик жараёни ўзига хос хусусиятларга эга бўлиб, уларга:
- талаба (ёки ўқувчи)нинг дарс давомида бефарқ бўлмасликка, мустақил фикрлаш, ижод қилиш ва изланишга мажбур этилиши;
- талаба (ёки ўқувчи)ларнинг ўқув жараёнида фанга бўлган қизиқишларини доимийлигини таъминланиши;
- талаба (ёки ўқувчи)ларнингфанга бўлган қизиқишларини мустақил равишда ҳар бир масалага ижодий ёндашган ҳолда кучайтирилиши;
- педагог ва талаба (ёки ўқувчи)ларнинг ҳамкорлигининг доимий равишда ташкил этилишлари киради.
Педагогик технологиянингэнг асосий негизи– ўқитувчи ва талаба (ёки ўқувчи)нинг белгиланган мақсаддан кафолатланган натижага ҳамкорликда эришишлари учун танланган технологияларга боғлиқ.
Ҳар бир дарс, мавзу, ўқув предметининг ўзига хос технологияси бор.Ўқув жараёнидаги педагогик технология – бу аниқ кетма-кетликдаги яхлит жараён бўлиб, у талаба (ёки ўқувчи)нинг эҳтиёжидан келиб чиққан ҳолда бир мақсадга йўналтирилган, олдиндан пухта лойиҳалаштирилган ва кафолатланган натижа беришга қаратилган педагогик жараёндир.
Таълимда
инновация
Кадрлар тайёрлаш
Миллий дастури
“ Таълим тўғрисида”ги
қонун
Мақсад: таълим соҳасини тубдан ислоҳ қилиш, уни ўтмишдан қолган мафкуравий қарашлар ва сарқитлардан тўла халос этиш, ривожланган демократик давлатлар даражасида, юксак маънавий ва ахлоқий талабларга жавоб берувчи юқори малакали кадрлар тайёрлаш Миллий тизимини яратишдир.
Мақсад: фуқароларга таълим, тарбия бериш, касб-ҳунар ўргатишнинг ҳуқуқий асосларини белгилайди ҳамда ҳар кимнинг билим олишдан иборат конституциявий ҳуқуқини таъминлашга қаратилган.
Таълимга технологик ёндашувнинг моҳияти
Барча таълим ва тарбия ишларини педагогик технология йўлига ўтказиш, мактаб амалиёти педагогик жараёнини ихтиёрий қуриш ва уни амалга оширишдаги кескин бурилиш қуйидагиларни англатади:
унинг ҳар бир қисм ва босқичларининг изчил асосланганлиги (таълим жараёнини тартиблаштириш - батафсил аниқланган ва асосланган, ишларни маълум тартибидан ташкил топган қисмлар - мулоқот, ахборот ва бошқарувнинг йўл ва воситаларини бўлиш орқали мумкин қадар расмиятчилик нуқтаи назаридан расмийлаштирилган);
таълим жараёнига мавжуд шароит ва белгиланган вақт ичида қўйилган таълимий мақсад ҳамда ижобий натижага эришишни таъминлайдиган ишлаб чиқариш технологик жараёнининг мукаммал, аниқ йўлга қўйилган, изчил, мувофиқлашган хусусиятини бериш;
унинг самарадорлиги ва инсон имкониятлари (куч, вақт)ни мақбуллаштириш мақсади билан бутун таълим жараёнини бошқарувчанлиги .
Таълимни технологиялаштириш бу ўқитиш жараёнига технологик ёндашиш асосида таълим мақсадларига эришишнинг энг мақбул йўллари ва самарали воситаларни тадқиқ қилувчи ва қонуниятларни очиб берувчи педагогик йўналишдир.
Таълим технологияси:
бу мавжуд шароит ва ўрнатилган вақтда белгиланган таълимий мақсад ва кўзланаётган натижаларга кафолатли эришишни воситали таъминловчи,мулоқот, ахборот ва бошқарувнингэнг қулай йўл ва ўқитиш воситаларининг тартибли йиғиндиси(таълим бериш технологиясининг жараён-баёнли жиҳати);
бу мавжуд юзага келган таълимий жараён субъектларининг ҳамкорий ҳаракатлари, ҳақиқий жараён (таълим бериш технологиясининг амалий-жараён жиҳати ) тартиби.
АНЪАНАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИГА АСОСЛАНГАН ТАЪЛИМДАН ФАРҚИ
Анъанавий таълим бериш
Технологик ёндашувга асосланган таълим бериш
2. Таълим олувчининг тутган ўрни ва вазифаси
Таълим берувчи таъсиридаги бўйсунувчи объект.
Билим –бирдан-бир мақсад.
