Рабочая программа по внеурочной деятельности "?б?гэ оонньуулара" в 3 классе (спортивно-оздоровительное направление))

БЫҺААРЫЫ СУРУК

Эбии дьарык өйдөбүлэ

Өбүгэлэрбит сайын сайылыкка оҕолуун-улаханныын бары тэҥҥэ оонньоон туһунан көрү-нары тардаллара. Атыыр оҕустары харсыһыннарыы биир дьикти буолара. Атыыр сылгылар өрүтэ тура-тура сүнньүлэрин хадьыктаһан охсуһуулара, ньирэйдэр мэҥирэһиилэрэ, оҕо-аймах үөрэн-көтөн чаҕаарара сайылык киэһэлэрин кэрэ музыката буолан иһиллэрэ.

Онтон кыһынын сүллүүкүттэр тахсар кэмнэригэр өбүгэ үгэһин тутуһан араас оонньуулары, көрү-нары өрө туталлара.

Билиҥҥи кэмҥэ сорох өбүгэ үгүс оонньуута умнуллубут. Ол гынан уруокка, эбии дьарыкка сөргүтэн оҕо эт-хаан өттүнэн сайдыытыгар үлэлиэххэ сөп.

Быһаарыы сурук.

Чинчийээччилэр этэллэринэн, киһи бэйэтин омук быһыытынан

билинэн, дьонноох-сэргэлээх, дойдулаах саҥарара, эт-хаан өттүнэн сайдыыта кини туруктаах сылдьарыгар төһүү күүс буолар.

Онон киһи оҕо эрдэҕиттэн, бэйэтин өйдүөҕүттэн омугун уратытын,

төрдүн-ууһун, сирин-дойдутун, үгэһин билэрэ уонна билинэрэ кини эрэнэр эркиннээх, тирэнэр тирэхтээх сылдьыытыгар тиэрдэр.

Эбии дьарык ñûàëà óîííà ñîðóãà

- Алын сүһүөххэ өбүгэ оонньуутун үөрэтии саха омуга быстыспат сорҕото буоларын билиһиннэрии;

- Оҕо-аймах эт-хаан өттүнэн сайдыытын үрдэтии, туругу тупсарыы;

- Кэнчээри ыччат чөл туруктаах буоларыгар олоҕуруу;

- Өбүгэ оонньууларыгар тирэҕирэн дьону-сэргэни кытта бодоруһар үөрүйэҕи, култуураны үрдэтии;

- Бэйэ-бэйэҕэ убаастабылы, норуот үгэһигэр харыстабыллаах сыһыаны иҥэрии;

- Өбүгэ оонньуутугар олоҕуран мындыр толкуйу, булугас өйү-санааны, сатабылы сайыннарыы.

Ûòûê өéäөáүëëýðè эбии дьарык èñ õîһîîíóãàð êèëëýðèè

Алын сүһүөххэ өбүгэ оонньуутун үөрэтии ñàõà òûëûí, ааҕыы уруоктарын кытта сибээстээҕин ситимнээһин, îҕоҕî ûòûê өéäөáүëëýðè (äóõóîáóíàé

ñûàííàñòàðû) иҥýðèèãý óëàõàí ñóîëòàëààõ. Êèһè-àéìàõ үéýëýðòýí үéýëýðãý өðө òóòàí èëäüý êýëáèò ûòûê өéäөáүëëýðý (äóõóîáóíàé ñûàííàñ òàðà) өбүгэ оонньуутун ýãýëãýòèãýð эмиэ сүктэриллэр. Îë êóðäóê үөðýòèè èñ õîһîîíо тирэҕирэр: айылҕаны кытта сибээс, үлэ, төрүт дьарык, кэрэ эйгэтэ, умнуллубут тыллар, тыл-өс култууратын êóðäóê ûòûê өéäөáүëëýð (äóõóîáóíàé ñûàííàñòàð) êèèðèýõòýýõòýð.

Үөðýõ ïðåäìåòèí үөðýòèè òүмүãý

Ûòûê өйдөáүëëýðè иҥýðèè òүмүãý

(ëè÷íîñòíûå ðåçóëüòàòû)

Өбүгэ оонньуутун үөðýòèè êýìèãýð îҕî ìàííûê ûòûê өéäөáүëëýðè (äóõóîáóíàé ñûàííàñòàðû) иҥýðèííýҕèíý саха омуга ñàéäàðûãàð áýðèíèèëýýõ, ýïïèýòèíýñòýýõ áóîëàðûãàð, áýéýòèí êûàҕûí òîëîðó òóһàíàðûãàð ýðýíèýõõý ñөï.

Өбүгэ оонньуута — îìóãó ñîìîҕîëóóр ураты күүстээх.

Өбүгэ оонньуута òөðүò àéûëãûòà үéýëýýõ буолуута, сайдыыта кэнчээри ыччат дьарыктанарыттан быһаччы тутулуктаах.

Өбүгэ оонньуутун ñàéûííàðыы, êýëýð êөлүөнэҕý òèðèýðäии – ûòûê èýñ. Үéýëýðãý ÷өë òóðóгу түстүүр îðóîëун өйдүүð.

Өбүгэ оонньуутугар үөрэнии, дьарыктаныы, бэйэ кыаҕыгар эрэнии.

