Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс тақырыбындағы ашық сабақ

Мектеп: № 6 жалпы білім беру орта мектебі КММ

Күні: 25.11.19 ж

Мұғалімнің аты-жөні: Нуржанова Н

Сынып. 7 ә

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс

Осы сабақта қолжеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.1.5 – халықтардың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау

7.3.1.6 – ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар үшін: Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс барысымен таныса отырып, ерекшеліктерін баяндайды.

Басым бөлігі үшін: Картадан Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс болған жерлерді табып, кескін картада белгілейді.

Кейбіреуі үшін: Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыстың тарихтағы орнын талдай отырып, баға береді.

Бағалау критерийлері

Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыстың басталу себептерімен, қорытындысымен танысады. Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыстың ерекшеліктерін анықтайды. Картадан қозғалыстың барысын кескін картадан белгілейді. Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыстың маңызын қосымша мәліметтерді пайдалана отырып бағалай алады.

Тілдік мақсаттар

Пәнге қатысты терминология:

Гладиатор, көтеріліс.

Диалогтер мен жазу үшін қолданылатын тіркестер:

Ежелгі Римдегі құлдықтың ерекшеліктері...........

Спартактың елжандылығын оның келесі іс әрекеттерінен көре аламыз....

Оқылым дағдысы: Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыстың барысын түсіну үшін мәтінмен жұмыс жасайды.

Тыңдалым дағдысы: Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалысы туралы бейнесюжет көреді.

Айтылым дағдысы: Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс туралы мәліметтерін ортаға салып айтады.

Жазылым дағдысы: С.Датұлы бастаған қозғалыс жөнінде тапсырмалар орындайды.

Құндылықтар

Жалпыға бірдей еңбек қоғамы.

Өзгелердің мәдениетіне және көзқарастарына құрметпен қарау.

Пәнаралық байланыстар

География пәнімен байланысы тарихи оқиғаның өтіп жатқан өңірінің географиялық атаулары.

АКТ қолдану

дағдылары

Бейнекөріністегі ақпаратты монитордан тыңдау арқылы талдай алады.

Алдыңғы білім

XVIII ғасырдағы Қазақстандағы казак-әсери отаршылдығы

Сабақбарысы

Сабақтың жоспарланғанкезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Кіріспе(«Миға шабул» кезеңі)

7 минут

Оқушылармен амандасамын. Психологиялық ахуал қалыптастырамын. Шешен, би, демократ, батыр деген сөз бар қағаздар арқылы 4 топқа бөлемін. Алтын ережені сақтауды ескертемін. Бағалау парақшаларын таратамын.

Сабақтың тақырыбы, оқу мақсаты пысықталады. Бағалау критерийлері таныстырылады. Тарихи концепт пен зерттеу сұрағына назар аударылады.

Бейнекөрініс бойынша «Ой қозғау»

Б: Оқушыларға бейнекөріністегі мағлұматтарға мұқият назар аударуларын ескертемін. Бейнекөрініс біткеннен кейін сұрақ қойылады.

Оқушыларға құлдар туралы 1-2 минуттық бейнекөрініс көрсетіледі, құлдар қалай өмір сүргені туралы пікірлерін айтуын сұраймын.

Ой шақыру:

1. Бейнекөрініс не туралы?

2. Бейнекөрініс сіздерге неліктен және қандай себептермен көрсетілді леп ойлайсыздар?

3.Бейнекөріністің бүгінгі тақырыбымызға қандай тақырыбы бар деп ойлайсыздар?

Оқушылар бейнекөрініс туралы өз ойларын ортаға салады.

Оқушыларды жаңа сабақтың тақырыбымен және оқу мақсаттарымен таныстырамын.

Қағаздар

Интерактивті тақта.

Бейнесюжет

Негізгі бөлім

25 минут

Б. Топтық жұмыс. Қозғалыстың әр кезеңіне қатысты мәтіндер таратамын.

1-топ.

Көтерілістің басталу себептері. Постер қорғау

2-топ.

Көтерілістің алғашқы кезеңіндегі оқиғалар (1783-1786ж). Рөлдік тапсырма.

3-топ.

Көтерілістің шарықтау кезеңіндегі оқиғалар (1786-1795ж). Картамен жұмыс.

4-топ

Көтерілістің дағдарыс кезеңіндегі оқиғалар (1795-97ж) . Хронологиялық тапсырма

Дискриптор:

1- Көтерілістің басталу себептерін дұрыс түсіндіре алады

2-топ. Көтерілістің алғашқы кезеңіндегі оқиғаны дұрыс түсіндіре алады (1783-1786ж);

3-топ.

Көтерілістің шарықтау кезеңіндегі оқиғаны картада дұрыс белгілейді және түсіндіре алады (1786-1795ж)

4-топ.