Хато – жазоланади
Мустақил билиш фаолиятини олиб борувчи, таълим жараёнининг тенг ҳуқуқли субъекти.
Билим – шахсий муаммоларни ҳал этиш воситаси.
Хато қилишга ҳаққи бор – хатолардан ўрганади
АНЪАНАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИГА АСОСЛАНГАН ТАЪЛИМДАН ФАРҚИ
Анъанавий таълим бериш
Технологик ёндашувга асосланган таълим бериш
3. Таълим берувчинингтутган ўрни ва вазифаси
Китоб билан бирга, ягона ташаббускор шахс – билиш субъектини назорат қилувчи, асосий билим манбаи, бошқарув органларининг раҳбарлик буйруқларини нг бажарувчи
Таълим олувчиларнинг мустақил билиш фаолиятлари ташкилотчиси, уларнинг масъул маслаҳатчиси ва ёрдамчиси. Таълим олувчиларнинг нафақат БМК назоратини, балки эҳтимолий четга чиқиш ўз вақтида тўғрилаш мақсадида уларнинг таълим берганлик ташҳисини таъминлайди
АНЪАНАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИГА АСОСЛАНГАН ТАЪЛИМДАН ФАРҚИ
Анъанавий таълим бериш
Технологик ёндашувга асосланган таълим бериш
4.Таълим бериш ва ўрганишусуллари
Тайёр билимларни оғзаки баён қилиш орқали билдириш. Оддийдан умумийликка индуктив мантиққа, механик эслаб қолишга, қайта тиклаш (ўзгаришсиз қайтариш) баёнига асосланган, намуна бўйича таълим бериш. Натижада таълим олувчиларни сусткашликка, нутқ фаолияти бўшашишигача олиб келади
Муаммоларни излаш, билимларни амалиётда қўллашга йўналтирилган, муаммоли вазиятларни яратиш, фаол билишнинг ижодий тадқиқотчилик фаолиятига асосланган фаол таълим бериш усуллари
АНЪАНАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИГА АСОСЛАНГАН ТАЪЛИМДАН ФАРҚИ
Анъанавий таълим бериш
Технологик ёндашувга асосланган таълим бериш
5.Таълим беришвоситалари
Таълим берувчи сўзлари, кўргазмали ва техник воситалар. Мураккаб (техник) тилда ёзилган ўқув адабиётлар, шу боис қабул қилишга мураккаб, асосан уй вазифаси учун қўлланилади.
Анъанавий воситалар билан бир қаторда – ахборот технологияларни кўллаш. Ўқув материаллари таълим олувчилар томонидан билимларни мустақи л излаш учун ишлатилади
АНЪАНАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИГА АСОСЛАНГАН ТАЪЛИМДАН ФАРҚИ
Анъанавий таълим бериш
6.Таълим беришни ташкиллаштиришшакллари
Ом мавий таълим бериш: таълим
олувчилар бир-бирлари билан
ажралган муносабатда,
мустақилликнинг етиш м аслиги .
Таълим берувчи фа қ ат педагогик
фаолиятни режалаштиради.
Технологик ёндашувга асосланган таълим бериш
Мақсадни белгилаш: якуний ўқув натижаларининг м езонли чекланувчидек, ташҳисий белгиланган мақсадларни кафолатли эришишга йўналтириш; олинган натижалар сифатини ўлчашнинг мезон ва кўрсатмалари мавжуд.
Педагогик фаолиятни башорат қилади, лойиҳалайди ва режалаштиради, шу билан бирга ўқув фаолиятининг мазмуни ва тузилишини ишлаб чиқади, таълим олувчиларни мустақил ўқув-билиш фаолиятларини башорат қилаётганларида, режалаштираётганларида ва ташкиллаштираётганларида уларнинг ташаббусларини оширади ва қўллаб-қувватлайди.
Таълим берувчи таълим олувчи билан таълим жараёнини ўқув диалогидек тузади; уларда мустақилликка интилишни ривожлантириш учун, ўзи мустақил таълим олишга тайёргарлик, ўз-ўзини билиши, ўз-ўзини амалга ошириш ва ўз-ўзини тақдим эта олиш қобилиятлари учун шароит яратади.
БОШҚАРУВ – ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯСИНИНГ ТАРКИБИ
Бошқарув - бу тартибга солиш даражасини ошириш орқали ижтимоий тизим фаолиятини такомиллаштиришга йўналтирилган фаолиятнинг махсус шакли.
Бошқарув жараёнининг моҳияти мақсад-натижани мос келиш йўналиши бўйича ҳаракатни йўлга солишдан иборат бўлади.