Үөðýõ ñàòàáûëëàðûí ñàéûííàðûû òүмүãý

(ìåòàïðåäìåòíûå ðåçóëüòàòû)

Áýéýíè ñàëàéûíàð-äüàһàíàð ñàòàáûë.

Сûàëû-ñîðóãó òàáà òóðóîðóíàð, ñàòààí áûëààííûûð, òóîõ-

õàííûê òүмүêêý êýëèýõòýýҕèí áûһà õîëîîí áèëýð. Òóãó áèëýðèí-áèëáýòèí, òóãó ñèтэри дьарыктанан сатабылын үрдэтиэхтээҕин ирдиир. Итэҕэһин, алҕаһын быһаарар, көннөрөр, хонтуруолланар, тылыгар турар, ирдэбили тутуһар.

Áèëýð-êөрөð ñàòàáûë. Ñүрүí үөðýíýð ñàòàáûë.

Үëý ñûàëûí-ñîðóãóí òàáà òóðóîðóó. Көдьүүстээхтик үлэлиир. Сатабыллаах дьону кытта алтыһан онтон үөрэнии, туһаныы. Билиини-көрүүнү сааһылааһын. Сатабылы сайыннарар үөрүйэхтэр. Сатабылы тэҥнээн көрүүнү (сравнение), ырытыыны (анализ), холбооһуну (синтез), түмүктээһини (обощение), майгыннатыыны (аналогия), сааһылаан ситимнээһини (систематизация) табыгастаахтык туһаныы.

Ðåôëåêñèÿ. Ñûàëû-ñîðóãó ñèòèһýð íüûìàëàðûí óîííà óñóëóîáóéàëàðûí òөһө ñөпкө òàëáûòûí ñûàíàëûûð. Үëý õààìûûòûí õàéäàõ ñàëàéàí èһýðèí êýòýýí êөрөð. Үëý түмүгүн сыаналыыр.

Áîäîðóһàð ñàòàáûë.

Áèèðãý үëýëèèðãý үөрүéýõ. Äüîíó êûòòà áèèðãý àëòûһàí үөðýíýð, үëýëèèð àðààñ íüûìàíû áàһûëûûð (ïààðàíàí, áөлөҕүíýí, õàìààíäàíàí, î.ä.à). Ñààñòûûëààõòàðûí, óëàõàí äüîíó êûòòà àëòûһûû òóðóãàð êýáýҕýñòèê êèèðýð (ïðîäóêòèâíîå âçàèìîäåéñòâèå), áèèð ñûàëëààõ-ñîðóêòààõ äüîíóí êûòòà òàһààðûûëààõòûê, êөдьүүñòýýõòèê үëýëèèð үөрүéýõòýíýð (ïðîäóêòèâíîå ñîòðóäíè÷åñòâî). Бэйэ санаатын, дьон санаатын истии. Êýïñýòèè ñèýðèí (ðå÷åâîé ýòèêåò) òóòóһàð үөрүéýõ.

Òóñòààõ үөðýõ ïðåäìåòèí үөðýòèè òүмүãý

(ïðåäìåòíûå ðåçóëüòàòû)

Өбүгэ оонньуутун көрүҥнэрин чопчу билэр, быһаарар, сөптөөхтүк көрдөрөр. Бэйэ сатабылын сыаналанар, хонтуруолланар, алҕастарын булар, чочуйар, тупсарар.

Туһаныллыбыт литэрэтиирэ:

1. Ôåäåðàëüíàé ãîñóäàðñòâåííàé үөðýõ ñòàíäàðäà ñàõà îñêóîëàòûãàð: [íà÷ààëûíàé óîïñàé үөрэхтээһèí]Ôåäåðàëüíûé ãîñóäàðñòâåííûé îáðàçîâàòåëüíûé ñòàíäàðò â ÿêóòñêîé øêîëå / Í.Â. Ñèòíèêîâà, Ñ.Ñ. Ñåì¸íîâà, Í.Í. Âàñèëüåâà óî.ä.à. ; [õîìóéàí îҥîðäóëàð: Í.Â. Ñèòíèêîâà, Ñ.Ñ. Ñåì¸íîâà, Í.Í. Âàñèëüåâà] ; Ñàõà Ðåñï. Үөðýҕèí ìинистиэристиáýòý, Ñàõà Ðåñï. Íàö. îñêóîëàëàðûí ÷èí÷èéýð íàó÷. èí-ò;.— Äüîêóóñêàé : Áè÷èê, 2011.×. 1. — 2011. — 84 ñ.

2. Саха төрүт оонньуулара=Народные игыр и забавы саха/А.С.Федоров. – Дьокуускай:Бичик, 2011. – 96с.

Эбии дьарыгы тиэмэнэн наардааһын

МБОУ «Кыргыдайская средняя общеобразовательная школа им.Д.А.Гуляева»

Рассмотрено Согласовано Утверждаю

на заседании на заседании Директор МБОУ«Кыргыдайская СОШ

МО учителей естественного цикла методического совета школы им.Д.А.Гуляева» Кучутов Н.Н.

Руководитель МО Cтепанов И.П. Зам.дир. по УМР: Игнатьева А.С. ___________________

_____________________ ____________________ Приказ №_____

«____»____________2015 г. «_____»_______________2015 г. от «____»___________2015г.

Рабочая программа по внеурочной деятельности

«Өбүгэ оонньуулара» (3 класс)

(спортивно-оздоровительное направление)

Учитель физической культуры:

Осипов Егор Семёнович

2015 год