Конспект внеклассного урока по биологии "Қанатты дос - табиғаттың тартуы" 6-7 классы

Тақырыбы: «Қанатты дос – табиғаттыңтартуы»

Мақсаты: Оқушылардыңбүкілтіршілікатаулының алтын ұясы — табиғатжайлытүсініктерінтолықтыру, құстартіршілігі, олардыңадамөміріндегімаңызытуралымағлұмат беру.

Оқушыныңойлау, естесақтауқабілеттерініңдамуына, қорытындыжасайбілугеүйрету.

Табиғатқақамқорлықпенқарау, құстардыаялауғатәрбиелеу.

Сабақтыңміндеттері: Білімдерінпысықтайдыжәнебір-бірініңойларынтыңдап, құрметтеугеүйренеді. Ойларынжинақтап, қоршағанортағақамқорлықсезіміоянады.

Құрал-жабдықтар: кітап-көрмесі, оқушылардыңқұстартуралысуреттері, бейнетаспанақылсөздер.

Сабақтыңәдісі: педагогикалықтехнологияларэлементтері.

Сабақтыңбарысы:

Мұғалім: Табиғат — бүкілтіршілікатаулының алтын ұясыжәнеаяулыбесігі. Құттықонысы мен өсіп-өнермекені.

Табиғатсендебәріортақ,

Аспаның, аңың, құсың да

Тегіндежаныңжомарт-ақ,

Ізгілікжатырбойыңда —

депақынжырынаарқауболғаносынаутабиғаттыңбіртармағыіспеттесқанаттыдос, құстартақырыбынақорытындыжасаймыз. Яғни, бүгінгіашықсабағымыз, табиғатқасәнбергенқұстаржайлыұғымдардыортағасаламыз.

Бүгінгі тәрбие сабағымыз ойын түрінде өтеді.Ол үшін екі командаға оқушылар шығады.Әр топта 6 оқушы.

Ойын бір неше кезеңдерден тұрады:

1 «Кім жылдам?»

2 «Бәйге»

3 «Үндемей қалмау»

4 «Капитандар сайысы»

5 «Басқатырғы»

6 «Шеберлер»

7 «Тіл-өнер»

Аспанымашарықтапәрберетін, ҚонақтасаағашқасәнберетінОл не? Ол — құс!

1 кезең.Қызығушылықтыояту. Жұмбақтар. «Кімжылдам?»

ЕртетұрадыЖыршақырады (қораз)

Қараарғымақмінгенім, ҚырайналажүргенімСегізнайзасенгенім, Он екіқылышілгенім (бүркіт)

Әрбіртаңдакөкормандаотырған, Өмірбойыөзін-өзішақырған (көкек)

Маң-маңбасқанжүрісі,

Барлыққұстыңірісі

Қашқандақұстайұшпайды,

Қуғанынбірақұстайды (түйеқұс)

2 кезең: Ой-маржан. «Бәйге»

Мененсұрақ, сіздерденжылдамжауап. Жылдамдықтарыңақарай, тез әрідұрысжауап беру. Әртопқа 10 сұрақ.

Сұрақтар 1-топ.

1. Түндеұшатынқұс (үкі)

2. Дүниежүзініңтүрліаймақтарындатаралғантүр саны (8600-ге жуық)

3. Қайқұстарұшаалмайды (пингвин, түйеқұс)

4. Құстардыңденетемпературасы (+410 С, +430 С)

5. Халқымызда «7» саныныңайрықшақасиеті бар. Оны ата-бабаларымызкиелі сан депұғынған. Сондықтанәрнәрсеніңөлшеміжетіменбелгіленген. 7 шелпек, 7 қазына, 7 жоқ, 7 жұт, т.с. халықжетіқазынаныңбірідеперекшеқастерлейтінқұстыатаңыз. (қыранбүркіт)

6. Құстыңалдыңғыаяғы неге айналған? (қанатқа)

7. Құстардатістіңқызметін не атқарады? (еттіқарын)

8. Еңкішкенеқұс (колибри)

9. Құстардыңмиықаншабөлімнентұрады (5)

10. Құсөңешініңкеңейгенбөлігі (жемсау)

2-топ.