Ўқитиш режасини тузишнинг ҳар босқичида
ўқитувчининг бошқарув ҳаракатлари:
Мақсадни белгилаш- дидактик вазифаларни аниқлаш, ў қув натижаларини шакллантириш. Бу педагогик фаолиятни асосий омили б ў либ, таълим берувчи ва таълим олувчининг бирга-ликдаги фаолияти ҳ аракатини умумий натижага й ў налтиради.
Ташхис- таълим олувчилар хусусиятларини ва мавжуд моддий-техник имкониятларни ўрганиш. Бу мақсадни т ўғ рилаш зарурлиги ва уларга эришиш воситаларини танлашга имкон беради.
Башорат қилиш- ўрнатилган вақт ичида мавжуд шароитларда педагогик ва ўқув фаолияти натижаларини олдиндан кўриш.
Лойиҳалаш- олдиндаги фаолият моделини тузиш, мавжуд шароитларда ўрнатилган вақт мобайнида йўл ва воситаларни танлаш учун, мақсадга эришиш босқичларини ажратиш, улар учун алоҳида вазифаларни шакллантириш, ўқув ахбороти ва қайтар алоқани етказиш воситаси ва йўлларини аниқлаш. Ташхис, башорат қилиш ва лойиҳалаш режани ишлаб чиқиш учун асос ҳисобланади.
Ўқитиш режасини тузишнинг ҳар босқичида
ўқитувчининг бошқарув ҳаракатлари:
Режалаштириш- олдиндаги ўзаро боғлиқ педагогик ва ўқув фаолиятининг режасини ишлаб чиқишдан иборат бўлади. У технологик харита кўринишида расмийлаштирилади.
Ташкиллаштириш- таълим берувчи томонидан талабаларни белгиланган ишга жалб қилиш, белгиланган мақсадга эришишда улар билан ҳамкорлик қилиш.
Ахборотли таъминлаш- ўқув ахбороти ва қайтар алоқани етказиб беришнинг йўл ва воситаларини амалга ошириш. Бунда йиғилган ахборот жараёнининг боришини тезкорликда ўзгартиришни, таъсир кўрсатадиган рағбатлантирувчи омилларни, самарали воситаларни киритишга имкон беради.
Назорат, баҳолаш ва ўзгартириш киритиш- ривожланиш жараёнига таъсир кўрсатадиган рағбатлантирувчи омилларни яратиш, педагогик таъсир этиш объекти ўзгаришини мувофиқлаш.
Тугалланган жараён таҳлили- самарасизликни, уларнинг пайдо бўлиш сабабини аниқлаш, келгуси такрор ишлаб чиқиладиган даврда унга йўл қўймаслик чораларини аниқлаш.
МАҚСАДНИ БЕЛГИЛАШ
Мақсадни белгилаш – технологиялаштиришнинг асосий омили ҳисобланиб, педагогик технологияни лойиҳалаштириш, ўқув жараёнини тузиш ҳамда ташкиллаштириш шундан бошланади.
Мақсад - кўзланаётган натижа модели кўринишидаги муҳим йўналишнинг маҳсули. Бу эса, таълимсубъектларининг фаолият якунида эгаллашлари кўзланаётган нарсадир .
Натижа - (1) ўқув фаолиятида олинган натижа таълим олувчининг ривожланишида олдинга силжиш бўлиб, бу унинг у ёки бу фаолиятида ўз аксини топади; (2) таълим жараёнининг самарали боришини намоён қилиб, мақсадга эришилганлик даражасини хусусиятлайди: таълим бериш ва таълим олиш жараёни натижа мақсадга мос келгандагина тугайди.
Ўқув фани бўйича таълим технологиясини тузилиши ва мазмунли кўрсаткичлари
Ўқув фани бўйича таълим технологияси қуйидагилардан келиб чиқиб ишлаб чиқилади:
иқтисодиёт ОЎЮ да таълимни технологиялаштириш қоидаси;
фан бўйича ўқув ахборот мақсади, тузилмаси, мазмуни ва ҳажми;
ДТС томонидан белгиланган, ўқув режасида аниқлаб берилган вақтда ва берилган шароитда таълим бериш мақсадига эришишни кафолатловчи таълим бериш, мулоқот, ахборот ва бошқарувнинг йўл ва воситаларини танлашнинг концептуал ёндашувлари.
1. Кириш.
Таълим технологиясининг бу қисмида иқтисодиётнинг бозор тамойиллари кескинлашуви шароитида ва жамиятнинг демократиялашувида таълим беришни технологиялаштиришнинг долзарблиги асосланади, ўқув фани бўйича таълим технологиясининг тузилиши баён этилади ва маъруза, амалий ва семинар машғулотларига лойиҳаланган таълим бериш технологиясига қисқа тавсифлар берилади.
2. Таълим технологиясиннги концептуал асослари.
