Натурал және нөл саны

Күні:

Сынып: 5

Қатысқандар саны:

Әбдраманова Ә.Ә.

5«а»21

5 «ә»21

Сабақтың тақырыбы

Натурал сандар және нөл

Сабақ №1

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.1.1.1

натурал сандар жиыны ұғымын меңгеру;

5.1.1.2

тақ және жұп сандар ұғымдарын меңгеру;

Сабақтың мақсаттары

Оқушыларға натурал сандарды жазу жолдарын үйрете отырып, есеп шығару барысында қолдана білуге машықтандыру

оқушыларды сандық және әріпті өрнектермен таныстыру;

есеп шығаруда өрнектерді қолдану

Жетістік критерийлері

Оқушылар натурал сандар ұғымын біледі, түснеді және есеп шығаруда пайдаланады.

қосудың қасиеттерін қолдана отырып, әріпті өрнекті дұрыс түрлендіреді;

- көбейтудің қасиеттерін қолдана отырып, әріпті өрнекті дұрыс түрлендіреді;

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология:

- натурал сандар, жұп сандар, тақ сандар;

- координаталық сәуле, координаталық сәуленің басы , нүктенің координатасы, бірлік кесінді;

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

- координатасы үлкен нүкте координаталық сәуледе ... оң жағына қарай орналасады;

- координатасы кіші нүкте координаталық сәуледе ... сол жағына қарай орналасады;

- есептеуді тиімді тәсілмен орындау;

Құндылықтарды дарыту

Оқушыларды бір-біріне деген құрмет көрсетуіне тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыс

Өнер,информатика сабағы

АКТ қолдану дағдылары

Таныстырылым

Тілдік құзыреттілік

Санау

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру

Бала, бала, балапан

Ұйымдастыру кезеңі.

Амандасу. Психологиялық ахуал туғызу.

Мұғалім оқушылардан, олардың көңіл күйдеріне сәйкес келетін смайликті таңдауды ұсынады

Миға шабуыл әдісі арқылы сұрақтар қою Блалар сендер натурал сандар дегенді қалай түсінесіңдер?

Әр оқушы өз есімін және есімі қай әріптен басталып тұр сол әріптен келетін өз бойында бар бір жағымды қасиетін айту. Мысалы, Сарсен – сүйкімді, Мейіржан – мейірімді, Аяжан – ақылды, Дана – данышпан, т.с.с.

Есіңе сақта!

Цифр – бұл таңба. Олар: 0, 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9.

Цифрлар тек таңба болғандықтан, оларды «жұп» және «тақ» деген ұғымдарға бөлуге болмайды. Бірақ, цифрлардың көмегімен сандар жазылады.

Заттарды немесе ұғымдарды санау үшін қолданылатын сандарды натурал сандар деп атайды.

Егер натурал сандарды бірінен соң бірін жазса, онда натурал сандар қатары шығады. Оның шексіз екенін көрсету үшін, соңына көп нүкте қойылады:

1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, ...100, 101... 1000, 1001, ...

Егер натурал сандар қатарынан кез келген бірнеше сандарды ретімен жазсақ, онда ол натурал сандар қатарының кесіндісі болады.

8, 9, 10, 11, 12, 13 – бұл натурал сандар қатарының кесіндісі.

8, 9, 10, 12, 11, 13 – бұл натурал сандар қатарының кесіндісі емес, себебі сандар ретімен тұрған жоқ.

8, 9, 10, 12,13 – бұл натурал сандар қатарының кесіндісі емес, себебі 11 саны жоқ.

Натурал сандардың қасиеттері:

-натурал сандар қатары 1-ден басталады;

-натурал сандар қатарының әрбір келесі мүшесі алдыңғысынан 1-ге артық;

-натурал сандар қатары шексіз, себебі оның «ең соңғы мүшесі» деп саналған кез келген үлкен натурал санның өзіне бірлікті қосу арқылы келесі мүшесін алуға болады

Шаттық шебері

Сабақтың ортасы

Өткен тақырыпты меңгере отырып жаңа тақырыптқа қадам басу үшін «Друзья по часам» техникасын қолданып, оқушылар жұптаса жұмыс жасайды.

- Әр оқушы әр топтағы хұрбысымен кездесу үшін жұптарын іздейді,

Әр түрлі уақыттарда оқушылар әр түрлі тапсырмалар алады. Ойларымен бөлісіп, тапсырманы орындайды.