1. Құстардызерттейтінғылымсаласы (орнитология)

2. Жылмаусымдарынасәйкесқонысаударатынқұстар. (жылқұстары)

3. Іріқауырсындарыныңтерігееніптұрғанбөлігі. (қаламша)

4. Қазақхалқыәдет-ғұрыпарқылыынтымақ-бірліктісақтаған, халықтыққағидаарқылыжастардытәрбиелеп, қалыптастырған. Аққу — құстөресі, сұлулық пен махаббаттыңбелгісі. Сондықтанқазақхалқысұлуқыздарды «Аққудайперіштеекен» депсипаттаған. Енді осы аққудыңбалапанықалайаталады? (көгілдір)

5. Еңкішкентайқұстыңсалмағы (1,5 грамм)

6. Еңіріқұсжәнеоныңсалмағы (түйеқұс, 90кг)

7. Құстардыңжүрегінешебөлімнентұрады? (4)

8. Қайқұстамүлдеұяболмайды? (көкек)

9. Құстардыденеқұрылысына, тіршілікәрекетінебайланыстынешетопқабөледі? (3)

10. Құсденесінұшукезіндеқызыпкетуденсақтайтын, әрісалмағынжеңілдететінтынысалумүшесі (ауақапшықтары).

3-кезең: «Үндемейқалмау» ойыны

Қайтоптасұраққажауапбермегеноқушы саны көпсолжеңіледі. Сондықтанбұлкезеңдебәріміздұрысжауапберугетырысамыз, әроқушыөзініңтобынаұпайәкеледі.

Әроқушығатапсырма. Сөйлемдердегітүсіпқалғансөздердітауыпжазжәнедауыстапоқы.

1-топ:

1. Өңештіңкеңейгенбөлігі ... депаталады.

2. Құстардыңжақсүйектерінде ... болмайды.

3. Құстардыңқарыны ... бөлімдердентұрады.

4. Құстар ... жынысты, ... ұрықтанады.

5. Тауықжұмыртқасынан ... соңбалапаншығады.

2-топ:

1. Құстардыңтерісі ..., әрі ..., бездеріөте аз.

2. Құстардың ... жеңіләрі ....

3. Африкалық ... саусағыекеу.

4. Ауа ... көлеміөкпеден ... есеүлкен.

5. Кейбірқұстардақауырсындарынмайлайтын ... болады.

4-кезең: «Капитандар сайысы»

5-кезең: «Басқатырғы»

6-кезең : «Шеберлер» құсқа үйшік жасау

Мұғалім: Талапты бала талпынған құстай, құмары қанбас аспанға ұшпай.

7-кезең: «Тіл-өнер» 2тілдесөйлейміз

1. Ағаштажабысыптұрады

Тұмсығыналмайұрады.

(тоқылдақ-дятел-woodpecker)

2. Шарлапкеліпдаланы,

Үйімеүйінсалады.

(қарлығаш-ласточка-swallow)

3. Тұмсығыменшымшып

Құрттереді

(шымшық-синица-titmouse)

4. Шабақаңдыпжағада

Шарқұрады

(шағала-чайка-slagull)

5. Аппақдоптауып

Шақырдыақ ...

(тауық-курица-chicken, hen)

2-топ:

1. Орыннанорынғаауысқан

Ұшқалаққарала ...

(сауысқан-сорока-magpie)

2. Мойынысұрақбелгісі

Бұлқандайкөлқұсы?

(аққу-лебедь-swan)

3. Кеудесіқайқаңдап

Жүредібайпаңдап

(қаз-гусь-goose)

4. Шұнтиыпқосқұлағы,

Түндекөрерқырағы

(үкі-филин-owl)

5. Үніғажап, дүлдүл

Бақтасайрар ...

(бұлбұл-соловей-nightingale)

Әділ қазылар алқасы топтардың ұпайларын санап, нәтижені шығарады. Марапаттау рәсімі.

Б.Жахин атындағы Новомарковка орта мектебі

«Қанатты дос-

табиғаттың тартуы»

Биологиялық ойын

6-7 сыныптар

Өткізген: химия және биология

пәнінің мұғалімі Абенова Б.С.