Көтерілістің дағдарыс кезеңіндегі оқиғаны дұрыс түсіндіре алады (1795-97ж)

ҚБ: «Табыс ағашы» әдісі арқылы өзін-өзі бағалау.

Б. Топтық жұмыс. Оқушыларға Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалысқа қатысты материалдар үлестіріледі, тапсырмаларды орындайды:

Сынып картографтар, реставраторлар, хронистер, лингвист-аудармашылар деген топтарға бөлінеді. Әр топ өз жұмыстарымен таныстырады.

1.«Картографтар» тобының қатысушылары картаны пайдалана отырып көтерілістің негізгі пунктерін табады. Олардың орналасқан орнын кескен картадан белгілейді.

2. «Реставраторлар» тобының қатысушылары төмендегі сөйлемдегі қателіктерді табады:

Көтеріліс басында Кіші жүздің Байбақты руынан шыққан Сырым батыр (1742-1802) тұрды. 1786 жылғы 3 маусымда II Екатерина Нұралы ханды биліктен аластату жөнінде құжатқа қол қойды. Генерал-губернатор жанында рубасыларының кеңесін құрып басқару туралы жоба «Игельстром реформасы» деп аталды. Кіші жүз тағы да екі топтың арасындағы  күрес сахнасына айналды. Қаратай  бастаған сұлтандардың қудалауымен Сырым 1797 жылы Хиуа хандығына өтіп кетеді. Белгілі қайраткердің одан кейінгі өмірі туралы дерек аз, 1802 жылы жат жұртта белгісіз себептерден дүние салады.

3. «Хронистер» тобының мүшелері мына сұрақтарға жауап жазады.

1. Сырым көтерілісі кімге қарсы бағытталды?

2. 1783 жылы қандай оқиға болды? Патша әкімшілігіне үлкен соққы болған қандай оқиға?

3. 1786 жылы Кіші жүзде басқару жүйесін өзгерткен (реформалаған) Орынбор әскери губернаторы кім?

4. Есім хан қай жылы хан тағына отырды?

4. «Лингвист-аудармашылар» тобы

Ре.ор.а, ше.арал.қ сот, р.с..ава, С.од, ка.ак сөздерін толық жазады, мазмұнын ашады. Аудару: қозғалыс, (орыс тілі, ағылшын тілі).

Дискриптор:

«Картографтар» үшін:

1. Қозғалыс болған аумақтарды кескін картадан белгілеуі.

«Реставраторлар» үшін:

1. Сөйлемнің ішінен қате сөзді анықтауы.

«Хронистер» үшін:

1. Көрсетілген сұрақтарға дұрыс, әрі нақты жауап береуі.

«Лингвист-аудармашылар» үшін:

1. Ре.ор.а, ше.арал.қ сот, р.с..ава, С.од, ка.ак

сөздеріне сәйкес келетін әріпті жазуы және мағынасын ашуы.

2. Аудару: қозғалыс, (орыс тілі, ағылшын тілі).

Әр дұрыс жауап бір ұпаймен бағаланады.

Қ.Б: «Тобыс ағашы» өзара бағалау.

Мәтін

А3 қағаздар

Карта

Сабақтың соңы

3 минут

2 минут

Бағалау

Б. Жеке жұмыс.

Интерпретация

Білімді жинақтау, ойды түйіндеу.

(Т) Енді бүкіл сынып алдындағы міндет –ортақ шешімге келіп, Сырым Датұлын тарихи тұлға ретінде баға беру. Сынып оқушыларына зерттеу сұрағы қойылады:

Сұрақ: Сырым Датұлы Кіші жүз қазақтарының қандай құқықтарын қорғауды көздеді?

Тапсырма шарты:

Сырым Датұлының Кіші жүз қазақтарының құқтарын қорғауды көздегенін дәлелдеп, 3 дәлел келтіріңіздер.

Үлгі:

Сырым Датұлы Кіші жүз қазақтарының құқтарын қорғауды көздеді, оның дәлелі.... .... .... .... .... .... .... .... ....

Дескриптор

Жауап құрылымын сауатты құра алуы;

-Дәйекпен дәлелдеп, жауапты дұрыс бере алуы

Рефлексия. «Өз прогрессіңді бағала»

-Мен бүгінгі сабақта қандай деңгейдемін?

Бағалау парақшалары арқылы оқушылар өзін-өзі бағалайды.

Бағалау парақшалары

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Оқу мақсаты негізінде сабақ мақсатын жасағанда саралау жүргіздім.

Оқушылар өзін-өзі берілген жауап парағындағы дескрипторлар арқылы бағалайды, сонымен бірге мұғалім эксперт ретінде қалады.

Мектеп ішілік тәртіп техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтауды қадағалау. Оқушылардың денсаулығына керағар әрекеттерді болдырмау.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?