ТТнинг бу қисмида қуйидагилар ёритилади:
ўқув фанининг долзарблиги, мақсад ва вазифалари, аудитория соатларининг умумий ҳажми ва ўқув фанининг намунавий дастурига мувофиқ уларнинг мавзулар бўйича тақсимоти, иш турлари;
ўқув машғулотларида таълим технологиясини ишлаб чиқишнинг концептуал ҳолатлари - таълим бериш, мулоқот, ахборот ва бошқарувнинг йўл ва воситаларини танлашнинг асоси бўладиган, таълим технологиясини лойиҳалаш ва режалаштиришнинг концептуал асослари .
3. Маъруза, амалий ва семинар машғулотларига
лойиҳаланган таълим технологияси.
Ҳар бир таълимий технология таълим технологияси модели , таълимнинг технология харитаси, технология харитасига иловалардан иборат бўлади.
Ўқув машғулотида таълим технологияси бўйича ўқитиш режасининг тузилиши ва мазмунининг таркибиТАЪЛИМ МОДЕЛИ
Аниқ фан ва мавзу бўйича машғулотнинг таълим модели жадвал кўринишида бўлиб, унда қуйидагилар кўрсатилади:
шакл (маъруза, семинар ва бошқ.) ва кўриниши (масалан, муаммоли маъруза ва бош.), ўқув машғулоти режаси/тузилиши, унинг мақсади, ўқув фаолиятининг кўзланаётган натижалари, педагогик вазифалари;
т анланган таълим модели: усуллар, шакллар ваўқитиш воситалари ;
таълим беришшароити : махсус жи ҳ озланган, гуру ҳ ли шаклларда ишлашга м ў лжалланган хоналар;
мониторинг ва баҳолашга асосланган қайтар алоқанинг й ў л ва воситалари: назорат тури (ёзма ва о ғ заки), назорат шакли (тезкор-с ў ров, тест олиш, тақдимот, ў қув топшириқлари ва бош қ .).
… .ш акллантириш / билим ва кўникмаларни чуқурлаштириш
Педагогик вазифалар :
… билан таништириш;
… таснифи ни бериш;
… тушунтириш;
.. . очиб бериш в а бош қ .
Ўқув фаолиятинатижалари :
… к ў рсатадилар ;
… таснифлайдилар ;
… айтиб берадилар ;
… тартибли равишда очиб берадилар
Таълимусуллари
Маъруза,инсерт, ақлийҳужум ва бошқ.
Таълимшакли
Фронтал, жамоавий, гур уҳ ларда ишлаш
Таълимвоситалари
Маъруза матни, техникавоситаларива бошқ.
Таълим беришшароити
Махсус техник а воситалар и билан жи ҳ озланган, гуру ҳ ли шаклларда ишлашга м ў лжалланган хоналар
Мониторинг ва баҳолаш
Оғзаки с ў ров: тезкор-с ў ров ва бош қ .
Ёзма с ў ров: реферат, тест ва бош қ .
Ўқув машғулотида таълим технологияси бўйича ўқитиш режасининг тузилиши ва мазмунининг таркибиЎҚУВМАШҒУЛОТИНИНГТЕХНОЛОГИЯХАРИТАСИ
Ўқувмашғулотинингтехнологияхаритаси уч қаторни ўз ичига олиб, 1,5-2 варақда жадвал кўринишида бажарилади: (1) ўқув машғулоти босқичлари ва вақти; (2) таълим берувчи фаолияти; (3) таълим олувчи фаолияти.
Илова. Ўқув жараёнининг ташкилий - дидактик вазифасини бажаради: ўқув/мустақил иш учун савол ва топшириқларни, уни баҳолаш мезонларини, ўқув иш жараёнида талабалар амал қилиши лозим бўлган қоидалар, таълим берувчи фойдаланадиган таянч ёзмалар, шунингдек чизма, жадвал, слайдлар ва бошқа кўргазмали материаллар, режалаштирилган мақсадларга эришишни назорат қилиш учун топшириқлар (тестлар, саволлар, топшириқлар ва машқлар).
Бу ерда тақдим этилаётган материаллар чегараланмайди. Фақат улар катта ҳажмли, яхши тузилмага келтирилган ва графикли чизмаларда расмийлаштирилган бўлиши керак.
ЎҚУВ МАШҒУЛОТИНИНГ ТЕХНОЛОГИК ХАРИТАСИ_
Иш босқичлари ва вақти
Фаолият
Т аълим берувчи
1 - босқич.
Ў қув
машғулотига кириш ( 10 дақ.)
Т аълим олувчилар
1.1. Мавзунинг номи, мақсад ва кутилаётган натижалар-ни етказади. Машғулот режаси билан таништиради.
1.2. Мавзу бўйича асосий тушунчаларни; мустақил ишлаш учун адабиётлар рўйхатини айтади.