• Әр оқушы бірнеше оқушымен жұптасып шығады, бірге тапсырма орындайды.

Таратылған тапсырмалар

Сандарды кластарға бөліп жазыңдар.
1) 46870 – 46 мың 870 3) 8215734 – 8 млн 215 мың 734
2) 315600 – 315 мың 600 4) 246047000505 – 246 млрд 47млн 505

Санауда қолданылатын 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, ... сандары Натурал сандар деп аталады. 1 саны – ең кіші натурал сан. Бастауыш сыныптарда натурал сандарға амалдар («+», «-», «*», «/») қолдануды үйренгенсіңдер. Натурал сандарға амалдар қолдануды еске түсіріп, қайталайық.

1 топ

№ 1 есеп.

Есептеңдер.

1. 37 * 42 – 1461 = 1554 – 1461 = 93;

1. 728 : (617 – 526) = 728 : 91 = 8;

2. 1541 : 23 – 21 * 3 = 67 – 63 = 4;

3. 900 : 15 + 640 : 16 = 60 + 40 = 100;

4. 202 * 39 – 2952 : 41 = 7878 – 72 = 7806;

5. (871 + 433) * 7 – 9120 = 1304 * 7 – 9120 = 9128 – 9120 = 8.

2 топ

№ 2 есеп.

1. х + 85 = 1440 : 15

х + 85 = 96

х = 96 – 85

х = 11

11 + 85 = 1440 : 15

96 = 96

64 + у = 12 * 8

64 + у = 96

у = 96 – 64

у = 32

64 + 32 = 12 * 8

96 = 96

Әр топаға раналған тапсырмлар:

Тапсырма:

2х + у = 10 екені белгілі болса, 43 + х + 51:3 +х + у өрнегінің мәнін анықтаңыз.

43 + х + 51:3 +х + у=43+27+2х+у=60+2х+у=60+10=70

1. Өрнекті ықшамдаңыз: 34х – х + 5х

2. Бір қапта х кг картоп болған, ал екіншісінде 2 есе үлкен. Екі қапта қанша килограмм картоп болған?

3. Арман у тапрсыма орындады, ал Мәриям – 4 есеп артық шығарды. Арман мен Мәриям барлығы қанша есеп шығарды?

4. Ықшамдаңыз: 
4b + 15 + 3b -10 + b

5. Екі өрнек берілген: 
9(856 + 342) және 9 .856 + 8 . 856. Өрнектің қайсысы үлкен

Жаңа материалды бекіту тарысынды, сыни тұрғыда олаудың «Қатені тап» атты техникасын қолданамыз.

Тапрсыма 1. Өрнекті ықшамдаңыз.

a)27х +4y+29х+12y=(27+29)x+(4+12)y=56x+16y
b) 7b – 5b + 13 + 2b + 10=(7-5+2)b+13+10=4b+23=27b
c) 13z + 2z + z – 5z=10z

Таныстырылым, оқулықпен жұмыс

Сергіту сәті

Сергіту сәтіне арналған жинақ

Аяқталуы

Қызықты тапсырма

Сабақтың соңы

Топтарға шығармашылық тапсырма:

№ 1есеп. Мына сандарды кластар атауымен жазыңдар.

1) 70563 – 70 мың 563

2) 4036008 – 4 млн 36 мың 8

3) 435072601 – 435 млн 72 мың 601

4) 8617500324 – 8 млрд 617 млн 500 мың 324.

№26 есеп. Қандай сан разрядтық қосылғыштардың қосындысы ретінде жазылған.

1) 9∙100 + 6∙10 + 5 = 965

2) 5∙1000 + 7∙100 + 3∙10 + 6=5736

3) 8∙10000 + 5∙1000 + 4∙100 + 2=85402

4). 7∙10000 + 3∙1000 + 9∙10 + 4=73092

№ 3 есеп. Есептеңдер.

1) (3377+783):8=4160:8=520;

2) (2465-917):18=1548:18=86;

3) (1401+975):24=2376:24=99;

4) 45∙28 – 290=1260-290=970;

5) 16∙39:24 + 74=26+74=100;

6) 330:22∙8 – 30=15∙8-30=120 – 30=90;

Қортындылау.

• Натурал сандар не үшін қолданылады?

Ең кіші натурал сан неше?

«+», «-» амалдарының компоненттерін ата;

«*», «:» амалдарының компоненттерін ата.

Оқулық, дәптерлер.

Рефлексия